Bij Agfa Gevaert in Mortsel kondigde de directie aan dat een kleine 1.000 jobs in België moeten verdwijnen. Het bedrijf gelooft niet meer in analoge fotografie, nochtans moeten de arbeiders van Agfa die zich bezighouden met analoge fotografie overuren kloppen om het orderboekje te kunnen bijhouden.
Geert Cool
Winsten stijgen op kap van een sociaal bloedbad
Vlak voor de zomer kondigde Agfa Gevaert reeds aan dat er eind augustus een herstructureringsplan zou komen. Het bedrijf liet in de media “lekken” dat er mogelijk 1.000 jobs zouden verdwijnen in Mortsel. Resultaat: de aandelen stegen onmiddellijk. Eind augustus volgde de aankondiging dat er 893 jobs in Mortsel moeten verdwijnen, zonder een concrete invulling van dat sociaal bloedbad. De waarde van de aandelen steeg nogmaals met 9%.
Nochtans maakt het bedrijf heel wat winst. In het tweede kwartaal van 2006 steeg de omzet van het bedrijf met 1,2% en de winst met 42,6% tot 77 miljoen euro. Er was een nettowinst van 28 miljoen euro na aftrek van onder meer de reorganisatiekosten. Dat was 11 miljoen euro meer dan verwacht. Nu wil de directie zo’n 225 miljoen euro per jaar besparen om de winsten verder op te drijven.
Ondanks die goede cijfers en de hoge werkdruk, zouden er volgens de directie teveel werknemers zijn. Eerder werd het bedrijf opgedeeld in drie afdelingen: Graphics, HealthCare en Materials. Vooral die laatste afdeling zou hard getroffen worden met tot zo’n 700 ontslagen. In de praktijk komt het op neer dat erg hard gesnoeid wordt in de productie, waarbij de vraag zich stelt of de productie op zich niet volledig in het gedrang komt indien er zoveel jobs verdwijnen. Wou Agfa het bedrijf enkel maar opsplitsen om minstens één afdeling af te stoten of te laten overnemen?
Begin jaren 1990 waren er in Mortsel nog 8.500 werknemers, voorheen waren er zelfs meer dan 10.000. Na het nieuwe bloedbad zouden er nog zo’n 3.000 overblijven.
57 plannen voor herstructurering
De directie heeft enkel het algemene principe naar voor gebracht van een 1.000-tal jobs die weg moeten. Daarnaast werd gesteld dat er geen naakte ontslagen zouden vallen. Een aantal werknemers zou met brugpensioen vertrekken. Dit zou een test vormen voor de toepassing van het Generatiepact, de directie wil immers de brugpensioenleeftijd tijdelijk verlagen. De afgelopen jaren is de productiviteit in het bedrijf sterk toegenomen, er zijn tientallen flexibele ploegensystemen ingevoerd. Het is dan ook onduidelijk hoe de herstructurering concreet zal worden ingevuld, maar ook hoe de productie zal georganiseerd worden met één vierde werknemers minder. De directie suggereerde reeds dat er met interimarbeiders en jobstudenten zou gewerkt worden om de productie op peil te houden…
Het feit dat de directie de herstructurering nog niet concreet invult, bemoeilijkt het verzet ertegen. Velen vragen zich af waarom nog niet werd overgegaan tot stakingsacties. Was dit door een gebrek aan strijdbaarheid?
De afgelopen jaren werd aangetoond dat de arbeiders van Agfa strijdbaar zijn, zo lag het bedrijf volledig plat op 7 en 28 oktober vorig jaar bij de acties tegen het Generatiepact. Er zijn nu echter 57 verschillende voorstellen van de directie in het kader van de herstructurering. Die worden allemaal besproken met de vakbonden, wat nog maanden kan duren. Het zou moeilijk zijn om heel die periode te staken. Bovendien zou niet voor alle arbeiders duidelijk zijn over welke punten het exact zou gaan.
Vechten voor iedere job!
De vakbonden kondigden wel aan dat ze zullen strijden voor iedere job. In het ABVV-blad De Nieuwe Werker stelde AC-secretaris Bruno Verlaeckt: “Wij blijven ervan overtuigd dat 1 op 4 banen in de productie schrappen niet haalbaar is. Het aantal werknemers moet daar op peil blijven. Flexibiliteit organiseren door banen te schrappen en uitzendkrachten in te zetten, dat kan niet. Schommelingen in de productie kunnen zeer goed opgevangen worden met het bestaande systeem van tijdelijke werkloosheid. Wij gaan ons ook verzetten tegen het uitbesteden van activiteiten. En we bekijken welke chemische bedrijven in de regio mensen kunnen overnemen. Met brugpensioenen willen we voorzichtig omspringen omdat het aantal werkkrachten op peil moet blijven. Want nog eens, er zijn vandaag handen tekort bij Agfa Gevaert.”
Het voorstel van de vakbonden om een werkgelegenheidsconferentie te organiseren voor de volledige chemiesector in de Antwerpse regio werd afgeschoten door het patronaat. Voor de arbeiders zal het echter wel belangrijk zijn om van bij het begin een breder front tot stand te brengen van heel de sector. Dat kan de strijd bij Agfa enorm versterken.
Wellicht zal het immers tot acties komen indien de directie bij haar plannen blijft. De komende maanden kan de periode van onderhandelen en “consultatie” (in het kader van de procedure van de Renault-wet) gebruikt worden om in het bedrijf tot een front te komen van alle vakbonden in alle afdelingen en om banden te smeden die kunnen leiden tot solidariteit en acties in heel de sector.
