De afgelopen weken konden we er niet naast kijken. Het Belgische voetbal zakt steeds dieper weg. Het wordt uitkijken naar het eerste puntje dat Anderlecht kan halen in de Champions League en de Europese ambities van Brugge en Standard zijn beperkt tot een poging om te overwinteren. Het nationale team slaagde er niet eens in om Kazakstan te verslaan. Wat is er aan de hand?
Reeds jarenlag is het Belgische voetbal aan het wegzakken tegenover de concurrentie uit Engeland, Spanje, Italië, Duitsland, Frankrijk,… Geen enkele topploeg uit België kan nog mee met de grote namen van de voetbalwereld in de 21ste eeuw. Hoe komt dit? Ligt het aan de voetballers zelf? Aan de clubs? Aan de trainers?
Wij denken het niet. In het voetbal is er de afgelopen decennia een ongelofelijke concentratie geweest rond enkele internationale topclubs. In het kapitalisme zien we overal een concentratiebeweging waarbij enkel de grootste bedrijven zich standhouden en steeds groter worden ten nadele van de kleine bedrijfjes die verdwijnen. We zagen dat bij het verdwijnen van de kruidenierszaken ten voordele van grote supermarkten, maar in het voetbal is dit nog duidelijker aanwezig.
In een interview met de Gazet van Antwerpen stelde Paul Bistiaux, secretaris van FC Antwerp, hierover: “Het voetbal van de twintigste eeuw bestaat niet meer, de wereld is die fase voorbij. De mondialisering eist zijn tol en de televisie bepaalt alles. De rijken worden rijker, de armen armer. Als je naar Amerika kijkt, zie je dat in de NBA nog slechts 30 ploegen met megabudgetten spelen. In het Europese voetbal evolueren we volgens mij ook naar één supercompetitie. Daar zal met moeite nog een Belgische ploeg in spelen.” Johan Timmermans, voorzitter van KV Mechelen, vult aan: “Als we nog op dat hoge niveau willen meespelen, doen we beter de boeken dicht, want dat lukt toch nooit meer.” Bovendien stellen ze vast dat er wel nog geld circuleert, maar enkel op het hoogste niveau. Het interview met onder meer Bistiaux en Timmermans droeg de veelzeggende titel “Alles draait om het geld.”
De opmerkingen van de Bistiaux en Timmermans zijn terecht. De afgelopen decennia is er in het voetbal een versterkte tendens geweest om een kleine groep topclubs te versterken, ten nadele van alle andere clubs. Het resultaat is dat het niveau buiten de topclubs daalt. Dat zien we in de Belgische competitie en bijgevolg ook bij het nationale team.
De topclubs worden gedomineerd door de belangen van grote bedrijven en ze worden een belangrijk bedrijf op zich, soms zelfs met een notering op de beurs. Hierdoor staan enkel de zakelijke belangen centraal, de winst. Het sportieve element van een leuke wedstrijd die aangenaam en betaalbaar is om naar te kijken, is niet zo belangrijk.
Voetbal moet een toegankelijke sport zijn. Dat kan enkel indien niet de belangen van de grote bedrijven centraal staan, maar de belangen van de honderdduizenden supporters en de duizenden voetbalclubs. Nu draait alles om het geld, wij willen dat alles om het voetbal zou draaien. Daarom verzetten we ons tegen de commercialisering van voetbal.
