Twee maanden na de rellen in de Franse voorsteden, kwam de regering-Villepin naar buiten met haar "oplossingen" voor de sociale problemen in de Franse samenleving. De regering deed een wetsvoorstel voor "de gelijkheid van kansen". Maar zoals in België het Pact van solidariteit tussen de generaties (beter bekend als het Generatiepact) niets te maken had met solidariteit, heeft ook het Franse wetsvoorstel niets te maken met gelijke kansen. In beide gevallen gaat het om het lessen van de winsthonger van het patronaat.
Nicolas Croes
Het wetsvoorstel wil nieuwe stedelijke zones (ZFU) instellen in de voorsteden, waar bedrijven minder belastingen moeten betalen. Dat zal er onder meer toe leiden dat de gemeentebesturen in deze zones minder inkomsten hebben, ook al hebben ze nu reeds onvoldoende middelen. Alle voorgestelde maatregelen gaan in dezelfde richting. De verplichting om school te lopen tot je 16de wordt ondermijnd door allerhande stagecontracten vanaf 14 jaar, waarbij zelfs nachtarbeid is toegelaten vanaf die leeftijd. De ouders van "lastige" kinderen kunnen hun kinderbijslag verliezen.
De meest concrete maatregel is het Contrat Première Embauche (CPE, contract bij eerste aanwerving). Dat arbeidscontract voorziet in een proefperiode van twee jaar. De CPE is een aanval op de arbeidscontracten van onbepaalde duur. Een dergelijk contract is natuurlijk geen absoluut wapen tegen misbruik door de werkgevers, maar het laat de werknemers wel toe om enige werkzekerheid te hebben en bij een ontslag moet de werkgever ten minste zeggen waarom tot ontslag wordt overgegaan. Bij een willekeurig ontslag is een hogere opzeggingsvergoeding verschuldigd. Met de CPE valt die bescherming weg en kunnen jongeren gedurende twee jaar op ieder moment worden ontslagen en dat zonder enige rechtvaardiging.
Een dergelijke aanval kan enkel leiden tot verzet. Duizenden studenten en scholieren kwamen al op straat tegen de sociale achteruitgang. De Franse regering is zich daar bewust van. Daarom werd bij de behandeling van het wetsvoorstel in de Nationale Raad (vergelijkbaar met De Kamer in België) gebruik gemaakt van een procedure om het parlementair debat in te korten zodat strijd tegen het voorstel wordt ontmoedigd. Hierna volgt nog de senaat die zich op 3 maart moet uitspreken over het wetsvoorstel. Dat is vier dagen voor de betogingen die werden voorzien door de vakbonden. De zogenaamde oppositiepartijen doen niets om zich te verzetten tegen de maatregelen.
Volgens François Hollande, voorzitter van de PS, moeten we "realistisch" zijn. "De tekst zal er komen". En hij vult aan: "Het feit dat we nu geduldig uitleggen wat er gebeurt, zal geen verlengstuk krijgen op straat, maar bij de verkiezingen van 2007." Het is de PS niet te doen om de belangen van de arbeiders, maar enkel om de eigen belangen met het oog op de presidentsverkiezingen. Eenzelfde lauwe reactie vinden we ook terug bij de PCF en de Groenen.
Heel wat tegenstanders van de CPE verwijzen naar de strijd tegen eerdere aanvallen op de arbeidscondities van jongeren. In 1994 was er een wetsvoorstel waardoor het mogelijk werd dat jongeren slechts 80% van het minimumloon werden betaald. De wet werd gestemd in de Nationale Raad, maar uiteindelijk kwam de wet er toch niet door onder druk van het straatprotest. Die overwinning kwam er na een staking van meerdere weken terwijl er vandaag geen tekenen zijn van een strijdbare staking tegen de regering en de regeringsplannen.
De strijd tegen de CPE en andere maatregelen van de wet inzake de "gelijkheid van kansen", is niet enkel van belang voor jongeren. Het patronaat steunt uiteraard de voorstellen van de regering Villepin-Sarkozy omdat zij hoopt dat deze maatregelen een eerste stap vormen. Eens de CPE erdoor is, hoopt het patronaat gelijkaardige maatregelen te kunnen invoeren voor alle arbeiders. Tegenover de winsthonger van het patronaat is er nood aan een eengemaakt verzet van alle arbeiders.
