Tijdens de acties in het najaar van 2014 werd door de ACV-top zwaar ingezet op de eis van een tax shift. “Pas als er een tax shift komt, kunnen we over de regeringsmaatregelen praten en kunnen we onze verantwoordelijkheid opnemen”, stelde topman Marc Leemans toen. (DM 25 november 2014) Het werd als voorwaarde gesteld om een serene sociale dialoog te herstarten. Voor de ACV-leiding moest een tax shift onder meer een vermogenswinstbelasting omvatten. “Met minder komt de regering niet weg”, aldus Leemans op het ACV-congres. (DS 25 april)
Op het ACV-congres stelde Leemans nog dat de tax shift niet mag neerkomen op een nieuwe asociale maatregel, “weg van belastingen op vermogens en almaar meer richting consumptie, goed wetend dat zo’n shift minder kost aan de rijken en vooral wordt opgehoest door gewone mensen.”
De druk op CD&V werd opgevoerd om de voorzichtige retoriek over het ‘sociale gezicht’ in de rechtse regering waar te maken. De grote lijnen van de tax shift bevestigen dat CD&V daar compleet in gefaald is. Amper waren de asociale BTW-verhogingen en hogere accijnzen aangekondigd of ook de tweede maand gewaarborgd loon bij ziekte – een van de weinige concrete toegevingen die van de werkgevers werd gevraagd – werd afgevoerd. Voor zover CD&V probeert om zich een socialer imago aan te meten, staat de partij nu met de broek op de enkels.
Begin februari moest CD&V alles uit de kast halen om de ACV-top aan boord te houden voor het sociaal akkoord (met onder meer een wel erg beperkte marge voor loonsverhogingen die niet volstaat om de indexsprong goed te maken). Voorzitter Marc Leemans haalde het toen met de hakken over de sloot met 147 tegen 135 stemmen in de nationale raad van het ACV. Met de onthoudingen meegerekend, kreeg het voorstel de steun van 49% van de ACV-top.
Van de belofte van een ‘rechtvaardige’ tax shift door CD&V op dat ogenblik blijft nu niets meer over. Leemans moet erkennen: “Met een shift binnen de portemonnee van de gewone mensen ontziet Michel I voor de zoveelste maal de portefeuilles van vermogenden. De werkende burgers met een bescheiden loon gaan mogelijk later wat meer netto ontvangen. Mogelijk, want op de persconferentie van de regering was daar vooral nog veel onduidelijkheid over. Zowel over de uitwerking als over de timing. Wat er ook van zij, die mogelijke koopkrachtverhoging neemt de regering echter dubbel en dik al meteen terug met hogere btw op elektriciteit en hogere accijnzen. Dat komt bovenop de verhoging van de elektriciteitsprijs die de Vlaamse regering al aankondigde. En bovenop een rist Vlaamse en federale regeringsbeslissingen die al stevig in uw portemonnee zaten.” Na de stemming over het sociaal akkoord in februari en de tax shift die nu op tafel ligt, zal Leemans wel bijzonder voorzichtig zijn vooraleer hij in het ACV een ‘compromis’ probeert door te drukken om verdere acties te stoppen.
Voor zover dit nog nodig was, heeft de rechtse regering met deze tax shift nogmaals aangetoond dat er niet op toegevingen moet gerekend worden. De aanval op onze levensstandaard is ingezet en gaat onverkort door. Gelobby of overleg haalt niets uit. Het enige ogenblik dat de regering in de problemen kwam, was tijdens de vakbondsacties van het najaar van 2014. Toen kregen de voorstellen en eisen van de vakbonden een steeds bredere steun en was de propagandacampagne van de rechterzijde steeds wanhopiger.
Met de tax shift zoals die nu voorligt, wordt de druk groot op de leidingen van alle vakbonden om van de geplande nationale betoging van 7 oktober een succes te maken. Waar 7 oktober op de acties in juni slechts door enkele vakbondsverantwoordelijken benadrukt werd, moeten alle kopstukken er nu nadruk op leggen. De Standaard stelde op 24 juli: “De nationale betoging van 7 oktober: dat is en blijft de eerstvolgende grote actie tegen het beleid van de regering- Michel. Dat zeggen de drie grote vakbonden unisono.”
Het lijkt erop dat de rechtse regering zelfs geen poging meer doet om met beperkte toegevingen de vakbondsleidingen uit elkaar te spelen. Meer nog, de eerste stemmen over volgende aanvallen beginnen al op te duiken. Van Overtveldt suggereerde bijvoorbeeld al een tweede indexsprong om de gevolgen van de stijgende prijzen uit te schakelen in de loonvorming. Als we deze regering laten doen, zal ze steeds verder inhakken op onze levensstandaard.
Het potentieel voor het verzet tegen dit beleid is groot, meer dan de helft van de bevolking staat volgens een peiling negatief tegenover de tax shift en 80% is tegen de nieuwe BTW-verhoging. Eerder waren er grote meerderheden, ook in Vlaanderen, voor een vermogensbelasting. Met een gemeenschappelijk vakbondsfront en een offensieve campagne met degelijk informatiemateriaal dat bijvoorbeeld voorgesteld wordt op nationale en regionale militantenbijeenkomsten begin september gevolgd door personeelsvergaderingen, kunnen we ervoor zorgen dat de betoging van 7 oktober die van 6 november vorig jaar nog overtreft qua omvang. Deze betoging mag geen eindpunt zijn, geen wandeling om stoom af te laten, maar het beginpunt van een nieuw actieplan met als doel om de regering van de rijken en het volledige besparingsbeleid weg te krijgen.
