Artikel door Kshama Sawant, pas herkozen in de gemeenteraad van Seattle
Er waart een spook in de Amerikaanse presidentsverkiezingen, het spook van het socialisme. Nog voor hij een woord sprak in het presidentsdebat van de Democraten op 13 oktober was de impact van Bernie Sanders op de campagne duidelijk.
Het debat vormde een nieuwe stap in de terugkeer van socialistische ideeën als legitieme kracht in de Amerikaanse politiek. Volgens Google was Sanders de kandidaat die de meeste zoekopdrachten opleverde tijdens het debat. Er was sprake van een forse toename van het aantal zoekopdrachten voor ‘socialisme’.
Het belangrijkste van de campagne van Sanders is dat deze enthousiasme versterkt voor het idee van een politieke revolutie tegen de superrijken en dat het socialisme populariseert. Met Socialist Alternative stelden we steeds dat Sanders zich zoveel mogelijk moet afzetten tegen Hillary Clinton die zich nu progressief wil voordoen om haar lange geschiedenis van bereidwillige dienstverlening aan de grote bedrijven te verdoezelen.
De Democratische partij is met handen en voeten gebonden aan de superrijken. Er moeten dringend stappen met en rond de campagne van Sanders gezet worden om tot een nieuwe politieke kracht te komen die de belangen van de 99% verdedigt en die dus onafhankelijk van de Democraten staat. Het artikel hieronder is een bijdrage aan dit debat.
We willen een samenleving waar de gewone mensen de volledige controle hebben over belangrijke beslissingen die hun leven bepalen. Een samenleving op basis van sociale rechtvaardigheid waarbij discriminatie op basis van gender of ras naar de geschiedenisboeken is verdwenen. Een samenleving met een volledige tewerkstelling waar alle werkenden een leefbaar loon genieten alsook degelijke pensioenen en kunnen beschikken over betaalbare woningen. Een samenleving waar solidariteit en samenwerking centraal staat in plaats van angst en vervreemding. Een samenleving waar een einde wordt gemaakt aan de dreiging van een klimaatcatastrofe. Dat kan door onze infrastructuur opnieuw op te bouwen op een groene basis en door de overblijvende fossiele brandstoffen in de grond te laten. Deze democratisch socialistische veranderingen zijn noodzakelijk en kunnen afgedwongen worden.
Kapitalisme faalt voor de 99%
Zoals Bernie Sanders opmerkt, leven we in een samenleving die gedomineerd wordt door de superrijken. De ongelijkheid en uitbuiting brengt miljoenen mensen tot wanhoop en verbittering. Dat is waarom de oproep van Sanders voor een ‘politieke revolutie’ tegen de superrijken zo’n gehoor vond onder honderdduizenden jongeren en werkenden.
In het eerste debat onder de Democratische presidentskandidaten verklaarde Sanders: “Democratisch socialisme houdt in dat we zeggen dat het verkeerd en immoreel is dat de rijksten onder de 1% in dit land bijna evenveel bezitten als de 90% armsten.” Sanders geeft uitdrukking aan de breed gedragen roep naar verandering na een decennium van economische crisis waarbij miljoenen mensen hun werk en huis verloren en een “herstel” dat vooral de rijksten ten goede kwam. Er is een enorme woede omdat de gevestigde politiek volledig gedomineerd wordt door de grote bedrijven. De besparingen en de aanvallen op de verworvenheden van de werkenden blijven maar aanhouden. Structureel racisme en seksisme blijven schering en inslag. En er worden geen ernstige maatregelen genomen om de klimaatveranderingen tegen te gaan.
Dit alles is gebaseerd op een ziek en aftakelend sociaal stelsel. Maar hoe kunnen we een einde maken aan wat Sanders het “casinokapitalisme” noemt? En hoe kunnen we bouwen aan een samenleving ten dienste van de volledige bevolking in plaats van een handvol miljardairs?
Socialisme gaat mainstream
De ene peiling na de andere geeft aan dat er onder jongeren ongeveer evenveel steun is voor ‘socialisme’ als voor ‘kapitalisme’. Er is een groeiende openheid voor socialisme. Het kapitalisme heeft de afgelopen acht jaar, tijdens en na de ‘grote recessie’, zijn ware aard getoond en er waren verschillende grote strijdbewegingen op nationaal en internationaal vlak. Van de beweging in Winsconsin in 2011 over Occupy tot de strijd voor een minimumloon van 15 dollar per uur en Black Lives Matter, namen tal van werkenden, jongeren en kleurlingen de strijd op tegen de heerschappij van de 1% rijksten. Sanders benadrukt terecht de rol van massabewegingen om tot verandering te komen.
