Over de tips van Bart De Wever (N-VA)

Bart De Wever heeft als N-VA-voorzitter voldoende tijd om op te treden als raadgever van andere formaties. Zeker als het gaat om formaties waar hij het absoluut niet op begrepen heeft. In een opiniestuk in De Morgen van maandag gaf Bart De Wever "enkele tips" voor "de oprichters van een nieuwe arbeiderspartij". Goede raad is uiteraard altijd welkom, zelfs indien het van Bart De Wever komt. We publiceren bijgevolg zijn standpunt met enkele eigen beschouwingen eronder…

Rood is troef

Bart De Wever heeft enkele tips voor de oprichters van een nieuwe arbeiderspartij

Waarom mensen die nog oprecht en overtuigd links zijn voor de sp.a zouden stemmen, ontgaat mij. Inhoudelijk heeft de sp.a het collectivisme van Quaregnon allang begraven.

Naar het voorbeeld van het New Labour van Tony Blair en het Neue Mitte van Schröder werd het ideologische failliet van de socialistische doctrine na de val van de Berlijnse muur opgevangen door een linksliberale positionering. Lang leve het kapitalisme, mits er zoveel mogelijk sociale correcties worden aangebracht. Vande Lanotte wil nog wel eens fulmineren tegen de toplonen van het patronaat, maar de geloofwaardigheid is ver te zoeken als rode partijbonzen zich tegelijk ongegeneerd bedienen van vet betaalde mandaten in de overheidswinkel. Het afscheid van De Batselier was – ondanks alle sympathie en waardering die de man meer dan verdient – op dat vlak ronduit pijnlijk.

Vormelijk heeft de sp.a evenmin veel te bieden aan de linkse medemens. Het gehalte aan fils en filles à papa in de top van de partij overstijgt stilaan dat van een Engelse kostschool. Geen producten van de sociale strijd maar vlotte jongens en mooie meisjes, perfect gestileerd en bij de tijd. Ieder jaar kijk ik uit naar 1 mei om hen de Internationale te horen zingen met de linkervuist in de lucht, gevolgd door het scanderen van de afsluiter ‘en rood is troef’. Hilarische beelden zijn dat.

De nieuwe sp.a’er is hoogopgeleid, verdient een aardige boterham en gaat naar trendy feestjes waar er een kom couscous naast de champagne op het buffet staat. De sociaal zwakkere in de samenleving is er nog wel onderwerp van gesprek maar het liefst zelf niet aanwezig. Gauche caviar is de norm, bourgeois bohémien de vorm.

Op zich is daar ook niets mis mee. In de getertialiseerde en rijke Vlaamse samenleving spreekt het heel wat kiezers aan. Veel meer dan een echt links discours tegen de vrije markt en het bedrijfsleven. Probleem is echter dat vele blue-collar-kiezers in dit verhaal worden opgegeven en in hoge mate hebben afgehaakt. Terwijl de buurten waar zij wonen in hoog tempo verkleurden en van aanschijn veranderden, keerden zij zich naar de partij die dat voor hen zeer prangende sociaal probleem met klare taal durfde aan te snijden.

Aan de toog kleurt de cafépraat allang niet meer rood. Wie vandaag in Vlaanderen een bedrijf in de productiesector bezoekt en op de werkvloer komt, merkt al snel hoe massief de penetratie van het VB er onder het werkvolk is. De spagaat die de partij maakt tussen het gelijktijdig napraten van ondernemers én arbeiders wordt bijgevolg steeds indrukwekkender. De zogezegd rechtse partij putte zich uit in begrip voor de totaal onzinnige stakingen tegen het Generatiepact. Wie in het VB durft te pleiten voor een evident idee als de beperking in de tijd van de werkloosheidsvergoeding, wordt razendsnel teruggefloten. En de partij komt er allemaal mee weg bij gebrek aan een alternatief.

