De wereldwijde betogingen op 18 en 19 maart zullen opkomen voor een terugtrekking van de troepen uit Irak. De kwestie van een mogelijke VS-aanval op Iran zal en belangrijk thema zijn op de acties naar aaleiding van de derde verjaardag van de oorlog in Irak. We kijken naar de huidige verhouding tussen de VS en Iran, en de mogelijke gevolgen hiervan.
Lynn Walsh
De Amerikaanse bedreigingen tegen Iran bereiken een kritiek punt nu het nucleair programma van Iran voor de VN-Veiligheidsraad zal komen. John Bolton, de Amerikaanse afgevaardigde bij de VN, stelde tegenover Britse parlementsleden: “We kunnen verschillende zaken bereiken met acties. Als we één deel van het nucleair programma wegnemen, kunnen we het helemaal neerhalen.”
Een Iraanse afgevaardigde bij het Internationaal Atoomagentschap, Javed Vaeidi, beantwoordde de stelling van de VS met een gelijkaardige toon: “De VS heeft de macht om heel wat schade en leed toe te brengen, maar het is zelf ook kwetsbaar. Als de VS die weg wil volgen, zal het er de gevolgen van dragen.”
Het Amerikaans regime heeft ongetwijfeld militaire plannen voor een aanval op de nucleaire faciliteiten in Iran. Vorige december nog was er een briefing door CIA-topman Porter Goss aan Turkije, Pakistan, Saoedi-Arabië en Jordanië over mogelijke VS-plannen om Iran aan te vallen.
Als de VS effectief een aanval zal uitvoeren, is een andere kwestie. Een grondinvasie is zo goed als uitgesloten. De Amerikaanse troepen zijn reeds overbelast door de bezetting van Irak, en zouden niet in staat zijn om nog een land met 70 miljoen inwoners onder controle te houden. Bovendien zou het verzet in Iran enorm groot zijn.
Omwille van de soms stupide posities van Bush en de neo-conservatieven, is een luchtaanval niet uit te sluiten. Maar zelfs dan zou een dergelijke lichtzinnige actie niet vrijblijvend zijn en zou twee keer moeten nagedacht worden vooraleer zo’n avontuur zou opgestart worden.
Zowel militair als politiek bevindt het regime van Bush zich in een zwakkere positie als voor de invasie van Irak. De catastrofale situatie in Irak heeft de beperkingen van de macht van het VS-imperialisme aangetoond.
Een aanval op Iran zou enorme gevolgen hebben voor heel het Midden-Oosten en wereldwijd. Het zou nog harder in het gezicht van het VS-imperialisme terugkomen dan de invasie van Irak.
Een militaire aanval op Iran en de mogelijke burgerslachtoffers hierbij, zouden de massale woede tegen het VS-imperialisme verder versterken. Het Iraanse regime zou kunnen rekenen op een grotere steun onder de bevolking en zou zich wreken.
De positie van de VS in Irak is al rampzalig. Maar de Iraanse leiders zouden dat nog erger en bloederiger kunnen maken voor de VS. De bezettingstroepen zijn afhankelijk van de zachte opstelling van de belangrijkste sjietische partijen. Die volgen de standpunten van ayatollah Sistani die nauwe banden heeft met het regime in Teheran.
Een intensief offensief van de sjieten tegen de bezettingstroepen zou kunnen leiden tot een smadelijke terugtrekking van de Amerikaanse troepen die zich moeten terugtrekken in hun militaire bases en misschien het land veel sneller zouden moeten verlaten dan verwacht door Bush en co.
Het Iraanse regime zou bovendien ook in andere landen kunnen mobiliseren via sjietische bewegingen zoals de Hezbollah in Libanon en Hamas in Palestina. Dat zou ertoe kunnen leiden dat het conflict regionaal wordt uitgebreid. Een Amerikaanse aanval op Iran zou bovendien een schok van woede teweegbrengen in heel de Arabische en islamitische wereld. De woede tegen het Westers imperialisme zou enkel maar groter worden.
Dat zou kunnen leiden tot een toename van het aantal terreuraanslagen in deVS en West-Europa. Pro-VS regimes zoals dat van Moebarak in Egypte en het koningshuis van Saoedi-Arabië, zouden bedreigd worden.
Gevolgen
En dan is er nog de kwestie van de olie. Iran is de vierde grootste olieproducent op wereldvlak. Op dit ogenblik kan de olieproductie amper voorzien in de vraag en de prijzen staan al enkele maanden bijzonder hoog, rond de 60 tot 70 dollar voor een vat ruwe olie.
Als Teheran de kraan dichtdraait, of zelfs maar de toevoer tijdelijk beperkt, zou dit een enorme schok teweegbrengen voor de wereldeconomie. Een superstijging van de olieprijzen – tot 100 dollar of meer voor een vat – zou de financiële markten in grote moeilijkheden brengen en zou kunnen leiden tot een wereldwijde economische recessie.
Maar misschien blijven Bush, Cheney en hun lakeien in het Witte Huis blind voor die gevolgen? Zijn ze zo wanhopig om de VS-macht te herbevestigen, dat ze toch een aanval inzetten op Iran, los van de mogelijke gevolgen?
Er zijn ook enkele electorale overwegingen die noodzakelijk zijn. Bush moet zijn imago van harde president en leider bevestigen. Wellicht denken velen dat Bush een aanval op Iran voorbereidt. Jammer genoeg kan dat niet volledig uitgesloten worden.
Zelfs Bush moet echter beseffen dat Irak geen succes was. Heel wat wereldleiders die de inval in 2003 steunden, moesten naderhand toegeven dat het avontuur in Irak een dure vergissing was. Hetzelfde geldt voor heel wat Amerikaanse politici die vrezen dat het groeiende binnenlandse verzet tegen de oorlog hun zetel kan kosten bij de komende parlementsverkiezingen.
De heersende klasse in de VS vreest de gevolgen van een nieuw militair avontuur van Bush en de neo-conservatieven.
Terwijl Cheney en anderen dreigen met militaire acties, weerklinkt een ander geluid bij VS-vertegenwoordigers. Greg Schulte, VS-afgevaardigde bij het Internationaal Atoomagentschap, verklaarde: “We hebben de hoop op een diplomatieke oplossing nog niet opgegeven. Deze nieuwe fase van diplomatie is erop gericht om Iran te overtuigen om haar nucleair wapenprogramma stop te zetten.” (Washington Post, 9 maart).
Zelfs VS-minister Condoleezza Rice stelde dat niet zou aangedrongen worden op VN-sancties als “eerste stap”. De Iraanse afgevaardigde bij het Internationaal Atoomagentschap stelde: “We houden de deur open voor onderhandelingen en om de kwestie op te lossen.”
Zowel de Amerikaanse als de Iraanse leiders spelen een gevaarlijk spel van bluf en tegenbluf. Als dit uit de hand loopt, zullen de arbeiders en de armsten in Iran daarvoor een zware prijs betalen. Maar ook op internationaal vlak zouden de arbeiders en hun gezinnen hiervoor opdraaien.
