Artikel door Peter, overgenomen vanop links-socialisme.blogspot.be
De laatste dagen voor de algemene staking zetten de regering, de NVA en een groot deel van de media alle zeilen bij om het succes van de staking te ondermijnen. Marginale rechtse studentenverenigingen, jongerenorganisaties van regeringspartijen die een Facebook pagina lanceren, werkgevers die hun werknemers naar het werk proberen te lokken met massage, barbeques en extra loon: elke hond met een hoed op die een initiatief lanceert tegen een stakingsbeweging waar honderdduizenden – wellicht een miljoen – mensen aan zullen deelnemen, wordt op een voetstuk geplaatst en krijgt een buitenproportionele aandacht in media die niet van ons zijn, maar vooral blijken te fietsen voor het kapitaal dat hen bezit. In Vlaanderen zou volgens een peiling 22% van de werkenden maandag deelnemen aan de staking. Hoeveel zouden er dat zijn als in kleine KMO’s vakbondsvertegenwoordiging zou zijn toegestaan? Het antidemocratisch verzet daartegen van de patroons en rechtse politici toont hoezeer hun praatjes over het “recht op werk” en “democratie” hol zijn. Als ze een groot deel van de werkenden geen recht op actie en staking willen geven, hoe leeg klinkt dan hun gepraat over verkiezingen en democratische vertegenwoordiging? In kleinere bedrijven willen deze potentaten niet eens verkiezingen voor vakbondsvertegenwoordiging organiseren. Daar zal de dictatuur van het kapitaal blijkbaar volstaan.
In Franstalig België zal zeker niet minder dan in Vlaanderen worden gestaakt. Als een kwart van de werkenden maandag actief deelneemt, spreken we over een miljoen deelnemers aan numeriek de grootste algemene staking in de Belgische geschiedenis. De steun in Vlaanderen schommelt in de peilingen tussen de 41 en 55%. Daar zitten dan velen bij die door hun werkgever “gegijzeld” worden op maandag, om het in termen van de patronale newspeak van sommige media te stellen. Een miljoen stakers zou enorm zijn, op een moment dat de regering nog maar enkele maanden in het zadel zit en haar maatregelen door velen nog niet concreet worden gevoeld. Dit betekent dat een tweede actieplan – als de vakbonden het goed aanpakken – mogelijk op nog bredere steun kan rekenen, naarmate de besparingen en de achteruitgang voor velen concreter worden. Ingaan tegen de desinformatie van de patronaal gezinde media is daarbij een sleutelelement. Zolang we zelf in actie zijn – in het bijzonder wanneer er georganiseerde discussie op de werkvloer plaatsgrijpt – heeft die propaganda van rechts en de media weinig effect.
Die steun voor de staking is er ook na de mislukte poging van de media – van Het Laatste Nieuws tot De Morgen – om de immense betoging van 6 november te criminaliseren door op de rellen in de marge daarvan te focussen. Het succes van de regionale stakingen, het meer populair worden van de algemene staking de laatste weken heeft de offensiefjes van rechtse broodschrijvers en neoliberale politici in het zand doen bijten. Kijk eens aan: af en toe moeten ze zelfs een poging doen om niet volledig in dienst van de hand die hen voedt opinies te produceren, of die in de krant te laten weerspiegelen. Wees maar gerust dat dat zonder het massale succes van de betoging van 6 november volledig anders zou zijn. Net als onder de rest van de kleinburgerij – artiesten, zelfstandigen, etc – zal ook een aantal journalisten door het immense karakter van het vakbondsverzet zijn blik hebben verruimd. De klassenstrijd is niet gedaan: hij begint nog maar pas in dit tijdperk van versnelde kapitalistische neergang.