Daarom is het goed nieuws dat er een nieuwe arbeiderspartij in de maak is op instigatie van onder anderen Jef Sleeckx. Een partij naar het voorbeeld van de Nederlandse SP zou in Vlaanderen zeker niet evenveel stemmen halen, maar heeft bestaansrecht. Daarom wil ik graag, in de bescheidenheid die mij zeker in deze past, enig advies geven aan de initiatiefnemers. Kameraden, spiegel u aan de ontstaansgeschiedenis van het VB: wees populistisch zonder enige bekommernis om intellectuele eerlijkheid en zoek een charismatische voorman; wees nationalistisch, maar kies voor België en stel alle andere niveaus verantwoordelijk voor alles wat er fout gaat; wees bekommerd om het absorberen van allerlei sectaire groupuscules, maar weet dat je de voormannen ervan gaandeweg moet uitzweten; wees ongenadig voor de moederpartij, val de sp.a zonder ophouden aan, ook onder de gordel; wees cultureel conservatief en anti-academisch zoals uw potentiële kiezers. En wat de allochtonen betreft, probeer hen in te lijven maar durf opnieuw te zeggen dat godsdienst opium voor het volk is. Veel succes kameraden, in de strijd ten laatsten male zullen we lijnrecht tegenover elkaar staan.

Beste Bart,

Hartelijk dank voor uw tips. Het zal u wellicht verbazen, maar over een aantal zaken in uw brief zijn we het volmondig eens. Wie vandaag oprecht en overtuigd links is, beschikt effectief over geen politiek instrument. Dat werd bijzonder scherp duidelijk met de beweging tegen het Generatiepact. Hoeveel van uw collega’s hebben tegen dat pact gestemd in het parlement? De sp.a is verworden tot een kliekje fils-à-papa dat even neoliberaal is als pakweg de N-VA. Wat houdt je nog tegen om je oude strijdmakkers van Spirit te vervoegen bij de sp.a? Behalve de stijl is er amper een verschil in politieke opvattingen tussen zowat alle traditionele partijen.

Voor wie vandaag iets anders zoekt dan de neoliberale eenheidsworst van de traditionele partijen, is er in feite geen keuze. Het Vlaams Belang probeert zich op te werpen als anders dan de andere partijen. Maar uiteindelijk zegt Freddy Van Gaever net hetzelfde als Rik Daems of zelfs als Bart De Wever: werklozen zijn te lui om te werken en we moeten hun uitkering aanpakken. Hoe neoliberaler kan het nog? Maar, beste Bart, u hebt gelijk. Het VB trekt heel wat arbeiders aan en dat ondanks haar patronale standpunten. Die partij komt er mee weg "bij gebrek aan een alternatief", zoals u het zo treffend erkent.

Over de analyses van het probleem kunnen we het deels eens raken. We zijn het niet eens dat er sprake zou zijn van een "ideologisch failliet" van de socialistische doctrine. Uiteraard zijn we het daar niet mee eens. Integendeel, een karikatuur van het socialisme is ten val gekomen in de Sovjetunie. Bovendien is de verburgerlijking van de sociaal-democratie niet zozeer een puur ideologische kwestie van de sociaal-democratische partijen, maar eerder een gevolg van de leegloop van de sociaal-democratie waardoor er geen rekening meer moest worden gehouden met een actieve basis.

Maar kom, over dat soort zaken zullen we niet vallen nu we het voor een keer over iets eens zijn. Er is effectief ruimte voor een politiek alternatief ter linkerzijde, links van de neoliberale eenheidsworst waartoe u samen met Johan Vande Lanotte en co behoort. En ja, de sp.a is een deel van haar basis verloren omdat ze niet langer voeling heeft – noch wenst te hebben – met gewone arbeiders. Dus ja, een initiatief zoals dat van het comité voor een andere politiek, kan een plaats op het politieke toneel veroveren.

