Verbod op de hoofddoek: verdelen om te heersen

Een socialistisch standpunt

Sinds de invoering van het verbod op "openlijke religieuze symbolen" in Frankrijk is het hek ook in België van de dam. Eerst in Wallonië, waar MR- en PS-parlementairen soortgelijke voorstellen deden. Daarna ook in Vlaanderen, waar Dewael de nederlaag in het stemrechtdebat wil doen vergeten door te tonen dat de VLD "durft". Veel durf is er echter niet nodig om een reeds gediscrimineerde groep aan te duiden als zondebok voor vermeende samenlevingsproblemen. Het doel is arbeiders tegen elkaar op te zetten in het licht van de komende zware besparingen.

Anja Deschoemacker

Het debat wordt versluierd door een reeks argumenten die er min of meer zijn bijgesleurd. Zo ook de scheiding tussen kerk en staat. De openbare instelling moet neutraal zijn, mag dus geen godsdienst opleggen, maar gebruikers noch personeel kunnen gedwongen worden de eigen godsdienstige ideeën te verstoppen. Hun recht om, als zij dat willen, een hoofddoek te dragen, valt volledig onder de individuele godsdienstvrijheid. Bovendien kent België geen strikte scheiding tussen kerk en staat en is in België de meerderheid van de scholen in handen van het katholieke net.

Hoe racisme zich vermomt als feminisme

Dewael en Lizin (PS) gebruiken op een hypocriete manier de idee van vrouwenemancipatie om een andere gediscrimineerde groep te stigmatiseren. In de westerse landen is er wettelijke gelijkheid tussen man en vrouw, voor Dewael betekent dat ook echte gelijkheid. Een vrouw kan door de wet echter als een gelijke worden beschouwd, maar als ze te weinig verdient om voor zichzelf en eventuele kinderen in te staan, is ze toch afhankelijk van de meestal mannelijke kostwinner. De wettelijke gelijkheid heeft hier niet geleid tot een gelijk loon, gelijke arbeidsomstandigheden en tewerkstellingskansen, een verdwijnen van familiaal geweld,…

Migranten, ook vrouwen, worden gediscrimineerd op vlak van onderwijs, huisvesting en arbeidsmarkt. Een moslimmeisje dat vandaag door de ouders wordt opgelegd om een hoofddoek te dragen, is met een verbod geen enkele stap verder geraakt. Zonder enig onderzoek wordt de hoofddoek eenzijdig voorgesteld als een element van onderdrukking van de vrouw. Nochtans zien we dat het voor een aantal vrouwen ook een element van verdediging van de eigen identiteit is, een element van protest tegen de racistische samenleving. Wat biedt Dewael moslimmeisjes als ze in opstand komen tegen vader, broers of man? Bescherming? Een job of een leefbare uitkering? Een sociale woning als ze niet langer thuis kunnen blijven? Neen, zelfs geen adequate eerstelijnsopvang, zoals bijvoorbeeld een vluchthuis waar ze enige tijd kunnen verblijven indien nodig. Er zijn meer opvangplaatsen voor loslopende honden dan voor vrouwen die geweld ervaren. Vrouwenemancipatie moet tastbaar zijn, anders is het praat voor de vaak.

Onderdrukking speelt conservatieve stromingen in de kaart

Verder wordt gesproken over het gevaar dat uitgaat van een radicalisering van de islam. De islam wordt voorgesteld als gevaarlijk voor "onze democratische waarden". En er is een radicalisering gaande, niet omdat reactionaire krachten propaganda voeren, dat doen ze al langer, maar omdat er een voedingsbodem voor is. Gezien de imperialistische rol van het westen in de islamitische wereld, mag het niet verwonderlijk worden genoemd dat er anti-westerse gevoelens zijn. Waar die antiwesterse gevoelens destijds nog een vooruitstrevend kader konden vinden in de ideeën van het socialisme, is er sinds de val van het stalinisme een verglijding geweest naar een meer radicale politieke islam in de zoektocht naar een antwoord op de vreselijke economische omstandigheden.

Hier worden migranten onder de zweepslag van het Vlaams Blok – dat hierin de volledige politieke kaste lijkt voor te gaan – steeds verder in een hoek gedrumd. De discriminatie blijkt duidelijk uit alles: een hogere werkloosheid, minder toegang tot het hoger onderwijs, concentratie in slecht betaalde en/of arbeidsintensieve sectoren,…

Van migrantenvrouwen vragen om het enkel te hebben over hun discriminatie als vrouw, en niet als arbeider van vreemde afkomst, is absurd. Het zijn juist maatregelen als het verbod op de hoofddoek die de migranten steeds verder doen terugplooien op hun gemeenschap, waar radicale stromingen vaak de enige opiniemaker zijn.

Een socialistisch standpunt

"Emancipatie = onderwijs, werk en stemrecht". Met deze slogan betoogden Marokkaanse vrouwen op 7 februari door Antwerpen.

Marxisten vertrekken van het standpunt dat godsdienst opium voor het volk is. Steeds opnieuw zijn godsdiensten door de heersende klasse gebruikt om bij de onderdrukte klasse fatalisme teweeg te brengen. Om hen maatschappelijke ongelijkheid te doen aanvaarden. Maar zoals je een opiumverslaafde niet verplicht kan doen afkicken, mag je ook een godsdienst niet bestrijden met repressieve middelen. Zo leert ons de geschiedenis van de stalinistische systemen.

Wij beschouwen godsdienst als een persoonlijk gegeven. In onze visie heeft de staat de plicht de bevolking te onderwijzen in de meest geavanceerde wetenschappelijke kennis en inzicht. De staat kan echter niet opleggen dat mensen hun godsdienstige visies moeten opgeven. Het resultaat hiervan is eenduidig contraproductief.

Wat voor ons het allerbelangrijkste is, is het creëren van solidariteitsbanden tussen arbeiders van alle nationaliteiten, religies, etnieën,… Wij willen niet dat arbeiders van vreemde afkomst zich conformeren aan de waarden van Dewael en co, wij willen wel dat migranten geïntegreerd zijn binnen de arbeidersklasse. Daarvoor is de strijd voor gelijke rechten en tegen discriminatie onontbeerlijk. De bevrijding van de moslimvrouw en die van de Belgische vrouw zal lopen via een strijd voor eisen als werk en betaalbare huisvesting voor iedereen, individuele rechten op sociale zekerheid, gratis en degelijk onderwijs voor iedereen. Zolang de Belgische georganiseerde arbeidersklasse zich laat afleiden door racisme, seksisme, nationalisme,… in de noodzaak organisaties uit te bouwen die een dergelijke strijd tot een goed einde kunnen brengen, zullen we zelf geen stap verder raken.

Delen:
Printen:

Steun ons: plaats uw boodschap in onze mei-editie!

Voorpagina van De Linkse Socialist

Uw boodschap in onze mei-editie