Tienduizenden moslims van de Rohingya bevolking uit het noordwesten van Birma zijn op de vlucht voor vervolging, marteling en uitroeiing. Er is hier opmerkelijk weinig aandacht voor. Het geweld tegen de minderheidsgroep is al langer bezig, maar komt nu in een stroomversnelling.
Artikel op basis van een discussie op een afdelingsvergadering in Antwerpen
Context
De Rohingya zijn een van de vele minderheden in Birma. Het land wordt geleid door een extreme dictatuur die zich in woorden op socialisme beroept, maar in feite een politiedictatuur is die niet aarzelt om gebruikt te maken van Boeddhistisch extremisme om iedere vorm van dissidentie de kop in te drukken. De dictatuur doopte het land om tot Myanmar, maar activisten blijven de naam Birma gebruiken.
Het land kwam de afgelopen jaren in het nieuws met een opstand van monikken in 2007 en de eerste stappen naar democratische openheid in 2010-2012 in de nasleep van de beweging van 2007. Birma is rijk aan natuurlijke grondstoffen (onder meer olie) en bevindt zich geografisch op een belangrijke positie, het kan China toegang tot de Golf van Bengalen geven en het grenst ook aan India. De toenadering met China wordt angstvallig in het oog gehouden door zowel de VS als Europa die de voorzichtige democratische openingen van 2010-2012 meteen aangrepen om de banden met de dictatuur aan te halen.
Nobelprijswinnares Aung San Suu Kyi raakte in 2010 in het parlement verkozen, maar de verkiezingen dat jaar hadden betrekking op amper 10% van de zetels. De vorige democratische verkiezing, die van 1990, werd ook al door de NLD van Aung San Suu Kyi gewonnen en dit in nasleep van de revolutie van 1988 waarin de NLD (Nationale Liga voor Democratie) snel groeide tot meer dan een miljoen leden. Vanuit het parlement voert Aung San Suu Kyi een beleid van compromissen met de regering. Het leverde lof van onder meer Hillary Clinton op, maar ontgoocheling voor alle Birmezen die hopen op verandering. Ook vanuit België trokken politieke leiders toen naar Birma, onder hen Kris Peeters. Net zoals Aung San Suu Kyi zwijgen zij nu in alle talen over de vervolging van de Rohingya in het noordwesten van het land, maar ook van andere minderheden elders in Birma.
Rohingya
De Rohingya zijn een minderheid in Birma. Het gaat om moslims die doorheen de eeuwen vaak het slachtoffer van geweld en repressie waren. Toen de Britten Birma volledig onder controle kregen in 1826 keerden heel wat Rohingya uit wat nu Bangladesh is terug naar hun geboortestreek, de huidige provincie Rakhine (voorheen Arakan). De conflicten met wederzijds geweld tussen boedhisten en moslims in Arakan werden na de onafhankelijkheid van Birma aangegrepen om de Rohingya als tweederangsburgers te beschouwen. Sinds begin jaren 1980 genieten ze zelfs de nationaliteit niet meer, het regime spreekt consequent over Bengaalse vluchtelingen die niet in het land thuishoren.
Er wonen bijna een miljoen Rohingya in Birma. In 2012 was er een bloedige confrontatie waarbij moslims in Rakhine werden vervolgd, hun winkels in brand gestoken en uiteindelijk werden veel Rohingya in kampen opgesloten door het leger. De Rohingya worden als ‘illegaal’ beschouwd en er zijn tal van indicaties van dwangarbeid, willekeurige repressie, martelingen en uitroeiing. Als het van de regering afhangt, moeten alle Rohingya uit het land weg. Een groot aantal is al naar buurland Bangladesh gevlucht, maar daar zitten de vluchtelingenkampen vol en is er evenmin een toekomst voor de Rohingya. Het leidt tot een sterke vluchtelingenstroom waarbij Rohingya over zee proberen te vluchten naar Maleisië of Indonesië. Daar worden ze niet bepaald met open armen ontvangen, er waren berichten van geweld in vluchtelingenkampen in Maleisië.
