Eind augustus legde een onderzoek een van de grootste bedrijfsschandalen uit Australië bloot. De supermarktketen 7-Eleven was betrokken bij een diefstal van miljoenen dollars aan lonen van personeel.
Artikel door Anthony Main, secretaris van de vakbond UNITE en lid van de Socialist Party
Het schandaal van de ‘halve lonen’ werd in 2008 al aangeklaagd door de strijdbare vakbond UNITE die personeel in de horeca en de distributie organiseert. Unite werd toen gecontacteerd door een groep personeelsleden van 7-Eleven uit Geelong. Ze kloegen over het feit dat de gerant van hun vestiging de loondocumenten manipuleerde waardoor ze tot de helft van hun loon verloren.
Toen UNITE de zaak onderzocht, bleek dat het niet om een geïsoleerd incident ging. We trokken naar winkels in Melbourne en Geelong en stelden vast dat geen enkele gerant de wettelijke regels nakwam. De details verschilden van winkel tot winkel, maar overal werd verkeerde informatie naar de centrale loonadministratie van het hoofdkwartier van 7-Eleven gestuurd.
De geranten van zelfstandige supermarkten konden de klachten over de lage lonen naast zich neer leggen omdat ze vooral internationale studenten aanwerven. Deze studenten zijn wanhopig op zoek naar werk en hun visa zorgen ervoor dat ze officieel niet meer dan 20 uur per week mogen werken. De lage lonen zorgen er echter voor dat ze vaak meer dan 20 uur moeten werken om rond te komen. De geranten van de winkels zeiden aan de studenten dat ze klacht zouden indienen bij de immigratiediensten indien ze problemen veroorzaken. Dat zou leiden tot hun uitwijzing uit het land. Op basis van chantage en intimidatie werd het loonschandaal in stand gehouden.
In 2008 en 2009 organiseerde UNITE een reeks protestacties aan winkels van 7-Eleven. De groep uit Geelong werd lid van de vakbond. Onderhandelingen met de gerant in Geelong zorgde ervoor dat het personeel voortaan vaste uren en correcte lonen kreeg. Het leverde een onmiddellijke loonsverhoging van 55% op. Tegelijk ontstonden er discussies over de betaling van achterstallige lonen.
Toen andere personeelsleden van 7-Eleven over deze overwinning hoorden, sloten ze zich ook bij de campagne aan. Het hoofdkwartier van 7-Eleven was bang over de snelle verspreiding van de invloed van UNITE. De gerant in Geelong werd aan de kant geschoven en ook alle personeelsleden werden afgedankt nog voor er een akkoord over achterstallige lonen werd gesloten.
UNITE probeerde de strijd verder te zetten om de achterstallige lonen op te eisen. Zo werd een gemeenschappelijke klacht ingediend bij de ombudsdienst Fair Work. Als onderdeel van de onderhandelingen werd overeengekomen dat er een vorm van amnestie kwam voor buitenlandse studenten zodat de inbreuken op hun visa niet aan de immigratiediensten werden doorgegeven.
Het protest tegen 7-Eleven ging door en dit zette druk op de ombudsdienst om gerechtelijke acties tegen de franchise van de winkel in Geelong te ondernemen. Dat leverde een positief resultaat op, de winkeluitbater werd veroordeeld tot betaling van de achterstallige lonen en een boete van 150.000 dollar. De uitbater verklaarde echter dat hij failliet was en legde de boeken neer. Het personeel kreeg nooit een cent van het geld dat hen ontnomen was.
De campagne van UNITE zorgde ervoor dat de ombudsdienst Fair Work tientallen winkels van 7-Eleven in het land onderzocht. Ze stelden vast dat de praktijken in Geelong breed verspreid waren en dat de winkelketen voor honderdduizenden dollars aan lonen van het personeel had gestolen.
