Verslag door Chris Thomas, ControCorrente (CWI in Italië)
Op 12 december werd ook in Italië een algemene staking gehouden. Tot 70% van alle werkenden legden toen het werk neer na een oproep van de federaties Cgil en Uil. Duizenden kwamen de straat op voor betogingen in meer dan 50 steden in het land.
Het was een opmerkelijke staking. Dit was de eerste keer dat Cgil had opgeroepen tot actie tegen een regering van PD (Democratische Partij). Het centrale punt van discussie was de hervorming van de arbeidswetgeving door premier Renzi. Deze hervorming bouwt de bescherming van werknemers af en maakt het gemakkelijker voor werkgevers om af te danken. Aanvankelijk probeerde de regering de staking te verbieden in de transportsector, maar ze moest daarop terugkomen. Maar liefst 60% van alle vluchten werden afgezegd, de helft van de treinen reed niet en twee derden van de busritten was afgeschaft.
Deze cijfers en ook zeker ook die in de industrie zijn indrukwekkend. Zeker omdat de hervorming van de arbeidswet al in het parlement is gestemd. Maar de woede op straat beperkte zich niet tot deze hervorming. Er is een breed gedragen woede over het aanhoudende jobverlies als gevolg van de derde recessie in Italië sinds het begin van de wereldwijde economische crisis in 2008. Volgens recente cijfers hadden in het decennium 2000-2010 enkel Haïti en Zimbabwe lagere cijfers inzake BBP-groei. Er was protest tegen het feit dat Renzi de Europese dictaten wel in woorden bestrijdt, maar niet in daden. De woede wordt versterkt door het zoveelste corruptieschandaal, deze keer met lokale politici en de maffia in Rome.
Hetzelfde ongenoegen dat van de staking een succes maakte, kwam ook tot uiting in de regionale verkiezingen in Emilia Romagna op 23 november. Toen bleven 63% van de mensen thuis, een historisch hoog aantal en het laagste opkomstcijfer sinds de Tweede Wereldoorlog. In deze ‘rode’ regio, een bastion van de PD en haar voorloper PCI (Italiaanse Communistische Partij), verloor de PD 700.000 stemmen in vergelijking met de Europese verkiezingen. Dat is een groot verschil voor Renzi op amper zes maanden tijd. Zes maanden geleden leek Renzi de onklopbare man die de hoogste stemmenpercentages van alle partijen sinds de Tweede Wereldoorlog haalde en die daarmee het land zou redden.
Nu bleek de ontgoocheling van de PD-kiezers. Die trokken niet in grote aantallen naar de Vijfsterrenbeweging van Beppe Grillo. Ook die verloor 60% van zijn kiezers in vergelijking met 2010. De meesten bleven gewoon thuis. De burgemeesterkandidaat van de extreemrechtse Lega Nord haalde 30% van de stemmen en partijleider Salvini is nu de tweede meest populaire politicus van het land. Hij probeert de nadruk van zijn partij te verleggen van ‘onafhankelijkheid voor het noorden’ in de richting van wat Le Pen in Frankrijk doet. Hij probeert van Lega Nord een partij te maken die vooral campagne voert tegen migratie en met oppositie tegen Europa en de euro.
De vakbondsleiders staan met de rug tegen de muur. Ze staan onder druk en riepen op tot een algemene staking zodat de arbeiders stoom kunnen aflaten. Het ontbreekt evenwel aan een ernstige strategie om de aanvallen van Renzi te stoppen. Renzi zelf heeft gebroken met de jarenlange traditie van ‘concertazione’ (overleg tussen bonden en regering). Hij heeft de vakbonden voor voldongen feiten geplaatst. De hervorming van de arbeidswet is vooral symbolisch, het is een krachtmeting tussen de werkgevers via Renzi en de werkenden via Susanna Camusso (Cgil-leider). Op dit ogenblik heeft Renzi gewonnen, de wet is door het parlement gestemd. Maar dit maakt geen einde aan de woede onder werkenden en jongeren. Zonder verbetering in de economische situatie in zicht en geen einde van het besparingsbeleid, blijft het ongenoegen zich opstapelen en kan zowat iedere vonk tot een explosie leiden.
Zoals het pamflet van ControCorrente stelde: “Iedereen komt vandaag op straat tegen Renzi. Maar wat doen we morgen? De Cgil staat op een keerpunt, ofwel stuurt ze de ‘bevriende’ partijen en de regering wandelen, ofwel wordt de vakbond zelf nog meer afgeslacht dan wat onder Berlusconi het geval was. Er is nood aan een strategie. De strijd moet van onderuit en op nationaal vlak verenigd worden.” Het pamflet stelde verder dat deze strijd de basis moet vormen voor een arbeiderspartij die een politieke stem geeft aan de miljoenen mensen die dagelijks strijden tegen de gevolgen van een rot economisch en sociaal systeem.
