Donderdag werden 17 figuren van Blood & Honour, afdeling Bloed Bodem Eer Trouw (BBET), opgepakt door de politie. Onder hen ook een aantal militairen. Bij huiszoekingen werden wapens gevonden bij de betrokkenen. Dat is op zich geen nieuw fenomeen bij de radicale rechterzijde in Vlaanderen. Begin jaren 1980 werd de ordedienst van het VB, de VMO (Vlaamse Militanten Orde) verboden als privé-militie na een reeks gewelddaden en het vinden van wapens. In vergelijking met toen is er wel een nieuw element: de afstand die het VB wel moet nemen van de betrokkenen.
Geert Cool
Ernstig gevaar
Wij hebben steeds gesteld dat marginale groeperingen als Blood&Honour een gevaar vormen. Ook in periodes zonder verkiezingen, wezen wij op dit gevaar. In 2004 reeds publiceerden wij een foto van Thomas Boutens die nu de hoofdverdachte blijkt te zijn en die op de foto poseerde met wapens en zijn militaire uitrusting in de kazerne van Leopoldsburg. In 2004 reeds was geweten wie de centrale leiders van Blood & Honour waren. Ook het gerecht moet dit geweten hebben, waarom was het onderzoek anders in Dendermonde gevoerd? We stellen ons dus de vraag waarom er zo lang gewacht is om op te treden.
Uit het onderzoek blijkt dat er een reëel gevaar uitgaat van neo-nazistische groeperingen. Dat is niet nieuw. Begin jaren 1980 werd de Vlaamse Militanten Orde (VMO) reeds verboden als privé-militie. Ook toen waren er wapens verkrijgbaar in deze extreem-rechtse kringen. De VMO was toen nog de ordedienst van het Vlaams Blok, vandaag moet het VB zich iets meer distantiëren. De toenmalige VMO-leider Bert Eriksson was niet toevallig een spreker bij Blood&Honour op onder meer een herdenking van de geboortedag van Adolf Hitler. Een aantal figuren uit de poging om het VMO in de jaren 1990 opnieuw op te richten (als Odal actiecomité), zijn vandaag nog actief bij Blood&Honour. Het is dus geen nieuw fenomeen.
De traditie van de VMO
De VMO stond eind jaren 1970, begin jaren 1980 in voor een hele reeks gewelddaden. Zo waren er aanvallen op verschillende cafés, migranten,… In juni 1979 hield de VMO bijvoorbeeld een militair trainingskamp in Houffalize. In augustus 1979 werden bij een auto-controle verboden vuurwapens gevonden bij VMO-militanten. Begin jaren 1980 waren er verschillende aanslagen in Brugge, onder meer op de Halletoren. Het Brugse geweld komt dan van een groep rond de familie Spinnewyn. Zowel Frank Vanhecke als Filip Dewinter werden politiek grootgebracht in dit milieu.
Begin jaren 1980 werd de VMO uiteindelijk verboden als privé-militie. VMO-kopstuk Bert Eriksson ging naar de gevangenis. Dat leidde er onder meer toe dat hij op de jaarlijkse herdenking van nazi-collaborateur Cyriel Verschaeve als spreker werd vervangen. Zijn vervanger was een jonge (toen nog) Bruggeling. Zijn naam: Filip Dewinter.
Een aantal VMO-kopstukken uit de jaren 1970 en 1980 werden achteraf parlementslid voor het VB. Zo is er Wim Verreycken die betrokken was bij tal van ‘operaties’, maar ook het parlementslid Pieter Huybrechts die veroordeeld was wegens een aanslag op een migrantencafé in St Niklaas. Bert Eriksson bleef steeds beweren dat hij trouw was aan zijn “führer” en bleef het nazisme verdedigen. Toen hij recent overleed, waren op zijn begrafenis een aantal politici van het VB aanwezig, waaronder parlementslid Pieter Huybrechts.
