Jeremy Corbyn: een erg welkome politieke ontwikkeling in Groot-Brittannië

Jeremy-CorbynDe rechtse leiders van Labour en de gevestigde media zijn geschrokken en geschokt door de grote opkomst voor de meetings van Jeremy Corbyn en de brede steun die hij geniet. Het linkse parlementslid ligt in de peilingen voor op de andere kandidaten voor het voorzitterschap van Labour. Zijn positie tegen de besparingen vindt ingang bij brede lagen van de bevolking. Meer dan 600.000 mensen hebben zich geregistreerd om aan de voorzittersverkiezingen deel te nemen. We spraken met Judy Beishon van het Uitvoerend Bureau van de Socialist Party.

Waarom is de campagne van Jeremy Corbyn zo populair?

“De rechtse leiders van Labour waren verbaasd en geschokt door de grote aanwezigheid op de meetings van Jeremy Corbyn doorheen het land. De carrièristen en hardleerse verdedigers van het besparingsbeleid kunnen zelf enkel maar dromen over zulke grote, enthousiaste en jonge meetings.

“Het feit dat Jeremy Corbyn het besparingsbeleid verwerpt, maakt dat hij een spreekbuis wordt voor een massale woede tegen de dalende levensstandaard en voor de vele jongeren die met lage lonen en een gebrek aan betaalbare huisvesting geconfronteerd worden. De standpunten van Corbyn sluiten aan bij de woede en de frustratie na jaren van besparingen, privatiseringen en beperkingen van de lonen.

“Hoe meer de rechtse politici en gevestigde media waarschuwden en opriepen voor ‘iedereen buiten Corbyn’, hoe meer de steun voor zijn campagne toenam. Het wijst op de de enorme ontgoocheling in de gevestigde politiek en de zoektocht naar een alternatief.

“Het bevestigt ook wat de Socialist Party al langer zegt, met name dat de bevolking een pak linkser is dan de huidige leiding van Labour. We zagen dit eerder ook met peilingen over de steun van de bevolking voor het publiek bezit van de spoorwegen, energiesector en de post.

“Het rechtse parlementslid John Cruddas gebruikte zijn eigen ‘onderzoek’ om het tegendeel te bepleiten: dat de kiezers het anti-besparingsbeleid verwerpen en dat de aanhangers van Corbyn elke band met de realiteit verloren hebben. Maar Cruddas kreeg niet de gewenste antwoorden op zijn onderzoek. Hij kwam er enkel toe dat 58% stelde dat we “naar onze middelen moeten leven en dat het terugdringen van de tekorten een prioriteit vormen”. Dat betekent overigens niet dat de gewone mensen moeten betalen voor de tekorten terwijl de rijkste 1% steeds rijker worden.

“Labour heeft de parlementsverkiezingen van mei niet verloren omdat voorzitter Ed Miliband ‘te links’ was, zoals de rechtse media ons wilden laten geloven. Labour verloor omdat de partij amper van de conservatieve Tories kon onderscheiden worden. Miliband stapte volledig mee in het besparingsmantra. Veel mensen die nu aan de voorzittersverkiezingen van Labour deelnemen, trekken dezelfde conclusie. De meest rechtse kandidaat, Liz Kendall, staat volgens een peiling van YouGov op amper 8%.

“De tegenstanders van Corbyn blijven ook steeds herhalen dat Labour de verkiezingen van 1983 verloor omdat de toenmalige partijleider Michael Foot een te links verkiezingsmanifest had. Er waren andere factoren die toen een rol speelden, onder meer de politieke sabotage van rechtse leiders als Denis Healey en Jim Callaghan, de rechtse afsplitsing van de SDP in 1981 en de nasleep van de Falklands-oorlog die Thatcher toeliet om een patriottische golf te creëren.

“Corbyn scoort met zijn veroordeling van het besparingsbeleid, maar ook rond andere thema’s zoals de eis van gratis onderwijs, voor vakbondsrechten en zijn standpunten tegen oorlog en tegen kernenergie. Corbyn wekt de hoop op een andere vorm van parlementaire politiek. Hij is geen ‘carrièrist’ waarbij de spindoctors de boodschap bepalen, hij bespreekt ideeën op een eerlijke manier en valt politieke tegenstanders niet persoonlijk aan.