Het was dan ook met de nodige interesse dat we uw tips lazen voor een nieuwe arbeiderspartij. We hadden ons verwacht aan tips rond het opzetten van ludieke acties om pakweg met een camionette vol namaakgeld naar het hoofdkwartier van het VBO te rijden met de mededeling dat we hun miljoenen euro winsten op de kap van onze arbeid kwamen bezorgen. Of verkiezingsbeloftes inzake het onverwijlde einde aan de aanvallen op onze levensstandaard (o.a. door de dalende koopkracht die we nu kennen).

Aangezien Bart blijkbaar de beste tips al naar voor gebracht heeft in de eigen partij, beperkt hij zich tot algemenere tips. Bart vraagt de nieuwe arbeiderspartij om "populistisch te zijn zonder enige bekommernis om intellectuele eerlijkheid". Gewoon de eisen overnemen van 100.000 betogers tegen het Generatiepact of wijzen op de collectieve problemen van werkloosheid of armoede, is voor Bart blijkbaar "populistisch". Al wie niet aan de kant van het patronaat staat, zal wel populistisch zijn voor Bart. Bon, in dat geval zullen we de term populistisch in beste Tijl Uilenspiegelstijl maar als een geuzenterm overnemen zeker? Maar intussen beseffen we heel goed dat de ware populisten moeten gezocht worden in die partijen die stellen dat onze lonen vandaag te hoog zijn, ook al worden er recordwinsten gemaakt en krijgt het patronaat steevast nieuwe cadeaus.

Bart De Wever en zijn collega’s zijn ook niet goed geplaatst om de initiatiefnemers van het comité voor een andere politiek te vragen om zich niet te bekommeren om intellectuele eerlijkheid. De drie eerste initiatiefnemers hebben elkaar politiek (opnieuw) ontmoet in een campagne rond de Europese Grondwet. Ze voerden campagne en mochten spreken in het Vlaams parlement omdat ze voldoende handtekeningen hadden opgehaald. Daar konden ze met eigen ogen vaststellen dat die Europese Grondwet zonder problemen werd goedgekeurd, zonder dat de tekst ook maar werd gelezen door de meeste parlementsleden. En dan komt zo’n figuur van het politieke establishment lessen geven over "intellectuele eerlijkheid"? "Wat baten kaars en bril, als de uil niet zienen wil", luidt een oud-Vlaams spreekwoord.

Verder geeft Bart de volgende tip: "wees nationalistisch, maar kies voor België en stel alle andere niveaus verantwoordelijk voor alles wat er fout gaat." Het is op zich sterk dat Bart er in geslaagd is om een opiniestuk te schrijven waarin niet één keer de schuld van alle problemen wordt afgewenteld op de Walen en de PS in het bijzonder. Hoeveel camions met namaakgeld zullen er nog nodig zijn opdat Bart de les eindelijk begrepen heeft over de ware schuldigen van alle problemen? Soit, we kunnen Bart geruststellen. Als wij mogen kiezen tussen een Waalse arbeider en een Vlaamse patroon, kiezen we voor de Waalse arbeider. En welk niveau verantwoordelijk is voor de aanvallen op de levensstandaard van de arbeiders en hun gezinnen, doet er niet echt toe. Er is sowieso verzet tegen nodig.

"Wees bekommerd om het absorberen van allerlei sectaire groupuscules, maar weet dat je de voormannen ervan gaandeweg moet uitzweten." Het respecteren van andere meningen, ook al zijn die meningen georganiseerd in politieke organisaties, kan natuurlijk enkel indien een nieuwe formatie op een politieke wijze tewerk gaat. Dat betekent politieke discussies waarin de basis het laatste woord heeft. Geen campagnes opgezet door reclamebureaus. Vandaar dat het niet gaat om het "absorberen" van politieke organisaties, maar om het samenwerken aan een breder initiatief. En net zoals het kamp van de neoliberalen het niet over alles eens is, zal dit in het kamp van de anti-neoliberalen ook wel het geval zijn. Snap je dat, Bart? Of is het te populistisch?

