Afgelopen zaterdag waren er tienduizenden betogers in het centrum van Londen. De schattingen lopen uiteen van 70.000 tot meer dan 200.000. Aanleiding voor de massale betoging was de woede en het verzet tegen de besparingsagenda van de conservatieve regering.
De sfeer op de betoging was erg levendig. De omvang van de betoging maakte duidelijk dat de strijd tegen de plannen van Cameron begonnen is, en dat amper zes weken na de verrassende overwinning van de conservatieven in de parlementsverkiezingen.
Na een eerste reeks sprekers die door de organisatoren van de People’s Assembly waren uitgenodigd, begon de betoging door de stad om te eindigen aan het parlement. Veel individuen en groepen betogers namen nooit eerder deel aan een betoging. Er waren heel veel jongeren. Velen stelden dat we niet mogen wachten en toekijken hoe een nieuwe aanval op de levensstandaard wordt doorgevoerd terwijl tegelijk de rijken steeds rijker.
Er waren heel veel vakbondsleden op de betoging, maar deze keer niet zozeer in grote vakbondsblokken. Die vakbondsblokken zijn een inspirerend en belangrijk kenmerk van vakbondsbetoging.
Velen droegen zelfgemaakte slogans mee, vaak met inventieve of grappige boodschappen en slogans tegenh et besparingsbeleid. De honderden borden van de Socialist Party en de Trade Unionist and Socialist Coalition (TUSC), waren snel verdeeld. Duizenden pamfletten van de Socialist Party werden uitgedeeld, op het pamflet werd ingegaan op de nood aan een 24-urenstaking. Dat idee werd door velen opgepikt.
Langs het parkoers had TUSC een eigen podium met activisten die op 7 mei kandidaat voor TUSC waren die er het woord namen. Later op de dag had de Socialist Party ook een podium aan Whitehall, met sprekers zoals Tony Mulhearn die in de jaren 1980 mee leiding gaf aan de strijd van het stadsbestuur van Liverpool tegen de besparingen.
Aan Parliament Square, waar de betoging eindigde, was er een reeks officiële sprekers. Het ging om vakbondsleiders, zangeres Charlotte Church, comedians Russell Brand, Mark Steel en Francesca Martinez, en diverse politici. Er werd hard ingegaan tegen de plannen van de conservatieven om een hard besparingsbeleid te voeren terwijl de armsten en meest kwetsbaren al hard geleden hebben onder de vorige besparingen. Marina Prentoulis van de Griekse partij Syriza riep op tot solidariteit met het Griekse volk in de strijd tegen de besparingsdictaten van de trojka, de EU, ECB en het IMF.
Jeremy Corbyn, de linkse kandidaat in de verkiezing van een nieuwe voorzitter van Labour, kreeg een groot applaus voor zijn uithaal naar de enorme ongelijkheid in de samenleving. Hij wees erop dat de rijkste 100 mensen evenveel rijkdom hebben als 36% van de bevolking.
Alle sprekers waren het eens over hun verzet tegen de Tories. Die werden door amper 24% van de geregistreerde kiezers gekozen en hebben geen mandaat voor de harde besparingen en nieuwe aanvallen op vakbondsrechten. Len McClusky, algemeen secretaris van de vakbond Unite, stelde dat 64% tegen de Tories had gestemd. Deze regering heeft “geen legitimiteit” om de aanvallen verder te zetten, verklaarde hij.
De gevolgen van het besparingsbeleid werden door alle sprekers duidelijk gemaakt, maar er was minder duidelijkheid over wat er nu concreet moet gedaan worden om dit te stoppen.
John Rees van de People’s Assembly stelde terecht dat “een betoging niet zal volstaan”. Hij zei dat er massale actie nodig is met “protestacties, meetings en directe actie”. De voorstellen gingen niet verder dan een oproep om het partijcongres van de conservatieven later dit jaar “te belegeren” en om het verzet nationaal uit te bouwen.
Ook Len McCluskey, voorman van een de grootste vakbonden, stelde dat de “strijd doorgaat”, maar ging niet verder dan een oproep tot “solidariteit” en “gemeenschapszin”.
Mar Serwotka, algemeen secretaris van de ambtenarenbond PCS, daarentegen verklaarde dat het niet volstaat om aan te klagen wat fout gaat, maar dat we ook iets moeten doen. Hij kreeg een enorm applaus toen hij deze vraag stelde: “Zes en een half miljoen vakbondsleden, waarom zouden we niet samen staken?” Hij stelde dat we door het werk neer te leggen de regering kunnen stoppen.