Eind jaren ’70, begin jaren ’80 liet de VMO geregeld van zich horen:
> februari 1979: bij een anti-vreemdelingenbetoging van het VMO in Schilde komt het tot hevige botsingen met de politie
> april 1979: VMO-leden bestormen een franstalige school in Mortsel
> mei 1979: Drie VMO-leden stichten brand in een Turks café in Antwerpen
> mei 1979: de auto van een franstalige Voerenaar wordt in brand gestoken door VMO’ers
> juni 1979: de VMO houdt een ‘militair’ trainingskamp in Houffalize
> augustus 1979: VMO-leden nemen deel aan een trainingskamp van de terroristische Hoffman groep in Duitsland. Later wordt een kopstuk van die Hoffman-groep gearresteerd bij Spinnewyn thuis in Brugge
> augustus 1979: VMO-leden worden tijdens een auto-controle betrapt op het illegaal transport van verboden vuurwapens
> oktober 1979: Bij een huiszoeking bij VMO-leider Robbijns in Temse wordt legermateriaal in beslag genomen. Daaronder een SS-dolk.
> februari 1980: Boekhandel ‘De Rode Mol’ in Mechelen wordt aangevallen, er vallen twee gewonden
> februari 1980: VMO-aanslag met een rijkswachtgranaat op een café in Moelingen
> april 1980: Aanval op Brugse Halletoren, 16 VMO-leden worden vervolgd
> oktober 1980: Leidinggevende VMO’ers worden uit de VS uitgewezen nadat ze er poogden te vergaderen met leiders van de Ku Klux Klan
> november 1980: Bij rellen in Kraainem wordt VMO’er Patrick Coreman aangehouden wegens verboden wapendracht
> januari 1981: start van het VMO-proces in Antwerpen. 109 neo-nazi’s worden vervolgd voor een hele lijst gewelddaden
> mei 1981: een groep VMO’ers vernielt in Sint Niklaas een aantal vakbondsvlaggen die buiten hangen ter ere van 1 Mei. Een Marokkaans café wordt aangevallen en er wordt brand gesticht.
> januari 1982: ontdekking van een wapenarsenaal in Antwerpen
> mei 1983: Het VMO wordt verboden als privé-militie door het Hof van Beroep te Gent.
> juli 1983: Drie militairen, leden van de VMO, beschieten een café in Voeren
> december 1984: Aanval op een links café in Brugge door NJSV’ers en VMO’ers. Er vallen 3 gewonden.
Tot midden jaren 1990 waren er berichten over de aanwezigheid van tal van wapens in deze kringen. Zo was er in 1995 in het Roeselaarse VB-café ‘De Gezelle’ een bijeenkomst van figuren als Roger Spinnewijn (zie hierboven) en andere figuren van radicale fascistische groepen in Europa. Er vond een discussie plaats over het leveren van wapens voor rechtse blanke groepen in Zuid-Afrika (waaronder de Afrikaner Weerstandbeweging). Met het verdwijnen van de apartheid nam de machtspositie van de neo-nazi groepen in Zuid-Afrika af. Om een blank ’thuisland’ te creëren in Zuid-Afrika waren wapens en huurlingen nodig. Het leveren daarvan gebeurde onder toezicht van Roger Spinnewijn. In 1995 werd hij hiervoor gearresteerd door de Duitse politie.
Poging om nieuwe VMO op te zetten: Odal actiecomité
Begin jaren 1990 werd een nieuwe poging gedaan om de traditie van de VMO verder te zetten. Opnieuw lag Bert Eriksson mee aan de basis van een nieuwe beweging. De naam van de beweging was ‘Odal’, naar het café dat Eriksson jarenlang openhield in Antwerpen en dat de verzamelplaats vormde voor de VMO en het VB.
Het Odal-actiecomité was enige tijd actief, vooral in het Brugse. Er ontstonden echter problemen toen één van de kopstukken ervan, Kris Berteryan, betrokken bleek te zijn bij onzuivere criminele activiteiten. Ook zou er nogal wat drugs verhandeld zijn in de kringen van Odal… Anderzijds zijn een aantal leden en/of sympathisanten van het toenmalige Odal nadien betrokken geweest bij de pogingen om Blood&Honour op te zetten.
