De afgelopen jaren boekte Electrabel grote winsten in ons land. Voor moederbedrijf GDF Suez is Electrabel een melkkoe die maar winsten blijft opleveren. In plaats van deze winsten te investeren in de productiemiddelen, wordt alles netjes uitgekeerd aan de aandeelhouders. Resultaat: de verouderde energieproductie dreigt deze winter niet te volstaan en een black-out te veroorzaken.
Toen in 2011 werd beslist om de kerncentrales langer op te houden, werd becijferd dat dit Electrabel 27 miljard euro winst extra zou opleveren (aldus Trends). Electrabel maakte in de eerste tien jaar van deze eeuw minstens 20 miljard euro winst. Daarop werden overigens amper belastingen betaald. De afgelopen jaren zijn de cijfers opgesmukt, boekhoudkundige operaties zorgen ervoor dat het leeuwendeel van de winst meteen naar moederbedrijf GDF Suez vloeit.
Voor de afgelopen jaren is het moeilijk om exacte cijfers van Electrabel te brengen, het bedrijf had het in 2013 zelf over een bedrijfswinst van 422 miljoen euro. Maar dit werd doorgesluisd naar het Franse moederbedrijf. Een indicatie van de winsten zijn er wel. Trends merkte deze zomer op dat iedere maand inactiviteit van Doel 3 en Tihange 2 ongeveer 40 miljoen euro van de nettowinst afroomt. Per jaar zouden de kerncentrales dus minstens 1,5 miljard euro nettowinst opleveren! De kerncentrales zijn immers afgeschreven en de nucleaire rente – de belasting op de winsten van de kerncentrales – staat niet in verhouding tot de enorme winsten.
GDF Suez gaat met enorme winsten lopen, maar voor investeringen in de productie wordt naar de overheid gegekeken. Die overheid kwam in het verleden niet veel verder dan een beleid van subsidies voor zonnepanelen. Niet de gewone werkmens die uit milieubezorgdheid of uit financiële overwegingen enkele zonnepanelen plaatst, maar bedrijven zoals Katoennatie van Fernand Huts gingen met het leeuwendeel van de subsidies lopen. Met 160 voetbalvelden vol panelen kreeg het bedrijf destijds 12 tot 15 miljoen euro per jaar.
En nu stelt de regering dat een prijsverhoging voor elektriciteit onvermijdelijk is. De dreiging van een black-out moet dat verteerbaar maken. En uiteraard wordt ook verwezen naar de zonnepanelen zodat we onze buur die er wel heeft, als zondebok kunnen nemen voor de prijsstijgingen. Het einde van de bevriezing van de prijzen zou tot een sterke stijging van de tarieven kunnen leiden. Met de Vlaamse regering die dan nog eens de beperkte hoeveelheid gratis energie afschaft, dreigt de factuur wel heel hoog op te lopen. De eerste black-out dreigt in onze portemonnee plaats te vinden.
Is er hier niets aan te doen? Als we onze hoop stellen in de rechtse regeringen of de goede wil van GDF Suez moeten we geen beterschap verwachten. Energie als melkkoe overlaten aan bedrijven als Electrabel en anderen die er grote winsten mee boeken maar weigeren te investeren in milieuvriendelijke en voldoende productiecacapaciteit is het logische resultaat van de liberalisering van de sector. We zullen deze liberalisering moeten terugdraaien en energie in publieke handen nemen, zowel de productie als de distributie. Het zou toelaten om op planmatige wijze een overgang naar groene energie te realiseren. Het zou ook toelaten om de facturen naar beneden te halen omdat energie niet langer ten dienste van de grote aandeelhouders zou staan, maar ten dienste van de volledige bevolking. Halfslachtige maatregelen volstaan niet, energie moet volledig in publieke handen komen!