“Zoals hijzelf opmerkt, is er een bredere ontwikkeling van links met de stuen voor Syriza in Griekenland, Podemos in Spanje of Bernie Sanders in de VS. De afkeer tegen de besparingen zorgde eerder ook voor een beweging voor onafhankelijkheid met het referendum in Schotland.

“De onverwachte deelname van Jeremy Corbyn aan de voorzittersverkiezingen van Labour is een welkome politieke ontwikkeling. Er zijn verschillende mogelijkheden voor wat er nu zal gebeuren. Een rechtlijnig proces in de richting van een oprechte politieke vertegenwoordiging van de werkende bevolking is jammer genoeg niet gegarandeerd, de ervaringen in Griekenland, Spanje en de VS tonen dat ook aan.”

Om het besparingsbeleid te stoppen en gratis onderwijs, meer sociale huisvesting, … te financieren, wil Jeremy Corbyn fiscale rechtvaardigheid, Quantitative Easing voor de openbare diensten in plaats van voor de banken en het establishment. En hij wil een nationale investeringsbank om infrastructuurprojecten te ondersteunen. Wat denkt de Socialist Party daarvan?

“Parlementslid Michael Meacher, een aanhanger van Corbyn, stelde terecht: “De Blairisten hebben een fundamentele fout gemaakt door te eisen dat het begrotingstekort zou beperkt worden door hard en aanhoudend te besparen op uitkeringen en publieke uitgaven. Het is overigens niet zo dat dit beleid, hetzelfde beleid als dat van de Tories, ook werkt. Het tekort is vandaag nog steeds 90 miljard pond, het is amper afgenomen na vijf jaar van besparingen. Meacher voegde eraan toe dat Corbyn voor een duidelijke breuk met het besparingsbeleid staat, waarbij “groei het tekort kan terugdringen.”

“Het linkse parlementslid John McDonnell stelde in The Guardian dat een regering onder leiding van Corbyn niet zou besparen op de lage en middeninkomens, en al zeker niet op de armen. Er zou integendeel gekeken worden naar belastingontduikers en de “subsidies aan de verhuurders die de huuruitkeringen naar zich toe trekken, de 93 miljard steun aan de bedrijven en de werkgevers die werkenden uitbuiten met lage lonen.”

“Al deze maatregelen zouden een belangrijke stap vooruit zijn in de verbetering van de levensstandaard van de meerderheid van de bevolking. Ze zouden bijzonder populair zijn, op deze manier worden de openbare diensten gered in plaats van de banken.

“De Socialist Party denkt dat de arbeidersbeweging verder moet overgaan tot de hernationalisatie van de spoor- en energiesector en dat Clausule 4 van de statuten van Labour moet terugkeren. Die clausule had het over gemeenschappelijk bezit van de productiemiddelen, de distributie en de ruil.

“De grote bedrijven en banken die de economie domineren, moeten onder publiek bezit komen zodat democratische arbeiderscontrole en –beheer mogelijk worden. Het zou het begin zijn van een socialistische omvorming van de samenleving. Het kapitalistische systeem kent enorme tegenstellingen en crisis. Dit systeem is niet in staat om de meerderheid van de bevolking een betere levensstandaard aan te bieden. Het is evenmin in staat om een antwoord te bieden op de ecologische afbraak.”

Hoe kan de campagne van Jeremy Corbyn bijdragen aan de strijd tegen het besparingsbeleid?

“Deze campagne versterkt de strijd tegen het besparingsbeleid al door een antibesparingsstandpunt prominent naar voor te brengen. Dit was voorheen eerder uitzonderlijk in de gevestigde media. Het is ook opmerkelijk dat de twee grootste vakbonden in het land, Unison en Unite, samen met andere vakbonden Corbyn steunen. Het wijst op de sterke krachten die kunnen gemobiliseerd worden, ook in syndicale acties tegen het besparingsbeleid.

“Actie is immers wat nodig is. Belangrijke openbare diensten worden afgebouwd en geprivatiseerd. Er is een tsunami aan besparingen en aanvallen die de werkende bevolking en de middenklasse raken. We kunnen niet nog eens vijf jaar toekijken terwijl de Tories hun sociaal bloedbad aanrichten.