Reeds midden jaren 1990 waren er enkele optredens in Vlaanderen met groepen van Blood&Honour. Eén van de organisatoren toen was Yannick P. Dat is een Bruggeling die uit het Vlaams Blok stapte toen hij meende dat Frank Vanhecke een aantal carrièristen teveel voortrok. Yannick P. organiseerde ook het naar eigen zeggen grootste neo-nazi postorderbedrijf van Europa, Excalibur. Momenteel is Yannick P de uitbater van de winkel ‘Hitshop’ vlakbij het rechtse skinhead café ‘De Kastelein’ in Brugge. Hetzelfde café dat in mei in opspraak kwam nadat er sprake was van racistisch geweld door aanhangers van Blood&Honour…
VB moet zich distantiëren
Het VB heeft weinig keuze en moet zich nu sterk distantiëren van Blood&Honour. Ook al ging er een publieke activiteit door in een zaal van een VB-gemeenteraadslid. Ook al verklaarde de Amerikaanse neo-nazi professor Robert S Griffin naar aanleiding van een bezoek aan de Belgische Blood&Honour afdeling dat zijn gastheren (Joeri V. uit Dendermonde en Mark H uit Antwerpen) actief waren bij het VB.
De partij beseft echter maar al te goed dat de overgrote meerderheid van haar kiezers niet akkoord gaat met de methoden en opvattingen van groepen als Blood&Honour. De partij moet zich dus wel distantiëren. Toch alleszins als dit publiek bekend wordt. In 2004 werd Frida Foubert van het VB in Waasmunster tijdelijk uit de partij gezet nadat bekend werd dat Blood&Honour een bijeenkomst organiseerde in haar zaal. Toen de media-aandacht was gaan liggen, haalde Francis Van den Eynde haar terug binnen in de partij…
Hetzelfde zagen we reeds in 1996 in Brugge. Toen pleegde een jong lid van het Vlaams Blok een bomaanslag op zichzelf. Het ging om een ex-militair die uit het leger was gezet wegens openlijke nazi-propaganda. De betrokkene, Jeroen M, was lid van het VB en een leidinggevend figuur van de jongerenorganisatie NJSV in de thuisstad van Frank Vanhecke. Jeroen M pleegde een bomaanslag op zichzelf om de anti-racisten van Blokbuster te beschuldigen, maar hij viel al snel zelf door de mand. Ook toen moest het VB zich snel distantiëren van de betrokkene.
Politiek antwoord nodig!
Wij denken dat Blood&Honour een gevaarlijke groepering is. Naar aanleiding van het verbod op deze organisatie in Duitsland werden heel wat wapens gevonden. In Oost-Europa kennen gewelddadige neo-nazi’s een opmars.
Tegenover het geweld van groepen zoals Blood&Honour is een politiek antwoord nodig. Het volstaat niet om het geweld zelf af te keuren, we moeten ons ook verzetten tegen een politiek klimaat dat racisme versterkt.
De traditionele partijen zitten vast in een neoliberale logica die de bron van alle problemen bij de slachtoffers van die problemen legt: het zijn de werklozen die verantwoordelijk zijn voor de werkloosheid, de armen voor de armoede, de migranten voor de redenen waarom mensen vluchten,… Dat vergroot het potentieel voor vrij openlijk racistische retoriek, zoals we dat bijvoorbeeld bij het Vlaams Belang zien. Het gebrek aan een ernstig politiek alternatief voor de arbeiders en hun gezinnen, zorgt er bovendien voor dat het VB kan inspelen op het terechte ongenoegen tegenover het beleid van de traditionele partijen.
Om ervoor te zorgen dat er geen klimaat is waar de nadruk ligt op hetgeen ons verdeelt in plaats van hetgeen de arbeiders en hun gezinnen verenigt, is er nood aan een politiek alternatief.
Eerdere artikels:
> Thomas Boutens organiseerde illegale neo-nazi groep in het leger (8 september)
> De standpunten van BBET (8 september)
> Huiszoekingen bij neo-nazi’s. Zullen de wapens van Blood&Honour gevonden worden? (7 september)
