Sinds het Generatiepact botert het niet meer tussen de SP.a en de basis van het ABVV. Bovendien eindigt elke poging van SP.a om zich van haar meest linkse kant te laten zien in een fiasco. Langs Franstalige kant lijkt de kloof tussen de basis van het FGTB en de PS minder diep, maar ook daar groeit de idee dat het tijd wordt om de band door te knippen.
Eric Byl, lid van het uitvoerend bestuur van LSP, voormalig lid van het nationaal bureau van de Jongsocialisten en oud politiek secretaris SP-Geraardsbergen
PS: neoliberalisme verstopt achter communautaire retoriek
De top van SP.a en PS hebben het begrepen. Hun houding in de strijd tegen het Generatiepact is nog niet verteerd. De PS staat in de opiniepeilingen op 28%, ruim onder de 36% die de partij behaalde bij de verkiezingen van 2004. Sindsdien is de partij betrokken in talloze schandalen en heeft ze haar eigen neoliberaal herstelplan voor Wallonië gelanceerd.
Als er niet dringend een nieuwe linkse formatie opstaat om de verloren aanhang op te vangen, gaat Wallonië een nieuwe zwarte zondag tegemoet. Di Rupo is zich hiervan bewust. Wellicht zal hij de krachttoer van ’87 proberen overdoen door de PS te profileren als verdediger van de Franstaligen tegenover de Vlaamse agressie. Hij zal de druk voor meer eigen bevoegdheden vanwege de Vlaamse politici aangrijpen om de verantwoordelijkheid van het neoliberale afbraakbeleid van zich af te schuiven.
SP.a: poging tot populisme werkt niet
Voor de SP.a-top wordt het een stuk moeilijker. Die heeft zich de voorbije jaren geprofileerd als dossiervreter en belangrijkste auteur van het neoliberale afbraakbeleid. Destijds werd dat nog recht getrokken door het populisme van Stevaert o.m. met zijn gratisbeleid en krachtige one-liners. Stevaert, baas van een café-keten, wist hoe hij de arbeiders en hun gezinnen kon beroeren.
De enige one-liner die huidig SP.a-voorzitter Vande Lanotte kon verzinnen – “wie zijn rug keert naar de SP.a kijkt naar rechts” – was een belediging aan het adres van de vakbondsbasis. Een poging van collega Freya om zich te profileren als diegene die de petroleumsector laat meebetalen, eindigde in een fiasco. Het leverde haar in Knack de tussen vrouwenbenen geplaatste titel op “Wie gelooft nog in Freya? ”.
Professor Vande Lanotte is geen cafébaas. Diens poging tot populisme, een halvering van het personeelsbestand van het leger, had het tegengestelde effect. Pacifisten en anti-militaristen herinneren zich het pleidooi van de SP.a voor de Europese grondwet die net meer militaire uitgaven voorziet. Bovendien slaagde Vande Lanotte erin 40.000 gezinnen van militairen te verontrusten over hun jobzekerheid, zonder ook maar één alternatief aan te bieden. De nieuwe beginselverklaring van de SP.a leest als een neoliberaal receptenboek, vergelijkbaar met Verhofstadts’ burgermanifesten.
SP verloor actieve basis
Ruim 10 jaar geleden besloten de voorlopers van LSP om de SP in te ruilen voor een open onafhankelijke organisatie. Toen al miskende de SP een belangrijk deel van haar traditionele basis. Wijkwerkingen, partijfeesten, volkshuizen en een rijk verenigingsleven werden ingeruild voor reclamemakers en galabals waar de voormalige achterban niet thuis hoorde.
Arbeiders in actie stonden lijnrecht tegenover de SP. Wijkbewoners keerden zich af door de politiek van stadsvernieuwing ten gunste van beter begoeden. De SP was niet langer de partij van de arbeiders en hun gezinnen. Indien de voorlopers van LSP binnen de SP waren blijven werken, zouden we net zoals wat overblijft van links binnen de SP.a verzwakt zijn.
Veel arbeiders hebben de SP en de PS verlaten. Anderen, vooral syndicalisten, bleven bij gebrek aan een voldoende ingeplant en breed alternatief lijdzaam trouw, in de hoop op die manier rechts af te stoppen. Dat zelfs Verboven nu verplicht is de band met de SP.a voorzichtig in vraag te stellen, wijst erop dat die partij haar laatste krediet verspeelt. In plaats van rechts af te remmen zijn SP.a en PS immers de instrumenten bij uitstek geworden om de arbeiders de neoliberale beSP.aringspolitiek te doen slikken. Wie denkt het SP.a-schip van koers te doen veranderen, komt ruim 20 jaar te laat.
