Voor de regionale spoorstakingen van 9, 19 en 20 oktober trok infrastructuurbeheerder Infrabel naar de rechter om dwangsommen te bekomen waarmee politie en deurwaarders naar de piketten trokken om de stakingsacties te verhinderen. We spraken hierover met een Antwerpse spoorman.
Interview door Boris Malarme
Was het gerechtelijk optreden van de directie niet voorspelbaar?
“Dat er bij de staking van 9 oktober in Brussel op basis van een eenzijdig verzoekschrift dwangsommen bekomen waren voor wie op de sporen loopt of in het seinhuis kwam, was niet verwonderlijk. Een week eerder probeerde Infrabel hetzelfde in Antwerpen. Maar daar wees de rechter het eenzijdig verzoekschrift af. Er werd in Brussel dan maar met vliegende piketten gewerkt die overigens een belangrijke impact hadden. Meer dan 500 treinen waren afgeschaft en vele anderen werden gedeeltelijk afgeschaft.
“Maar het stelt wel de vraag of we onze stakingsacties niet beter moeten organiseren en dit op nationaal in plaats van regionaal vlak. Het idee nu was om zoveel mogelijk impact te hebben met zo weinig mogelijk middelen. Het volledige verkeer werd niet gestopt, collega’s uit andere regio’s konden door Brussel rijden met hun trein. In Luik werden tijdens de regionale staking van 19 oktober wel treinen gestopt. Het feit dat er een regionale staking was in alle sectoren, versterkte de positie van het spoorpersoneel tegen de deurwaarders.”
Infrabel gebruikt het argument van de veiligheid. Wat denk je daarvan?
“Infrabel voert een campagne om mensen af te raden over de sporen te lopen. Dat is een ernstig probleem. Maar het personeel kan niet vergeleken worden met mensen die over de sporen lopen. Wij hebben opleidingen genoten over hoe we treinen veilig kunnen laten stoppen. Sommigen van ons werken op de sporen. Alleen het personeel kan veilig op de sporen komen.
“Tijdens de staking in Brussel heeft Infrabel het seinhuis van Brussel-Noord laten werken met amper twee werknemers, de enige werkwilligen, terwijl er normaal gezien 13 mensen werken. Deze twee werkwilligen moesten twee opeenvolgende shifts draaien. De directie brengt op die manier de veiligheid op het spoor in het gedrang.”
Het eenzijdig verzoekschrift had het over “tijdelijke bezetting van de sporen in de context van een politieke staking”. Een reactie?
“Ja, het zijn politieke stakingen. Het besparingsbeleid is een politieke beslissing. Het is een politieke beslissing om 20% van de publieke middelen voor de spoorwegen weg te knippen, 7.000 jobs op de helling te zetten, het stakingsrecht aan te pakken of om niet langer treinbegeleiders op alle treinen in te zetten.
“De N-VA heeft van de gelegenheid gebruik gemaakt om een wetsvoorstel voor de beperking van het stakingsrecht bij de NMBS in te dienen. De minimumdienstverlening zou bestaan uit 40% van de treinen en in de spits zelfs 60%. Het is niet de eerste poging om een minimumdienstverlening op te leggen, ook SP.a heeft dit in het verleden al voorgesteld. Minister Galant had een studie besteld met het oog op onderhandelingen hierover met de sociale partners. In het slechtste van de drie scenario’s die voorgesteld werden, zou 37% van de treinen moeten rijden. Indien 60% van de treinen rijden, moet meer dan 60% van het personeel werken. Voor sommige beroepscategorieën zou het stakingsrecht compleet afgeschaft worden. Het is geen toeval dat dit nu op tafel komt. De regering wil ons de handen op de rug binden voor ze personeel en gebruikers een afranseling geeft.”
Hoe verliep de staking van 19 en 20 oktober in Antwerpen?
“Het was de eerste keer in tien jaar dat er gedurende 48 uur een piket bij het goederenvervoer in de haven stond. Maar liefst 85% van de treinbestuurders waren in staking. Er waren steeds 30 tot 60 aanwezigen op het piket waar er een strijdbare stemming was. Vanuit Antwerpen willen we de nationale acties verder ondersteunen en eraan deelnemen. Er stond geen piket aan het station van Berchem. De staking bij het personenverkeer was niet goed genoeg voorbereid om dat te doen. We beslisten daarom om ons op de goederen te concentreren. De acties bij het personenverkeer werden pas vijf dagen op voorhand vastgelegd, dat maakt de mobilisatie moeilijk.”
Wat vind je van het feit dat het ACV niet aan de acties deelneemt?
“Er is een gebrek aan eenheid onder de vakbonden. Het ACV neemt momenteel niet aan de acties deel. Het wil eerst een informatiecampagne voeren voor het personeel en de reizigers. Het ACV verdeelt een goed pamflet hiervoor. Maar het volstaat niet om te informeren zonder actie te voeren. Het ACOD staat dan weer zwak omdat er onvoldoende een informatiecampagne wordt gevoerd. In Vlaanderen hebben enkel de afdelingen van Antwerpen en Brussel aan de beurtstakingen deelgenomen. Elders werd gezegd dat de stakingsaanzegging slechts bedoeld was om aan informatievergaderingen deel te nemen aangezien het ACV niet zou staken. Het is in Vlaanderen moeilijker om zonder het ACV te staken.
“Maar we moeten pogingen doen om het ACV mee te trekken. We moeten samen met het ACV een informatiecampagne voeren en dit opentrekken naar het organiseren van het volledige personeel zodat we beter voorbereid zijn op toekomstige acties.”
Hoe reageerde het ABVV op de eenzijdige verzoekschriften?
“Het ABVV trok naar de rechtbank om de beslissingen te betwisten. Het volstaat niet om enkel op juridisch vlak op deze aanval op het stakingsrecht te reageren. Ze willen het verzet van het spoorpersoneel breken om een strijdbaar onderdeel van de arbeidersbeweging te breken. Het doel van de rechtse regering is om de volledige arbeidersbeweging op de knieën te krijgen. De volledige vakbeweging moet reageren en overgaan tot massale stakersposten tijdens breed gedragen stakingsacties waarmee de toepassing van gerechtelijke beslissingen kan afgeblokt worden.”
Hoe kunnen we het stakingsrecht bij de NMBS verdedigen?
“We moeten middelen hebben om het personeel op grotere schaal te betrekken bij de stakingsacties en de piketten. Vandaag beslist de vakbondsleiding over de acties en wordt dit vervolgens gewoon meegedeeld. We moeten de collega’s organiseren, de aanvallen uitleggen en over een actieplan beslissen op een personeelsvergadering. Dan zullen de acties breder gedragen worden door het personeel en kunnen we de aanval op het stakingsrecht stoppen.”
