In 9 van de 16 Duitse deelstaten zijn samen zo’n 35.000 arbeiders van de openbare diensten in staking. Dit is de grootste staking van de openbare diensten sinds 1992, ook al was er slechts een oproep om met bepaalde delen in actie te komen. Er wordt geprotesteerd tegen de weigering van een aantal deelstaten om een nationaal akkoord te erkennen waardoor de arbeidsduur moeilijk kan verhoogd worden. Daarnaast zijn er acties tegen die lokale overheden die de arbeidsduur verlengen van 38,5 tot 40 uur per week, zonder loonsverhoging. Tenslotte zijn ook de universitaire ziekenhuizen in staking. De staking wordt gesteund door 90% van de arbeiders en 60% van de totale bevolking.
Ursel Beck, SAV Stuttgart
Op 5 december was er een waarschuwingsacties van 20.000 ambtenaren in de deelstaat Baden-Württemberg. Dat was slechts de voorbereiding voor grotere acties. Op 6 februari begon een staking van onbepaalde duur tegen de verlenging van de arbeidsduur in het zuidwesten van Duitsland.
Volgens verslagen in de media nemen zo’n 10.000 werknemers van de lokale overheden in Baden-Württemberg deel aan de stakingsacties. In de regionale hoofdstad Stuttgart was de deelname aan de staking erg groot. Op een betoging trokken zo’n 5.000 stakende ambtenaren door het stadscentrum. Er werden geen parkeerboetes uitgeschreven, het afval werd niet opgehaald en de voorbereidingen voor de World Cup voetbal voor deze zomer werden tijdelijk stopgezet. In de openbare ziekenhuizen was er enkel een noodpermanentie. Het ruimen van sneeuw op de wegen werd beperkt. Al deze sectoren gingen in staking.
“Voor dit ziekenhuis alleen al zou een verlenging van de arbeidsduur tot 40 uur per week zo’n 160 jobs doen verdwijnen”, stelde Dieter Janssen, een lid van de SAV en stakingsleider in het Bürger ziekenhuis in Stuttgart. “We staken niet alleen om onze jobs te verdedigen, maar ook voor degelijke arbeidscondities zodat we een goede zorg kunnen aanbieden aan onze patiënten.”
Na een stakingsmeeting trokken zo’n 120 werknemers van het ziekenhuis in betoging naar een ander ziekenhuis om er een gezamenlijke meeting te houden.
Onderweg waren er heel wat steunbetuigingen van arbeiders. Zelfs de werknemers van de Kamer van Industrie en Handel toonden hun sympathie voor de betoging. “38,5 uur is het compromis, de rest doet er niet toe”, was een slogan die weerklonk. Bij de Baden-Württemberg Bank zwaaide een personeelslid met een vlag van de openbare dienstenbond ver.di vanuit het raam. Auto’s claxonneerden om solidariteit te betuigen.
Voor het Katherinen ziekenhuis stelde de delegee Volkert Moerbe dat de operatiekamers dicht waren gegaan en dat enkel noodgevallen werden behandeld. Ook in de oogkliniek weerklonk een zelfde verhaal. In verschillende toespraken werd erop gewezen dat de belangrijke verhoging van de werkdruk een verlenging van de werkweek onaanvaardbaar maakt. Vakbondssecretaris Christina Ernst stelde: “Het is onbegrijpbaar dat een verleegster 40 uur zou moeten werken terwijl haar dochter werkloos is en haar kleindochter geen leercontract te pakken krijgt.”
Na de meeting voor het Katherinen ziekenhuis, trok de betoging verder door de stad. Nu waren er reeds verschillende duizenden betogers van verschillende openbare diensten. Voor het stadhuis werden ze toegesproken door de regionale voorzitster van Ver.di, Sybille Stamm: “Het hele land kijkt vandaag naar ons omdat we vooraan staan en tonen dat we bereid zijn om de strijd aan te gaan, om te staken en onze eisen kracht bij te zetten. Dat is ook wat we zullen doen.” Afvalophalers scandeerden slogans als “(Burgemeester) Schuster moet weg”.
De werkgevers stelden dat 18 minuten langer werken per dag niet veel verschil zou uitmaken. De betogers weerlegden dit: “18 minuten per dag zijn 10 vrije dagen per jaar, wat over een volledige arbeidsloopbaan 2 extra jaren betekent. Als de pensioenleeftijd naar 67 gaat, moeten we dus 4 jaar meer werken. Als de werkgevers denken dat dit niet veel is, dan kunnen ze even goed verder zonder die verlenging van de arbeidsduur”, stelde Thomas Boehm, delegee in het stedelijk ziekenhuis.
Boehm stelde ook: “Er wordt beweerd dat we vaste jobs hebben en dus niet in staking zouden moeten gaan. De afgelopen 10 jaar zijn er meer dan 100.000 jobs verdwenen in de publieke sector. In de ziekenhuizen en in tal van andere publieke instellingen worden collega’s enkel aangenomen met contracten van bepaalde duur. Is dat een vaste job? Er wordt gezegd dat de staking last veroorzaakt omdat de bevolking te lijden heeft onder de staking door het uitstel van bepaalde operaties of behandelingen. Maar weet je hoe lang mensen in Stuttgart moeten wachten op een knie- of een heupoperatie? Gewoonlijk duurt dat een half jaar tot 9 maanden. Hoe lang moeten patiënten wachten voor er een plaats in een ziekenhuis vrijkomt? Dat wordt allemaal niet in rekenschap gebracht door de politici. Maar als de overheidswerknemers een dag staken, dan vloeien er krokodillentraantjes en wordt gezegd dat de verzorging van patiënten in gevaar is. De dief roept ‘hou de dief tegen’. Wij aanvaarden dat niet.”
Op de spandoeken in de toespraken werd telkens gewezen op de eis van arbeidsduurvermindering. Aan de basis was er echter wel heel wat wantrouwen tegenover de vakbondsleiding. “Ik weet het niet goed. Wat moeten we ervan denken als onze eigen vakbond aan de werkgevers vraagt om te onderhandelen over de 40 urenweek?”, vroeg een vakbondsmilitant uit de stadsadministratie zich af.
Het ongenoegen was het sterkst aanwezig onder de afvalophalers. Zij hebben de afgelopen jaren veel verloren. Ze vrezen dat deze strijd zal leiden tot een slecht compromis. Tegelijk wordt de staking ook aangewend om looneisen te stellen. In de ziekenhuizen worden nu reeds schoonmaaksters aangeworven met een brutoloon van 1.286 euro per maand. Op één van de protestborden op de betoging stond: “1.286 euro bruto is een armoedeloon. We eisen een minimumloon van 1.500 euro bruto.”
