Failliet van Sobelair
Het faillissement van Sabena veroorzaakte een schok in arbeidersmiddens: veel arbeiders zagen het terecht als een gevolg van de privatisering en de jacht op winsten. Een groter deel van de bevolking werd erdoor geraakt en zag het als de teloorgang van een nationaal symbool. De arbeiders van Sabena, en vooral het kabinepersoneel, hebben blijk gegeven van een vastberaden strijdbaarheid, maar de vakbondsleidingen hebben hiermee niets aangevangen. Ze hadden niet de intentie om een grootschalige strijd te voeren om de tewerkstelling van het personeel van Sabena en de onderaannemers veilig te stellen.
Guy Van Sinoy
Vandaag staan de arbeiders van Sobelair alleen. Sobelair had niet het prestige van Sabena en een groot deel van de bevolking hecht niet zo’n groot belang aan dit faillissement. Een deel van het Sobelair-personeel bestond uit oud-Sabeniens, die een loonsverlaging van 25% moesten aanvaarden om bij Sobelair aan de slag te kunnen gaan. Zij hebben uit de ervaring van Sabena de les getrokken dat de vakbondsleidingen niet in staat zijn om hen te ondersteunen; dat hun steun slechts bestaat uit een symbolische betoging in plaats van het lanceren van een gevecht voor het behoud van elke job, met een mobilisatie van andere sectoren.
Het doet pijn om de verwarring bij de ontslagen Sobelair-arbeiders te zien. Terwijl ze enerzijds de maneuvers van hun patroon, de sjoemelaar Bruno Vastapane, aan de kaak stellen, klampen ze zich anderzijds wanhopig vast aan de mooie woorden van de curatoren. Dat de arbeiders de dag na het faillissement applaudisseerden voor de curatoren toont de mate van verwarring aan. We zijn geen predikers van geweld. Maar het volstaat zich te herinneren hoe de arbeiders van Clabecq – woedend door de pesterijen van de deurwaarders – de curatoren behandelden, om de kloof te zien tussen de arbeiders van Clabecq en Sobelair.
In Clabecq heeft het incident met de curatoren niets opgeleverd. Integendeel zelfs, gezien de media op het incident zijn gesprongen om de Clabecq-arbeiders te criminaliseren. Vooral dan hun syndicale afgevaardigden, die de strijd op alle fronten voerden: tegen de patroons, de Waalse regering en de vakbondsbureaucratie. De arbeiders van Clabecq hadden echter begrepen d at de curatoren er niet zijn om de tewerkstelling en het lot van de arbeiders te verdedigen, maar om het bedrijf in de solden te zetten en de schuldeisers te betalen.
In het patronale kamp verenigen de gieren zich rond Sobelair om het bedrijf uiteen te rijten en zich de lekkere brokken spotgoedkoop toe te eigenen. In het syndicale kamp laten de vakbondsleiders zich niet zien. Overal ter wereld ondergaan de arbeiders in de burgerlijke luchtvaart een brutale verslechtering van hun arbeidsomstandigheden en verloning. Zo moet het kabinepersoneel van Ryanair ook kuisen tijdens de tussenlandingen. In zijn boek “Stupid White Men” stelt Michael Moore aan de kaak dat piloten van American Eagle, een filiaal van American Airlines, niet meer verdienen dan 16.800 dollar per jaar (of 1.120 euro per maand!).
De burgerij, de regeringen en het IMF roepen steeds opnieuw respect in voor de logica van de economische rentabiliteit, de winsten van de bedrijven dus. Maar de arbeiders hebben een andere economische logica: hun gezin moet kunnen leven! In die strijd is er geen ruimte voor een positie tussen beide kampen: of men aanvaardt de vernietigende kapitalistische logica, of men voert met alle arbeiders een verbeten verzet tegen de uitbuiting.
Om dit verzet efficiënt te voeren, moeten 2 voorwaarden vervuld worden: de vakbondsbeweging aan de basis versterken en er een genadeloze strijd voeren tegen die syndicale leiders die de kapitalistische logica aanvaarden.