In de nasleep van mijn verkiezing in 2013 als eerste socialistische gemeenteraadslid in Seattle sinds 100 jaar, bouwden we aan een campagne van onderuit die met vakbondssteun in staat was om een verhoging van het minimumloon in Seattle tot 15 dollar per uur af te dwingen. Seattle was de eerste grote stad in het land waar dit gebeurde, het was de grootste overwinning voor de werkenden sinds lange tijd. Het inspireerde activisten in andere steden, onder meer in San Francisco en Los Angeles, om ook daar de 15 dollar af te dwingen. We staan momenteel vooraan in de strijd voor controle op de huurprijzen en voor betaalbare huisvesting in Seattle. Ook deze strijd is van nationaal belang.
De sociale kracht van de werkende bevolking is de factor waarmee strijdbewegingen kunnen gevoerd en gewonnen worden. Het is hiermee dat we tegen de agenda van de superrijken kunnen ingaan en de noden van de gewone bevolking centraal kunnen stellen.
Maar sociale strijd volstaat niet, er moet ook gebouwd worden aan een nieuwe politieke kracht voor de 99%. De campagne van Bernie Sanders, die op drie maanden tijd 28 miljoen dollar ophaalde terwijl giften door bedrijven geweigerd worden, toont het potentieel voor een onafhankelijke arbeidersformatie. Dit botst met het kader van de Democratische Partij die zelf gedomineerd wordt door de grote bedrijven en die een neoliberaal partijapparaat heeft. Er is nood aan een onafhankelijke massapartij van en voor de werkende bevolking om hier en nu voor onze belangen op te komen en dit te koppelen aan de socialistische omvorming van de samenleving.
De greep van Wall Street breken
Een regering die de belangen van de 99% verdedigt, zou zoals Sanders voorstelt overgaan tot progressieve belastingen om een massaal programma van jobcreatie mogelijk te maken, onder meer door de infrastructuur van het land herop te bouwen op ecologisch duurzame basis.
Maar zelfs om dergelijke basismaatregelen door te voeren, moet compleet gebroken worden met de greep van Wall Street en de grote bedrijven op de samenleving. Het vereist meer dan het opbreken van de grote banken of het herstellen van regulering op de banken, zelfs indien dergelijke maatregelen zeker positieve stappen zouden vormen. We zullen de grote banken onder publieke controle moeten brengen, samen met de grote energiebedrijven en andere sleutelsectoren van de economie. Waarom is dit noodzakelijk? Denk bijvoorbeeld aan het feit dat zowat 90 bedrijven verantwoordelijk zijn voor twee derden van de totale uitstoot van koolstofdioxide in de hele menselijke geschiedenis.
Natuurlijk zullen de grote bedrijven er alles aan doen om fundamentele verandering tegen te houden en daartoe beschikken ze over enorm veel middelen. De werkende bevolking moet dan ook bouwen aan een strijdbare arbeidersbeweging die solidair is met alle onderdrukten onder dit systeem. We moeten een krachtige massabeweging opbouwen op straat, op de werkvloer, in de scholen om met een eigen onafhankelijke politieke stem onze belangen te verdedigen.
Opdat zo’n beweging succesvol kan zijn, moet ze verbonden zijn met bewegingen van werkenden en jongeren doorheen de hele wereld. Het kapitalisme is een wereldwijd systeem in verval. Dit blijkt niet alleen uit de klimaatcrisis maar ook uit de ineenstorting van de samenlevingen doorheen het Midden-Oosten en Noord-Afrika na decennia van imperialistische interventies, wat leidt tot de grootste vluchtelingengolf uit de geschiedenis.
De wereldwijde crisis moet beantwoord worden met wereldwijde solidariteit. Een socialistische toekomst voor de mensen op deze planeet uitbouwen op basis van een zo democratisch mogelijke deelname van de gewone bevolking is de uitdaging die we vandaag aangaan. Doe mee, sluit je aan!