De Wever: demagoog die deel aanhang verliest
De NVA en Bart De Wever hebben er altijd een handje van weggehad om te spreken in karikaturen. Met een groot deel van de bevolking die volstrekt, en terecht, niet meer moet weten van de traditionele politici creëerde dat ruimte voor politieke nieuwkomers. Zolang de arbeidersklasse niet actief in verzet ging, leverde dat vooral de passieve klagers van rechts en extreemrechts iets op. Het Vlaams Belang, Lijst Dedecker heel even, en nu de NVA. De NVA wees gemakkelijke slachtoffers aan als “schuldigen” voor de crisis: de Franstaligen, de migranten en de “profiteurs”. Niet de profiteurs in de belastingparadijzen weten we nu, maar u en ik die werken voor een loon. Nochtans zijn het niet de Franstalige werkenden, de asielzoekers, de migranten of de werklozen die zitten op een berg van 240 miljard euro cash, geld dat ze oppotten in de bankkluizen. Dat is ettelijke keren de volledige besparing van de huidige regering, en een paar besparingsrondes van de voorgaande regeringen er bovenop! Wie zei er ook weer dat “we” boven onze stand hebben geleefd? Het zijn de grote bedrijven die door de crisis en zwakke groei van het kapitalisme liever rijkdom oppotten, dan die te investeren. Zelfs met een deel van die ongebruikte rijkdom zou je de prijzen van het openbaar vervoer niet hoeven op te trekken, zoals de regering Michel op asociale wijze doet. Je zou in de richting van gratis openbaar vervoer kunnen gaan. Je zou tienduizenden volwaardige jobs in het onderwijs, de kinderopvang en de zorg kunnen creëren. Het is een maatschappelijke keuze om die berg slapend kapitaal onproductief – zeg maar werkloos – te laten snurken in de kluizen van de echte profiteurs, de Luxemburg connectie die – in het geval van tientallen grote bedrijven – belastingvoordelen kunnen onderhandelen met de regering die u of ik niet zomaar kunnen onderhandelen. Wij moeten gewoon ons deel betalen. De multinationals worden in de watten gelegd, maar vertrekken uiteindelijk toch als ze daar zin in hebben. Alles voor het kapitaal, de gewone werkenden, werklozen en gepensioneerden worden gestroopt. Die enorme eenzijdigheid, die twee maten en gewichten, moeten ons wantrouwig maken tegenover pogingen om ons te verdelen op nationale of racistische basis. De Wever klinkt met zijn beschuldiging van het Franstalige ABVV als “gewapende arm van de PS” behoorlijk wanhopig. Zowel langs Vlaamse als Franstalige kant is er een brede steun voor de vakbondsacties. De demagogie van De Wever – lichtjes losgekoppeld van de realiteit – klinkt steeds holler. Dit is een regering die wankelt, maatschappelijk draagvlak verliest en blijkbaar enkel met dreigementen haar punt kan maken.
Wie maakt “de economie kapot”?
Het laatste offensief tegen de algemene staking van de NVA en De Wever is dat de stakers de economie zouden “kapotstaken”. Dat is goed geprobeerd, maar snijdt zoals gewoonlijk geen hout. Het kapitalisme had dit syndicale actieplan niet nodig om al meer dan 3 decennia steeds trager te groeien, de armoede te verdriedubbelen, de lonen qua koopkracht te kelderen en de schuldenbergen op te stapelen. Schulden ook bij de banken, die werden opgelapt met 20 miljard op kosten van de belastingbetaler. Geld dat nu wordt gezocht via besparingen in onze sociale zekerheid en de openbare diensten. Maar over de rol van de winstbeluste banken en speculanten die ons voor miljarden hebben gerold, hoor je de NVA en haar collega liberalen niet.
Maar zelfs de schuldenberg van de banken is niet de fundamentele reden voor de crisis. De schuldenbergen sinds de jaren ’80 waren een reactie op de crisis die al eerder was begonnen. Begin jaren ’70 lag de werkloosheid op 1% à 2%. De laatste decennia ligt die stelselmatig boven de 10%. Structurele werkloosheid die niets te maken heeft met migranten of te “hoge loonkost”. Onze lonen worden al 30 jaar ondermijnd zonder dat de werkloosheid procentueel daalde.
Die crisis in de werkgelegenheid en van onze koopkracht heeft alles te maken met de dalende winstgevendheid in de jaren ‘70 en de tendens naar overproductie die eigen zijn aan het kapitalisme. Het neoliberale beleid was een poging om die winstgevendheid te herstellen – wat deels lukte – maar ten koste van onze directe en indirecte lonen (de sociale zekerheid), ten koste van een waanzinnige werkdruk en flexibiliteit, en ten koste van een schuldenberg waarmee bedrijven, overheden, banken en gezinnen de houdbaarheid van dit overjaarse maatschappelijke systeem – het kapitalisme – probeerden te rekken. De economie is al lang “kapot aan het gaan”, en als De Wever dat sinds 2008 en de bankencrisis nog steeds niet heeft begrepen, moet iemand het hem uitleggen. Alhoewel: hoe zou hij en al die anderen die aan een managersloon werken, kunnen begrijpen hoe je rondkomt met lonen en uitkeringen tussen de 900 en pakweg 2000 euro netto? Zelfs wie een stuk boven het gemiddelde nettoloon van 1500 euro per maand zit, weet: als er een loon in het gezin wegvalt, vergeet het dan maar om zonder miserie een hypotheek of zelfs de huur verder te betalen. En mensen als De Wever kunnen dat ook niet begrijpen: deze managerskaste komt letterlijk van een andere planeet. Die van de arrivisten die worden betaald om zonder genade de werkende meerderheid in de levensstandaard te snijden, desnoods tot de armoede er op brede schaal op volgt. Door te staken en op straat te komen, maken we de economie niet kapot, maar leggen we de noodzakelijke basis om naar een ander type van economie en maatschappij te gaan. Een maatschappij zonder de crisissen en perspectiefloosheid van het kapitalisme.