UNITE vertelde aan de mensen van de ombudsdienst dat een audit van de boekhouding van 7-Eleven niet zou volstaan om de omvang van het schandaal volledig bloot te leggen. We stelden voor dat er een vergelijking zou komen tussen de registratie van de werktijden en de registratie van de kassa’s. In de meeste winkels moeten de werknemers zich registreren om hun kassa te openen. Een vergelijking van beide registers zou het verschil tussen de gepresteerde en de betaalde uren duidelijker maken.
We deden een gelijkaardig voorstel tot onderzoek in een vergadering met de toenmalige topman van 7-Eleven David Ginsberg. Het hoofdkantoor van de supermarktketen was op de hoogte van het schandaal, maar weigerde iets te doen. Dat was niet verrassend. De eigenaars van het bedrijf maakten over de jaren honderden miljoenen dollar winst, onder meer door het model van franchises waarbij extreme uitbuiting van buitenlandse arbeidskrachten de regel is.
De ombudsdiensten stelden de afgelopen weken dat er niets tegen dit schandaal kon ondernomen worden. Dit is niet correct. Ze wisten nochtans wat de problemen waren en konden de omvang van het schandaal onderzoeken. De ombudsdiensten beslisten echter om niet tussen te komen. Samen met de directie van 7-Eleven moeten we dan ook de ombudsdienst Fair Work verantwoordelijk stellen.
Het is goed dat de volledige omvang van het schandaal bij 7-Eleven nu bekend is. Het feit dat een advocatenkantoor de kans zag om een collectieve procedure tegen de centrale directie te beginnen, zal daar ongetwijfeld aan bijgedragen hebben. 7-Eleven reageerde paniekerig op het nieuws. Er werd een nieuw onderzoek door de ombudsdiensten aangekondigd en 7-Eleven stelde dat er een intern onderzoek komt.
Het bedrijf kondigde ook aan dat het winkels wil overnemen als die hun franchisecontract door het schandaal opzeggen. Ook werd beslist dat er steun komt voor kleinere winkels. De directie stelde dat het achterstallige lonen zal betalen. Jarenlang beweerde de directie dat de geranten van zelfstandige winkels daarvoor verantwoordelijk waren, maar nu wil het toch betalen om negatieve publiciteit te vermijden. Mogelijk zal deze poging om gerechtelijke vervolging te stoppen te laat komen.
7-Eleven telt in Australië ongeveer 4.000 personeelsleden. Het bedrijf is actief sinds 1977, maar de belangrijkste vakbond uit de distributiesector (Shop, Distributive and Allied Employees Association, SDA) ondernam nooit pogingen om het winkelpersoneel te organiseren. Dat is waarom het veel kleinere UNITE in deze strijd betrokken raakte.
Ondanks het feit dat UNITE klein is en amper middelen heeft, slaagden we erin om het schandaal bij 7-Eleven mee bloot te leggen waardoor honderdduizenden dollars aan gestolen lonen zullen terugbetaald worden. Met een bredere vakbondssteun was er ongetwijfeld meer mogelijk geweest. De mediabelangstelling was belangrijk om dit schandaal bloot te leggen, maar op langere termijn kunnen we de bescherming van onze lonen en arbeidsvoorwaarden enkel afdwingen door strijdbare vakbonden te organiseren.
Het vakbondsmodel van SDA volstaat niet. Het feit dat deze vakbond verbonden is met de Labor Party die mee verantwoordelijk is voor de beperking van de mogelijke arbeidstijd voor buitenlandse studenten, is daar niet vreemd aan. Het is deze beperking tot 20 uur die het voor werkgevers als die van 7-Eleven mogelijk maakt om misbruik te maken van kwetsbare buitenlandse werknemers.
UNITE zal verder campagne voeren tegen de extreme uitbuiting van werknemers en staat voor een strijdbaar syndicalisme dat ingaat tegen de steeds groeiende ongelijkheid. Wie een einde wil maken aan schandalen zoals dat bij 7-Eleven moet zich organiseren.