"Wees ongenadig voor de moederpartij, val de sp.a zonder ophouden aan, ook onder de gordel." Waarom zou een nieuwe arbeiderspartij zich ongenadig tegen de sp.a moeten richten? De sp.a distantieert zich zelf voldoende van haar voormalige arbeidersbasis, daar heeft die partij heus geen buitenstaanders voor nodig. De aanvallen op het brugpensioen kwamen aanvankelijk van Freya Van den Bossche, de besparingen in het onderwijs van Frank Vandenbroucke,… Een nieuwe arbeiderspartij is niet zozeer een antwoord op de sp.a, maar wel op het feit dat geen enkele partij nog de belangen van de arbeiders en hun gezinnen verdedigt tegen de neoliberale aanvallen, van wie die ook komen.

Het is wel vreemd dat Bart De Wever een connotatie lijkt te maken tussen het aanvallen van een partij en de rol van diezelfde partij als ‘moederpartij’. Als we zoeken naar een moederpartij voor de N-VA van Bart De Wever, komen we dan vrij snel bij een niet nader genoemde Franstalige partij. Is Bart De Wever groot geworden in de schoot van Elio Di Rupo? Een dergelijke suggestie lijkt ons een slag onder de gordel, maar uiteraard willen we zeker geen slagen onder de gordel toebrengen aan Bart en zijn partij. Want dan wordt het al te ingewikkeld.

"Wees cultureel conservatief en anti-academisch zoals uw potentiële kiezers. En wat de allochtonen betreft, probeer hen in te lijven maar durf opnieuw te zeggen dat godsdienst opium voor het volk is." Wat is cultureel conservatief en anti-academisch? Betekent dat niet meedoen met alle newspeak van het politieke establishment? In dat geval willen we die termen gerust dragen als geuzentermen. Betekent het zeggen waarop het slaat? Dat kan inderdaad geen kwaad. Terwijl de traditionele partijen zich bezighouden met het verpakken van hun neoliberale aanvallen op de levensstandaard van de arbeiders en hun gezinnen, is er effectief nood aan een partij die zegt waarover het gaat. En dan zal duidelijk worden dat er geen fundamentele tegenstellingen zijn tussen arbeiders van verschillende afkomsten, los van hun godsdienst. Laat ieder zijn/haar godsdienst, maar laat ons samen opkomen voor onze gezamenlijke belangen.

Dat soort opvattingen zal uiteraard rekenen op banbliksems vanuit het politieke establishment waartoe Bart De Wever behoort. Het zal gepaard gaan met de nodige verwijten. Die verwijten hebben echter weinig impact indien het gericht is tegen standpunten die gedragen worden door bredere lagen. Wie herinnert zich niet de verwijten tegen het ABVV toen op 7 oktober 2005 een algemene staking werd georganiseerd door alleen het ABVV? Yves Desmet ging toen heel wat verder in zijn "tips" aan het ABVV dan Bart De Wever het zich ooit had durven inbeelden… Maar die achterhaalde conservatieve ABVV-basis legde wel het land plat, wat je niet doet als je standpunten "geïsoleerd" zouden zijn.

Indien een nieuwe formatie er in slaagt om effectief een kracht uit te bouwen – en die kans is reeël gezien het feit dat de ruimte ervoor bestaat – zal het noodzakelijk zijn om te wijzen op hetgeen ons verenigt, in plaats van hetgeen de arbeiders verdeelt. Daarbij zullen we effectief lijnrecht tegenover de politiek van Bart De Wever en zijn neoliberale collega’s staan.

Met vriendelijke groeten,

Geert Cool, een lid van wat u wellicht omschrijft als een "sectaire groupuscule"

Delen:
Printen:

Steun ons: plaats uw boodschap in onze mei-editie!

Voorpagina van De Linkse Socialist

Uw boodschap in onze mei-editie