“De snelle opkomst van de steun voor Corbyn, de steun van de vakbondsleiders en de populariteit van een antibesparingsstandpunt onder brede lagen van de bevolking, en onder jongeren in het bijzonder, geven aan wat mogelijk zou zijn indien de vakbonden tot een gecoördineerde beweging zouden komen tegen de besparingen.

“De regering van de conservatieven staat eigenlijk zwak, de Tories konden minder dan een kwart van de kiezers overtuigen. Na de verkiezingen waren er al verschillende strijdbewegingen in diverse sectoren, waaronder het Londense metropersoneel. Een algemene 24-urenstaking met desnoods verdere acties, zou een brede steun kunnen krijgen en de basis leggen voor het stoppen van de besparingsagenda.

“Het zou ongetwijfeld ook leiden tot ontwikkelingen op het politieke front, met stappen in de richting van een nieuwe massale arbeiderspartij.”

Zowat 450 gemeenteraadsleden steunen Jeremy Corbyn. Wat is de boodschap van de Socialist Party aan hen?

“Nationaal zijn er 7.087 gemeenteraadsleden van Labour. Slechts 6% van hen steunen Corbyn. Het aantal Labour-verkozenen die besparingen weigerden goed te keuren in gemeenteraden die door Labour gecontroleerd worden, is heel beperkt. Het zijn er slechts een handvol. De 450 gemeenteraadsleden die Corbyn steunen, komen vooral uit steden en gemeenten waar Labour in de oppositie zit of het gaat om verkozenen die deel uitmaken van de meerderheid en ‘tegen’ besparingen zijn, maar beweren ‘geen andere keuze’ hebben dan ze goed te keuren.

“Een aantal van die laatste groep van gemeenteraadsleden sprak op meetings van Jeremy Corbyn. Zo werd op de meeting in Londen van 3 augustus gesproken door Emine Ibrahim van de gemeenteraad in Haringey. Ze stelde dat ze het beu is dat gemeenteraadsleden doorheen het land ‘verplicht worden om de door de regering opgelegde besparingen door te voeren’.

“Niemand wordt verplicht om besparingen door te voeren. De Socialist Party roept op tot een echt verzet tegen besparingen. De gemeenteraadsleden moeten weigeren om besparingen goed te keuren en kunnen beter bouwen aan een massacampagne in hun buurt voor de verdediging van jobs en diensten. Los van de vraag wie voorzitter van Labour wordt, zal TUSC [Coalitie van syndicalisten en socialisten, een alliantie met onder meer de Socialist Party] in mei van volgend jaar met eigen kandidaten aan de gemeenteraadsverkiezingen deelnemen, onder meer tegen Labour gemeenteraadsleden die zelf besparingen doorvoeren.”

Wat kan Jeremy Corbyn als voorzitter van Labour doen?

“Het aantal mensen dat zich registreerde om in de voorzittersverkiezingen te stemmen, is opgelopen tot meer dan 610.000. Er zijn peilingen die aangeven dat Corbyn met grote voorsprong wint. Meer dan een kwart van de geregistreerde kiezers, deden dit tijdens de laatste dag dat het mogelijk was. Er was op het einde dus een enorme toeloop.

“Het ziet ernaar uit dat de rechtse partijmachine het resultaat zal proberen te beïnvloeden door de kieslijsten uit te zuiveren van wie ervan verdacht wordt een ‘infiltrant’ te zijn. Maar wellicht zal dit niet volstaan om het resultaat te veranderen. De media ondernemen nog laatste pogingen om het resultaat te wijzigen, zo riep de krant Daily Mirror op om een eerste voorkeurstem aan Andy Burnham te geven en de tweede stem aan Yvette Cooper.

“Een overwinning van Corbyn zou erg goed zijn. Het zal wel snel tot grote uitdagingen leiden, onder de parlementsleden en op het hoofdkwartier van de partij zou hij omringd worden door gevestigde politici die de belangen van de grote bedrijven centraal stellen. Er zijn slechts een klein aantal linkse verkozenen. De rechterzijde zal een sterke oppositie voeren, een aantal parlementsleden en kopstukken gaan nu al na hoe ze Corbyn terug uit de voorzittersstoel weg kunnen krijgen.

