In memoriam: het cordon sanitaire (1991 – 2004)

Om de provinciale kieskringen erdoor te krijgen, heeft de paarse regering vandaag in het Vlaams Parlement moeten beroep doen op de steun die ze kreeg van het Vlaams Blok.

Geert Cool

Sinds de beruchte ‘Zwarte Zondag’ van 24 november 1991, toen het Vlaams Blok voor het eerst een nationale verkiezingsdoorbraak maakte, hadden de traditionele partijen afgesproken om niet met het Blok samen te werken en geen politieke afspraken met hen te maken. Deze taktiek kreeg de naam "cordon sanitaire".

Met LSP hebben wij altijd gesteld dat het cordon absoluut geen oplossing is om de electorale groei van het Vlaams Blok tegen te gaan, als taktiek blijft het immers beperkt tot de gevolgen en dringt het niet door tot de oorzaken waarom het Blok op groeiend kiespubliek kan rekenen. Het cordon houdt geen rekening met het ongenoegen dat aan de basis daarvan ligt. Daarom hebben wij altijd gesteld dat het cordon sanitaire geen nuttig instrument is om het Vlaams Blok te bestrijden. Maar we hebben ook altijd gezegd dat we wel zouden protesteren als het doorbroken wordt, omdat het mee laten regeren van het Blok bijzonder gevaarlijk is.

Totnutoe hield het cordon redelijk stand. Tot de stemming over de provinciale kieskringen dus. Omdat de groenen en de christen-democraten niet voor stemden, zat de regering met een probleem. Voor een twee-derde meerderheid was de steun van het Vlaams Blok noodzakelijk en uiteindelijk kreeg de regering die ook.

De prijs die de regering daarvoor betaalt is evident: het wordt voor iedereen duidelijk dat hun verkiezingsstrategie en de verdeling van hun eigen postjes voor hen zodanig belangrijk is, dat ze hun oude principes zonder veel problemen overboord gooien. Bovendien zet dit precedent de deur open voor verdere samenwerking, zeker op lokaal vlak. Waarom niet, nu het zelfs door de Vlaamse regering wordt aanvaard. In Mechelen lanceerde de lokale N-VA eerder deze maand reeds een voorstel om een ‘eenheidscoalitie’ te vormen met alle partijen die in de gemeenteraad zitten, dus inclusief het Vlaams Blok. Dat soort oproepen zal aan kracht winnen door de principeloze houding van de Vlaamse regering.

Groen!-kopstuk Jos Geysels zei dat de "progressieven" eens "goed moeten nadenken" over wat ze gedaan hebben. Hij bedoelt daarmee dat hij de SP-A verantwoordelijk acht voor het doorbreken van het cordon sanitaire. De SP-A van haar kant zegt dat Groen! zelf verantwoordelijk is voor het feit dat er een twee-derde meerderheid voor de kieshervorming heeft gestemd, aangezien ze zich onthouden hebben en niet tegengestemd. Moest Groen! tegen gestemd hebben, zou er geen voldoende meerderheid geweest zijn. M.a.w beide partijen proberen de hete aardappel door te schuiven naar elkaar.

Het Vlaams Blok zelf zal deze stemming proberen voor te stellen als een overwinning. Er zal geprobeerd worden om het voor te stellen als een poging om de stemming op het Vlaamse niveau te houden zodat de Franstaligen in het nationaal parlement niet kunnen meebeslissen. Niet dat die beslissing er dan anders zou uitzien… Anderzijds kan de vraag gesteld worden hoever het Blok bereid is om te gaan, vandaag zouden ze wellicht zowat alles goedkeuren als ze daarmee maar een politieke rel kunnen veroorzaken. Voor het Blok doet die kieshervorming op zich er niet toe, haar kiespubliek is voornamelijk een passief publiek dat niet actief betrokken is in de werking van de partij. Neen, voor het Blok telde enkel het feit dat zij verantwoordelijk kon zijn voor het leveren van een twee-derde meerderheid. Dat dit aan de door haar zogenaamd gehate paarse regering was, doet er dan niet veel toe. Dat geeft alvast aan hoe beginselvast de oppositie van het Blok is… met de eerste de beste discussie gaat de partij plat op haar buik om het politieke project van paars te redden!

Wij protesteren tegen het doorbreken van het cordon sanitaire. Wij protesteren ook tegen de kiesdrempel die nu zal ingevoerd worden waardoor kleinere partijen moeilijker vertegenwoordigd raken. Dat zijn allemaal middelen die erop gericht zijn om te vermijden dat er een echte oppositie zou ontwikkelen. Nochtans maakt o.a. de wijze waarop het Vlaams Blok zich in deze discussie heeft opgesteld duidelijk dat er nood is aan een oppositie die wel consistent is en die zich juist gaat baseren op de arbeiders en jongeren zelf in plaats van alles te zetten op het meespelen van de politieke spelletjes van de paarse regering.

Delen:
Printen:

Steun ons: plaats uw boodschap in onze mei-editie!

Voorpagina van De Linkse Socialist

Uw boodschap in onze mei-editie