De repressie in Birma is de afgelopen maanden opgedreven. Het regime reageerde eerder dit jaar met bombardementen op de regio waar een rebellenbeweging van de etnische minderheid van de Kokang een aanval uitvoerde op een legerpost. Zowat 30.000 mensen sloegen daarbij op de vlucht naar China, de Kokang zijn immers Han-Chinezen. China ontvangt de vluchtelingen maar is erg voorzichtig om zeker geen bruggen op te blazen in de relaties met het Birmese regime. Traditioneel vormen de Birmese Chinezen samen met de Rohingya de twee etnische minderheden die het hardste vervolgd worden in Birma.
De vervolging in Birma leidt tot vluchtelingengolven. Waar de Kokang relatief goed opgevangen worden in China, stellen er zich voor de Rohingya meer problemen. Velen probeerden te vluchten naar buurland Bangladesh, maar dat land weigert hen op te vangen. Hierdoor is er een toename van het aantal bootvluchtelingen dat over zee Maleisië, Thailand of Indonesië probeert te bereiken. In de eerste drie maanden van dit jaar waren er 25.000 vluchtelingen, eind vorig jaar nog eens 63.000. Duizenden vluchtelingen zitten vast op zee. Maleisië, Thailand en Indonesië weigeren hen op te vangen. Naast duizenden mensen die al omgekomen zijn, dreigen hierdoor nog eens duizenden bootvluchtelingen hun leven te verliezen. Binnenkort begint de moesson.
De penibele situatie van de Rohingya wordt bovendien door allerhande fundamentalisten aangegrepen als een ‘opportuniteit’ om activiteiten in Birma te ontplooien. Het gevaar is reëel dat groepen naar het model van de Taliban voet aan grond krijgen op de wanhoop en de ellende.
Verzet nodig!
Het dictatoriale regime in Birma probeert sociale onrust te vermijden door nationale, religieuze en etnische tegenstellingen uit te spelen. Er wordt amper gereageerd door regionale machten als India en China of internationale spelers als de VS en de EU. Die vrezen dat kritiek op het regime in Birma een obstakel kan vormen in de handelsrelaties en de toegang tot de grondstoffen in het land. De officiële oppositie van de NLD van Aung San Suu Kyi hult zich ondertussen in stilzwijgen over de vervolging van etnische minderheden.
Het regime van president Thein Sein staat onder druk. De revolutionaire golf van 1988 werd de kop ingedrukt, maar kon niet vermijden dat er in 2007 opnieuw een protestbeweging ontstond. Het is op basis van dergelijke bewegingen dat beperkte democratische hervormingen werden afgedwongen. Om het verdeel-en-heersbewind van het corrupte en dictatoriale regime te stoppen, zal hernieuwd massaprotest van onderuit noodzakelijk zijn. Tegen de propaganda in pleiten voor eenheid is niet evident, maar het zal noodzakelijk zijn. Dit kan rond sociale eisen voor een betere levensstandaard verdedigd door onafhankelijke vakbonden. En door op te komen voor de rechten van alle minderheden met het recht op zelfbeschikking.
Er is ook nood aan internationale solidariteit met de slachtoffers van de vervolging van de verschillende etnische minderheden in Birma. De situatie van de Rohingya is het meest schrijnend en dringend op dit ogenblik, maar het is niet de enige minderheid die vervolgd wordt. Internationale solidariteit kan aangeven dat er naast de ‘internationale gemeenschap’ van de grootmachten en imperialisten ook een andere ‘internationale gemeenschap’ bestaat, die van de gewone werkenden en onderdrukten.
Verandering zal er niet komen door een ‘dialoog’ met de militaire junta, er zal massastrijd tegen onderdrukking en uitbuiting nodig zijn. De massa’s in Birma kunnen geen vertrouwen stellen in de kapitalistische leiders van het Westen of in de VN. De werkenden en arme boeren hebben zelf de kracht om verandering af te dwingen, dat werd duidelijk gemaakt in de revolutie van 1988. Die massabeweging werkte verenigend over etnische en religieuze grenzen heen. Het ontbrak enkel aan een duidelijke strategie van een leiding die zich bewust was van de taken die nodig zijn om een ander systeem te vestigen.
Een massabeweging gewapend met een socialistisch programma moet opkomen voor het recht op zelfbeschikking voor alle etnische groepen, massastrijd tegen het militaire regime, een democratisch geplande economie onder controle en beheer van de werkenden en arme boeren, productie naar behoefte van de bevolking in plaats van de winsten van de rijken, een democratisch socialistische vrijwillige federatie in Birma als onderdeel van een democratisch socialistisch Zuid-Azië.
Reacties zijn gesloten.