“Zo verklaarde parlementslid Simon Danczuk: “Zal ik het moeten doen met het waanzinnige linkse beleid dat hij voorstelt? Dat zal niet gebeuren. Ik geef hem ongeveer 12 maanden moest hij voorzitter worden.” Tony Blair kwam met een ultiem wanhoopspleidooi. Hij stelde dat zelfs wie hem haat, nog niet voor Corbyn moet stemmen. “De partij wandelt met de ogen dicht en de armen uitgestrekt naar de ravijn. Dit is geen ogenblik om de sereniteit van de wandeling te eerbiedigen, het is een moment waarop, moest het mogelijk zijn, een rugby tackle aan de orde is.”

“De rechterzijde van Labour zal Corbyn mogelijk een tijdlang moeten tolereren als hij de voorzittersverkiezingen afgemeten wint. Maar ondertussen zullen de maneuvers om hem te ondermijnen opgedreven worden om tot een meer ‘gematigde’ partijleider te komen.

“Jeremy Corbyn wil aan het hoofd staan van een partij waar de basis het voor het zeggen heeft, hij stelde dat de basis de partijkoers moet bepalen. Maar een groot deel van de democratische structuur van Labour is al verdwenen. Zo werd het jaarlijkse congres omgebouwd tot een media-optreden in plaats van een forum voor discussie en democratisch debat. Het karakter van de partij als politieke stem van de georganiseerde arbeidersklasse in de vakbonden is eveneens verdwenen.

“Corbyn zou als partijleider met een linkse koers dus op heel wat obstakels botsen. De tegenkanting zou niet alleen uit de eigen partij komen, maar ook onder de topambtenaren, de gevestigde media en zowat de volledige heersende klasse zou het verzet georganiseerd worden.

“Om daarop te antwoorden, zal er nood zijn aan een georganiseerde beweging van de werkende bevolking in de vakbonden, campagnes tegen de besparingen en linkse organisaties. Een open conferentie om zijn steun – onder meer van zijn kiezers – te organiseren, zou nodig zijn. Het zou een mogelijkheid bieden om te discussiëren hoe het linkse programma kan uitgevoerd worden en hoe verdere stappen kunnen gezet worden.”

Kan Corbyn Labour terug omvormen tot een partij die de belangen van de werkenden verdedigt?

“Het is niet onmogelijk dat de rechterzijde beslist om de partij te verlaten en een nieuwe partij op te zetten waarna Labour terug naar links kan draaien. Maar dan zou het op heel wat vlakken een nieuwe partij zijn, onder meer door de veranderingen die nodig zijn om de partij te democratiseren en nieuwe jongeren en syndicalisten te betrekken. Corbyn heeft een open benadering waarbij hij leden ‘terug verwelkomt’ en hij zegt dat het nodig is om vakbonden die de banden met Labour doorknipten terug aan boord te halen.

“Maar de weg naar zo’n verandering is niet waar de partijkopstukken op zitten te wachten. Als de partijleiding een linkse ontwikkeling tegenhoudt, moeten Corbyn en zijn aanhangers niet terugkeren naar de situatie waar ze gevangen zitten in een partij die door rechts wordt gedomineerd. Ze kunnen bouwen aan een nieuwe massale partij buiten Labour. De duizenden mensen die enthousiast waren voor de campagne van Corbyn en de duizenden socialisten en syndicalisten buiten Labour, waaronder die van TUSC, zouden een stevige basis voor zo’n nieuwe partij vormen.

“We moeten lessen trekken uit de ervaringen met nieuwe linkse formaties in Griekenland, Spanje, Brazilië of Duitsland. Een nieuwe partij kan ook in Groot-Brittannië snel een strijdbare factor worden die de belangen van de werkenden zowel tijdens verkiezingen als in campagnes en strijdbewegingen verdedigt. Wat er ook binnen Labour zal gebeuren, de mogelijkheden voor de ontwikkeling van een politieke vertegenwoordiging van de werkende bevolking in Groot-Brittannië zullen toenemen.”

Delen:
Printen:

Steun ons: plaats uw boodschap in onze mei-editie!

Voorpagina van De Linkse Socialist

Uw boodschap in onze mei-editie