Afgelopen vrijdag keurde de regering de indexsprong goed. Hierdoor zullen de lonen en uitkeringen de stijgende levensduurte niet volgen. Met andere woorden, onze levensstandaard wordt rechtstreeks aangevallen.
Het centrale argument van regering en patronaat is dat deze maatregel de bedrijven ‘ademruimte’ geeft en nieuwe jobs oplevert. Hoeveel nieuwe jobs, daar spreken regering en patronaat zich liever niet teveel over uit. “We leven nu eenmaal niet in een planeconomie”, was hun antwoord op die vraag bij vorige discussies over deze maatregel.
Door het Planbureau wordt uitgegaan van 28.500 nieuwe jobs tegen 2020 in ruil voor een ‘loonkostenverlaging’ van 2,6 miljard euro voor de werkgevers. In feite gaat het om een rechtstreekse transfer van werkenden naar werkgevers. Dit is het soort transfer waar de neoliberale regeringspartijen geen probleem mee hebben, wel integendeel. Voor de hardste neoliberalen mag de transfer altijd nog groter zijn.
Het cadeau van 2,6 miljard euro zou volgens het Planbureau 28.500 jobs tegen 2020 opleveren. In oktober had minister Van Overtveldt het nog over 80.000 jobs. De neoliberale rekenkunde waar N-VA voor bekend staat, vertrekt van het principe dat het cadeau aan de werkgevers ongenaakbaar is terwijl het excuus dat gebruikt wordt om de bevolking de maatregel te laten slikken niet belangrijk is. Voor dat excuus – in dit geval de creatie van jobs – is het flexibel lanceren van cijfers geen probleem.
De vakbonden merkten op dat een cadeau van 2,6 miljard euro voor 28.500 jobs neerkomt op 91.228 euro per job. Dat is bijzonder veel. Zelfs indien het om een bedrag voor een periode van vijf jaar gaat, blijft de vaststelling dat het als maatregel om werk te creëren weinig efficiënt en duur is. En het cijfer van 28.500 is zoals gezegd onzeker. Meer nog, de regering gaat er zelf niet van uit dat de bedrijven het cadeau zullen gebruiken om aan te werven. Bij de begrotingstoelichting eind 2014 stelde de regering over de indexsprong: “Er moet rekening gehouden worden met de lagere personeelsuitgaven van de bedrijven, die resulteren in een hoger dan verwachte vennootschapsbelasting”. Vrij vertaald: de opbrengst van de indexsprong zal door de bedrijven niet voor investeringen en aanwervingen aangewend worden maar om de winsten verder op te schroeven.
“Ademruimte” voor bedrijven heet dat. Vertaald in cijfers gaat het in het geval van de 16 bedrijven van de Bel-20 die hun resultaten voor 2014 al bekend maakten om een winst van 13,5 miljard euro. ABInbev was goed voor 6,67 miljard winst (tegenover 5,71 miljard een jaar eerder), KBC zag de winst met 700 miljoen toenemen tot 1,76 miljard euro en GDF Suez boekte 2,44 miljard euro winst. De ‘ademruimte’ wordt gebruikt om de grote aandeelhouders en topmanagers te verwennen. Maar jobs creëren? Dat hoort er niet bij.
De vakbonden hielden vrijdag een snel bijeengeroepen actie. De kwestie van de indexsprong blijft een belangrijk thema voor het tweede actieplan dat hopelijk op de militantenconcentratie van 11 maart zal bekend gemaakt worden. ABVV-voorzitter De Leeuw stelde dat de maatregel tot “spontane sociale onrust” zal leiden. Het klopt dat de maatregel gevoelig ligt, maar het is aan de vakbonden om dit ongenoegen in georganiseerde actie om te zetten. Het eerste actieplan in het najaar van 2014 toonde de kracht van een opbouwend actieplan. Na een dergelijke beweging de reactie op een asociale maatregel als de indexsprong beperken tot het dreigen met ‘spontane acties’ is wel heel mager.
Het feit dat de indexsprong zo snel na het zogenaamde ‘sociaal akkoord’ wordt goedgekeurd, nog voor de effectieve toepassing van de indexsprong in zicht komt, maakt vooral duidelijk dat deze rechtse regering niet wil onderhandelen en niet bereid is tot enige ernstige toegeving. De onderhandelingen over een ‘sociaal akkoord’ dienden enkel om verdeeldheid en verwarring langs onze kant te zaaien om vervolgens nog harder aan te vallen. De vorige besparingsmaatregelen zijn nog niet verteerd of er dreigen er al nieuwe te komen met de begrotingscontrole in maart. Deze regering staat voor een lawine aan aanvallen op onze levensstandaard.
We zullen de regering niet overtuigen van een sociale benadering. Deze regering moet weg en we kunnen ze wegkrijgen door verder te bouwen op het fenomenale actieplan van het najaar van 2014. Deze beweging deed de regering wankelen en heeft de verdeeldheid onder de regeringspartijen versterkt. Door nu te gaan voor een offensief tweede actieplan kunnen we de regering en het besparingsbeleid wegstaken.
