Er was een tijd dat de groten der muziek het nog aandurfden de falende heersende elite bij de strot te grijpen. Soms openlijk, zoals de stoutmoedige Beethoven, die niet wilde wijken voor de koets van de prins. Soms subtiel verborgen, zoals Sjostakovitsj, die met gevaar voor eigen leven in zijn muziek de strijd aanging met het stalinisme.
Lezersbrief door Frederik De Groeve, afgelopen weekend verschenen in ‘De Standaard’
De kersverse intendant van het Nationaal Orkest van België, Jozef De Witte, zou aan hen een voorbeeld kunnen nemen. Ik begrijp zeer goed dat in de culturele sector, zoals in vele andere sectoren, angst heerst voor de drieste wijze waarop de huidige regering er de hakbijl inzet. Maar het is compleet misplaatst om te jubelen voor de langzame aderlating als alternatief op de botte bijl (DS 24 september) .
De Witte is ‘opgelucht’ dat er geen sociaal bloedbad komt, maar tegelijkertijd zal op termijn wel een kwart minder muzikanten aan de slag kunnen dan vandaag het geval is. Peter de Caluwe, directeur van de Munt, ziet hierin geen besparing maar een ‘investering in de toekomst’. Het moet aangenaam kijken zijn door de bril van de heer De Caluwe!
Het aantal muzikanten zal afnemen door ‘natuurlijke afvloeiingen’: dat verandert geen jota aan het reële banenverlies in de sector. Voor de huidige generatie muziekstudenten is dit een slag in het gezicht. En wat met die nieuwe generatie muzikaal getalenteerde jongeren die binnenkort een studiekeuze moeten maken? Welk signaal krijgen die? Ga toch maar voor boekhouder of tandarts studeren, want gepensioneerde muzikanten worden niet langer vervangen.
Dan heb ik het nog niet gehad over het concertaanbod. Zal één orkest hetzelfde aanbod kunnen brengen als twee? Opnieuw inleveren dus voor de cultuurliefhebber. En waarom alweer precies?
Het moet gezegd, het getuigt van creativiteit om de besparingsoperatie van Didier Reynders (MR) voor te stellen als een ‘wervend artistiek project’ en een ‘langetermijnperspectief’. Sta me toe niet onder de indruk te zijn. Het wordt tijd dat we, in de geest van Beethoven en Sjostakovitsj een artistiek project aanvangen dat zich niet laat beperken en beknotten door het huidige achteruitgangsdenken, maar hierop juist een alternatief biedt en de voorbode is voor maatschappelijke vooruitgang. Durf te kijken naar dirigent Gustavo Dudamel en zijn orkest El Sistema! We vergeten al te gemakkelijk dat het ons anno 2015 niet ontbreekt aan middelen of talent, enkel aan perspectief. Viva la musica!