Twee democratieën: die van het kapitaal of die van de werkende bevolking?
Het ultieme argument van deze regering van de aandeelhouders en grote bedrijven is dat ze “democratisch is verkozen”. Werkende mensen en linkse socialisten verdedigen het parlementair stemrecht. Ook als het door dictators als pakweg Augusto Pinochet destijds in Chili zou worden bedreigd. Pinochet, de bloedige dictator die het parlement afschafte, werd overigens mateloos bewonderd door Margaret Thatcher, patroonheilige van het neoliberalisme. Thatcher op haar beurt wordt – het zal wel toeval zijn – mateloos bewonderd door zowel Bart De Wever als Gwendolyn Rutten (Open VLD). Parlementaire democratie en algemeen stemrecht worden in die kringen dus niet als iets “absoluuts” beschouwd: soms gaan de belangen van het kapitaal tegen het parlementair stemrecht in en mag een parlement al eens opzij worden geschoven. Zie ook: Jan Jambon, federaal NVA-minister, die vindt dat de dictatoriale collaborateurs van het VNV zo “hun redenen hadden” om in België mee de burgerlijke democratie af te schaffen en hun kar achter die van Hitler Duitsland te spannen. Bespaar ons dit soort gelegenheidsdemocraten als het op democratische rechten aankomt. Het waren de politieke voorouders van Jambon, De Wever en Rutten die de arbeidersbeweging met gebruik van geweld het algemeen stemrecht wilden ontzeggen. Dat algemeen stemrecht werd in België tegen de liberale parvenu’s in afgedwongen, door algemene stakingen en massale betogingen op straat. Dat zegt trouwens iets over de democratiserende dynamiek van stakingen en betogingen: echte democraten doen daaraan mee, in plaats van ze te criminaliseren en verdacht te maken.
Door actief de kracht van ons getal te tonen, met de werkende meerderheid en haar bondgenoten onder de zelfstandigen, kleine winkeliers, intellectuelen, etc. leggen we de basis voor een andere en hogere vorm van democratie. Zelfs de meest democratische vorm van burgerlijk parlementarisme blijft de economische dictatuur van het kapitaal. In bedrijven geldt geen democratie maar de economische alleenheerschappij en willekeur van het kapitaal, in het beste geval getemperd door de georganiseerde arbeidersbeweging. Het recht op staken is voor een deel een antwoord op die dictatuur van het kapitaal. Wat ben je met een parlement dat enkel de onvermijdelijke crisis van een kapitalistisch marktsysteem mag begeleiden? Maar zelf niet mag beslissen over hoe en waar er maatschappelijk wordt geïnvesteerd en geproduceerd – niet enkel voor de winst van de 1%, maar voor de noden van de meerderheid?
Door te staken en op personeels- en militantenvergaderingen de acties te evalueren en erover te stemmen, leggen we de basis voor een ruimere en meer complete vorm van democratie. Niet de nepdemocratie van het kapitalisme dat ons pluimt, maar onze eigen democratie van de werkende klasse – de meerderheid die de rijkdom voortbrengt. Door die democratie van onderuit in de werkplaatsen en op bredere acties te organiseren, zorgen we voor grotere betrokkenheid, legitimiteit, inspraak en leggen we het fundament voor een veel meer reële democratie: economische democratie in een door de werkende klasse beheerde maatschappij. Een democratisch geplande economie die de rijkdom niet laat wegrotten terwijl de tekorten groeien, maar die als enige de maatschappij op een hoger niveau en uit de crisis kan tillen. Da’s geen fantasie en er zijn tal van historische voorbeelden van. Met de hoger opgeleide werkende bevolking van vandaag zou er trouwens geen sociale basis meer bestaan voor stalinisme of totalitaire dictatuur. De Wever en de NVA proberen dat geheugen van strijd en verandering van de maatschappij onder te sneeuwen. We moeten ons organiseren in onze eigen partijen en vakbonden, om dat geheugen terug in ere te herstellen en er een krachtige massabeweging rond op te bouwen.
