Op 4 april installeerde Zoe Konstantopoulou, de Griekse parlementsvoorzitster, een commissie die de Griekse overheidsschuld moet onderzoeken. De commissie bestaat uit 15 buitenlandse personaliteiten en 15 Grieken. We spraken met Jeremie Cravatte, medewerker van CADTM (Comité voor de opheffing van de derdewereldschulden) en lid van het platform voor een burgeraudit van de Belgische schulden. Jeremie was net terug van een tweede werkvergadering van de commissie in Athene.
Interview door Nicolas Croes uit maandblad ‘De Linkse Socialist’
Wat is het karakter van dit initiatief?
“Het doel van de commissie is om na te gaan welk aandeel van de schulden illegaal (schulden aangegaan zonder het toepasselijke recht na te leven), niet legitiem (in strijd met het algemeen belang of enkel in het voordeel van een bevoorrechte minderheid), ongewenst (in strijd met de fundamentele rechten van de bevolking) of niet-duurzaam (schuld die de verlening van basisdiensten aan de bevolking verhindert) is. Het gaat om schulden uit twee periodes: tussen 1990 en 2010 en tussen 2010 en 2015. Die tweede periode moet het dringendste onderzocht worden in het kader van de onderhandelingen met de trojka. De overgrote meerderheid van de huidige Griekse overheidsschulden dateren uit deze periode en 80% werd uitgeleend door de trojka.”
De gevestigde media en het politieke en economische establishment hebben het over een ‘schuldencrisis’. Is die term correct of een leugen?
“Deze term verbergt dat het probleem in Europa (en elders) niet de publieke schulden zijn, maar de private schulden van ondernemingen, in het bijzonder financiële bedrijven zoals banken, verzekeringen of pensioenfondsen, die grote risico’s namen binnen het kapitalistische systeem en wier schulden gesocialiseerd werden. Het Griekse voorbeeld is veelzeggend op dat vlak.
“Alle operaties van de Griekse overheid en de instellingen van de trojka (IMF, Europese Centrale Bank en Europese Commissie) sinds 2010 bestonden uit het overnemen van risico’s van de Duitse, Franse, Italiaanse, Belgische, … banken om deze over te dragen naar de Griekse en Europese bevolking. Naar schatting 75% tot 90% van de bedragen van de leningen die sinds 2010 aan Griekenland werden toegekend, kwam direct op de rekeningen van deze banken. De herstructering van de schulden in 2012 werd door de gevestigde media voorgesteld als een cadeau aan de Griekse bevolking, terwijl het ging om een transfer van Griekse schulden vanuit private handen naar publieke handen (IMF, ECB, 14 lidstaten van de eurozone en het Europees Stabiliteitsfonds).
“De zogenaamde ‘reddingsplannen’ voor Griekenland hadden enkel tot doel om de grote private banken in Europa te redden en tegelijk werden ze als excuus ingeroepen om harde besparingsmaatregelen aan de Griekse bevolking op te leggen. Dat zagen we overigens eerder ook al in de zogenaamde ‘derdewereldlanden’.”
Zorgt de discussie over de publieke schulden ook voor debat binnen Syriza?
“Tot nu toe was er spijtig genoeg geen sprake van debat, maar eerder van een totaal stilzwijgen. Op de eerste zitting van de commissie waren alle ministers aanwezig, ook Tsipras en Varoufakis. Ze kondigden er aan dat ze het werk van de commissie steunen. Maar ze vestigen er zeker de publieke aandacht niet op. De strategie van onderhandelingen met de schuldeisers toont dat de leiding van Syriza niet van plan lijkt te zijn om de legitimiteit en de terugbetaling van de schulden in vraag te stellen.
“Een opschorting van de betaling zou de krachtsverhoudingen nochtans kunnen doen keren en de audit kan de regering argumenten aanbieden in het kader van een dergelijke confrontatie. De houding van de leiding van Syriza is misschien niet verwonderlijk, maar dat ook het linkse platform binnen Syriza zwijgt, is wel opmerkelijk. Op dit ogenblik grijpt dit linkse platform de audit niet aan om sterker te pleiten voor een breuk met de dominantie van de trojka en het Europese kapitalistische establishment in het algemeen. Een breuk met de schuldeisers zou onvermijdelijk tot andere discussies leiden: een strikte kapitaalcontrole, socialisering van de financiële sector of nog de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie.
“Wat er ook gebeurt, de Griekse bevolking kan het werk van de audit aangrijpen om te antwoorden op de verkeerde voorstellingen over de oorsprong van de Griekse schulden en over de oplossingen die voorgesteld worden. De audit kan een belangrijk instrument zijn in de mobilisaties van de Griekse en de internationale bevolking. Uiteindelijk zal die mobilisatie beslissend zijn om te bouwen aan een echt alternatief op het kapitalisme.”
Steun de Griekse be
volking
#stopbesparingen #democratie #solidariteit
Betoging op 21 juni om 13u30 aan het Centraal Station in Brussel
LSP en ALS nemen deel aan het platform ‘Samen met de Grieken’ dat een dertigtal organisaties omvat, waaronder Syriza België, Solidariteitsinitiatief met het Griekse verzet, de metaalbond van het ABVV in Wallonië en Brussel, ACOD-Wallonië, MOC-Brussel, Alter Summit, CADTM en tal van linkse organisaties en verenigingen. Er komt een nationale betoging in het kader van een oproep voor een actieweek tijdens de volgende Europese top.