De Socialist Party is het daarmee eens. Massale acties waaronder grote betogingen zijn erg belangrijk in de opbouw van massaal verzet tegen het besparingsbeleid, maar dit moet verbonden worden met een plan van syndicale acties tegen de besparingen en de aanvallen op de vakbondsrechten. De vakbonden moeten een algemene 24-urenstaking voorbereiden. De georganiseerde arbeidersklasse kan met een duidelijk anti-besparingsbeleid een campagne leiden waarmee de Tories in het defensief worden geduwd en uiteindelijk uit de regering verdwijnen.
Een succesvolle beweging tegen de besparingen moet 100% anti-besparing zijn. Er zijn geen ‘aanvaardbare’ niveaus van besparingen mogelijk, elke besparing raakt iemand, een familielid, collega op het werk of een buur. Kortom, de samenleving wordt als geheel geraakt.
Een parlementslid van Labour, Kate Osamor, stelde dat ze haar zetel in het parlement zou gebruiken om in naam van de beweging tegen de besparingen te spreken. Over de enorme besparingen door Labour-gemeenteraden had ze niets te zeggen, over de steun van Labour aan de besparingen van de Tories voor 30 miljard pond zei ze evenmin iets. Het groene parlementslid Caroline Lucas kreeg veel steun voor haar uitspraken tegen het besparingsbeleid, maar ze nam geen afstand van de besparingen door de groene meerderheid in de gemeenteraad van Brighton.
Martin McGuinness, vicepremier van Noord-Ierland, beweerde dat Sinn Fein een “antibesparingspartij” is. Hij verklaarde dat Sinn Fein “trots” is dat het in het Noord-Ierse parlement “besparingen stopte”. Als onderdeel van de meerderheid in het parlement van Stormont heeft Sinn Fein nochtans heel wat aanvallen op de rechten van werkenden en heel wat besparingen goedgekeurd, onder meer op de pensioenen in de publieke sector. Sinn Fein betwist delen van de besparingen, maar zegt tegelijk dat de belastingen voor grote bedrijven naar beneden moeten. De retoriek van Sinn Fein tegen besparingen heeft vooral te maken met de slechte resultaten die de partij in de Britse parlementsverkiezingen haalde, een slecht resultaat dat verbonden is met de onpopulaire besparingen.
De kwestie van politieke vertegenwoordiging van de antibesparingsbeweging en de werkende bevolking kwam niet aan bod bij de officiële sprekers. Jeremy Corbyn verwees niet naar zijn kandidatuur voor de leiding van Labour, maar bracht een voor de rest uitstekende toespraak over 150 jaar van klassenstrijd en hoe de Labour Party hieruit was ontstaan en belangrijke toegevingen bekwam.
De Socialist Party hoopt dat Jeremy Corbyn het goed zal doen in de verkiezingen binnen Labour, maar denkt niet dat het realistisch is dat links de controle over die partij kan halen. Labour is al lang geen organisatie van de werkende klasse meer. De partijleiders stappen volledig mee in een openlijk pro-kapitalistische agenda.
Er is dringend nood aan een nieuwe massale arbeiderspartij die activisten tegen het besparingsbeleid, vakbondsmilitanten, milieu-activisten, … bijeenbrengt. Om succesvol te zijn, moet zo’n partij zich niet alleen tegen de besparingen verzetten, maar ook een socialistisch alternatief op besparingen en kapitalistische crisis aanreiken.
Bij het begin en einde van de betoging waren er alles samen 30 sprekers, maar voor TUSC dat met 748 antibesparingskandidaten aan de verkiezingen deelnam en 118.000 stemmen haalde, was er geen ruimte. Het bleef bij algemene toespraken over het “herdenken” van onze samenleving, over “sociale rechtvaardigheid”, … De actrice Julie Hesmondhalam gebruikte wel het s-woord, zij stelde terecht dat “socialisme geen anachronisme is”.
De Socialist Party is het daarmee eens. Een socialistisch programma dat ingaat tegen alle besparingen en oproept voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder democratisch publiek bezit, kan het begin vormen om de aanvallen op de werkende bevolking en de armen te stoppen en te bouwen aan een samenleving ten dienste van de meerderheid van de bevolking en niet de kapitalistische elite.
