Op 8 januari zijn er presidentsverkiezingen in Sri Lanka. Tegen een achtergrond van sociale ellende voor de meerderheid van de bevolking, een sluimerend nationaal conflict dat na de burgeroorlog niet verdwenen is en een toenemend dictatoriaal karakter van het huidige regime, kunnen deze verkiezingen een keerpunt vormen.
De druk was groot om de ‘gemeenschappelijke kandidaat’ van de oppositie te steunen vanuit het idee dat eerst de zetelende president Rajapaksa baan moet ruimen. De mogelijkheid dat Rajapaksa verliest is reëel, meer nog er wordt van uitgegaan. Maar de gemeenschappelijke oppositiekandidaat Maithripala Sirisena is de voormalige algemeen-secretaris van de partij van Rajapaksa en een Singalese boeddhistische nationalist. Voor de Tamils en de moslimbevolking vormt hij geen alternatief.
Toch gaat een groot deel van links, met inbegrip van radicaal links (waaronder Bahu van de NSSP), mee in de campagne van Maithripala. De druk om Rajapaksa weg te krijgen is groot, velen vestigen daar hoop in. Een verderzetting van hetzelfde beleid onder een andere president zal die hoop echter niet inlossen. Ook Maithripala is een kandidaat van de allerrijksten en de multinationals. Ook Maithripala heeft bloed aan zijn handen na de bloedige burgeroorlog.
De United Socialist Party heeft een eigen socialistische kandidaat naar voor geschoven. Siritunga Jayasuriya is al decennialang actief en staat voor een consequente positie van verzet tegen het kapitalisme en tegen nationale onderdrukking. Hij trok met zijn campagne ook naar het oosten en noorden van het land. De socialistische campagne beschikt niet over de miljoenen die de twee centrale kandidaten hebben. Het is dan ook eerder een campagne om de strijd voor te bereiden voor na de verkiezingen, als de verwachte verandering er niet komt.
In het oosten werd de campagne bedreigd door een lokale verantwoordelijke van de regeringspartij SLFP. In Pottuvil wonen vooral Tamil sprekende moslims. De United Socialist Party heeft een sterke reputatie in de regio, onder meer door de baanbrekende hulpverlening na de dodende tsunami tien jaar geleden. Waar de overheid toen misbruik maakte van de internationale steun om vooral de eigen Singalese bevolking en infrastructuurwerken in het zuiden te ondersteunen, trokken militanten van de USP ook naar het oosten en noorden om er onder democratische controle van de lokale gemeenschap hulp te bieden.
De verkiezingsmeeting van Siritunga in Pottuvil werd nu verstoord door de lokale verantwoordelijke van de SLFP die met een groep straatvechters opdook. De lokale activisten van USP vormden een menselijk schild rond het podium en beschermden de sprekers. De straatvechters dropen af toen ze merkten dat de USP op een brede steun van de lokale bevolking kon rekenen. Honderden mensen kwamen naar de meeting en wilden achteraf Siritunga ontmoeten om hem te bedanken voor de moedige positie die de USP inneemt bij de veroordeling van het toenemende geweld tegen moslims.
De volledige campagne wordt gekenmerkt door geweld. Er waren al meer dan 300 geregistreerde overtredingen van de kieswetgeving, vooral schietpartijen en ander geweld. De kliek rond Rajapaksa handelt als een kat in het nauw. Het aantal overlopers naar de oppositie blijft toenemen, wellicht omdat de overlopers er zelf van uitgaan dat de oppositie de verkiezingen zal winnen.
Op het ogenblik van de verkiezingscampagne wordt Sri Lanka ook getroffen door erge overstromingen. Meer dan een miljoen mensen in het noorden en oosten van het land zijn hierdoor geraakt. De regering reageerde bijzonder laattijdig en onvoldoende om de slachtoffers bij te staan, het regime liet geen externe hulp toe en zorgde ervoor dat alles strak in handen van het leger bleef. In het kader van de verkiezingen wil de regering nu het leger inzetten om wie geëvacueerd is toch te laten stemmen in de door het leger gecontroleerde vluchtelingenkampen. Om eerlijke verkiezingen mogelijk te maken, eist de USP dat het leger in de kazernes wordt gehouden.
De officiële politieke koepel van de Tamils in het Noorden, de Tamil National Alliance (TNA), stelde dat geen enkele kandidaat het voor de Tamils opneemt. Eerder werd geprobeerd om steun voor de rechtse oppositiepartij UNP uit te bouwen, maar de kandidatuur van Maithripala maakte dat onmogelijk. Door politieke spelletjes met de elite zal het lot van de Tamil bevolking er niet op verbeteren. Dat zou na decennia ervaring met deze tactiek toch duidelijk moeten zijn? De TNA riskeert alvast om zelf te versplinteren als gevolg van een gebrek aan politieke strategie.
Na jaren van bloedige oorlog, na jaren van gebroken beloften op een betere toekomst, kunnen de Sri Lankese massa’s op 8 januari president Rajapaksa wandelen sturen. Maar een ander kapitalistisch regime zal evenmin antwoorden hebben op de sociale bekommernissen van de meerderheid van de bevolking of op de roep naar het recht op zelfbeschikking, met inbegrip van het recht op afscheiding, van de Tamil en moslim minderheden. Dat is waarom de socialistische kandidatuur in deze verkiezingscampagne zo belangrijk is.
- Lees het eerder op deze site verschenen interview met Siritunga
- “Tamils Lacks Political Leadership”, opiniestuk van TU Senan (Tamil Solidarity) op colombotelegraph.com
