Beleid Rotterdam en Antwerpen: sociale afbraak, repressie en racisme

Sinds kort is in Rotterdam officieel de kansarmenstop (120%-regel) van kracht, die er op neer komt dat als je een inkomen hebt dat minder dan 120% van het minimumloon bedraagt, zoals de meeste alleenstaande bijstandmoeders, jongeren en AOW’ers, je niet in bepaalde wijken van de stad mag wonen. Deze laatste beleidsmaatregel past in het keiharde rechtse beleid waarin het Rotterdams bestuur voorop loopt in Nederland. En waaraan steden in het buitenland, zoals Antwerpen, steeds meer een voorbeeld nemen. Het is een beleid van sociale afbraak, repressie en racisme. Het college lost de problemen in Rotterdam van verpaupering en werkloosheid niet op door banen en voorzieningen te scheppen, huizen te bouwen of op te knappen; integendeel, deze problemen worden alleen maar erger door het rechtse beleid.

Barbara Veger en Bas De Ruiter

Hoe kon dit college aan de macht komen?

Leefbaar Rotterdam, CDA en VVD kwamen in 2002 aan de macht op de golf van het Fortuynisme. Er was enorme onvrede met de PvdA, die decennialang de stad bestuurt had en in feite niets anders had gedaan dan bezuinigen. Daar kwam nog de corruptie bij die aan het licht kwam met de bonnetjes-affaire van PvdA-burgemeester Bram Peper. Het was het verraad van de PvdA, die opgehouden had een arbeiderspartij te zijn en openlijk de kant van het kapitalisme koos, dat de weg effende voor Fortuyn en zijn kornuiten. Maar dat betekent niet dat de Rotterdamse arbeiders allemaal rechts waren geworden. De Rotterdamse arbeiders, vooral de havenarbeiders, liepen voorop in de museumpleinbeweging van de herfst van 2004. ‘Che Guevara wappert boven zeker vijftigduizend demonstranten, een vlag met sikkel ernaast. En dat op de Rotterdamse Coolsingel, anno 2004’, schreef de Volkskrant na de staking van 20 september. ‘De laatste demonstratie van deze omvang op precies deze locatie dateert van tweeënhalf jaar geleden. Toen leek een abrupt einde gemaakt aan de linkse heerschappij over de ‘rode burcht’ Rotterdam. Maar deze maandag lijkt het alsof de fortuynistische revolte nooit heeft plaatsgehad.’ Ook duizenden ID-werknemers hebben gestaakt en gedemonstreerd, de Rotterdamse brandweer heeft actie gevoerd…. Arbeiders en jongeren zijn de sociale afbraak spuugzat.

Echter, het gebrek aan een alternatief geeft ruimte aan populistisch-rechts. De PvdA zou een enorme koerswending moeten maken, om aan de verwachtingen die er zijn voor een nieuw links college, namelijk een breuk met het bezuinigingsbeleid, te voldoen. De PvdA heeft echter keer op keer bewezen aan de verkeerde kant van de barricaden te staan: meest recent door voor de troepenzending naar Afghanistan te stemmen, enige tijd geleden door voor het nieuwe zorgstelsel te stemmen… De SP heeft een enorm potentieel, maar kiest steeds minder vaak voor de weg van actie, en steeds vaker voor water bij de wijn doen om mee te kunnen besturen.

De manier om zowel de repressie, het racisme als de sociale afbraak te stoppen, is echter juist massaal protest. De SP zou hierin het voortouw moeten nemen.

In plaats daarvan worden de slachtoffers van de problemen de stad uitgejaagd. Woon je minder dan 6 jaar in Rotterdam, en heb je geen werk, dan ben je niet meer welkom in vier wijken van Rotterdam. Naar schatting 1800 mensen worden hier de dupe van. Ook worden 22.000 betaalbare huurhuizen gesloopt om plaats te maken voor dure koopwoningen. Als je geen werk hebt (en iedereen kan in deze tijden van economische crisis in die situatie komen), heb je blijkbaar geen recht om in Rotterdam te wonen.

Geen werkloze jongeren meer op straat, geen bedelende daklozen – daarmee kunnen de politici mooie sier maken, maar ondertussen worden de problemen alleen maar verplaatst. Verslaafden worden van de ene naar de andere wijk geveegd, opvangmogelijkheden afgebroken.

Arme mensen, en dan vooral migranten, worden door het Rotterdams bestuur met het rechts-populistische Leefbaar Rotterdam voorop, afgeschilderd als overlastgevers, criminelen en profiteurs. Wethouder Pastors van Leefbaar Rotterdam ging hierin zo ver dat hij moest aftreden. Rotterdammers van Nederlandse en buitenlandse afkomst worden tegen elkaar opgezet, om de aandacht af te leiden van de afbraakpolitiek. In deze strategie past ook de jacht op migranten zonder verblijfsvergunning.

In verschillende deelgemeenten worden controles, in feite razzia’s, gehouden op “overlastgevende panden”. Nou woon ik blijkbaar zelf ook in zo’n pand, want bij ons is ook een “interventieteam” van zo’n 8 personen van o.a. politie en sociale dienst langs geweest. Van overlast is geen sprake, wel van bewoners die arm, jong en immigrant zijn. De interventieteams zouden er zijn voor hulp en controle, maar het lijkt er meer op dat deze controles gericht zijn op het jagen naar “illegalen”. Die vervolgens worden opgesloten in de bajesboten of het uitzetcentrum bij Zestienhoven. Van die laatste weet ik, van een kennis die daar heeft gewerkt, dat veel van de “criminele illegalen” die daar zijn opgesloten, gepakt zijn voor de verschrikkelijke misdaad van…zwartwerken!

Over de bajesboot het volgende citaat uit het NRC Handelsblad: “Asieladvocaat Vellenga en Ross, maar ook asiel- en vreemdelingenadvocaat M. Strooij, benadrukken dat de aandacht nu niet volledig uit moet gaan naar het detentiecentrum op Schiphol-Oost. ,,De detentieboten in Rotterdam, dat is pas echt verschrikkelijk”, zegt Vellenga. ,,De vreemdelingen daar worden in een kooi op de kade gelucht alsof het apen zijn. En de boten zijn opgetrokken uit ijzer. Dat brengt een enorme herrie met zich mee. De onrust is daar dan ook groot. Bovendien zijn er voortdurend uitbraken. De bewaking loopt er daardoor vaak als een ME-ploeg bij.”

Leefbaar Rotterdam profileert zich als een “law and order”partij. Maar door de sociale afbraak zal de criminaliteit en verpaupering alleen maar toenemen. Zo worden 3000 van de 6000 ID-banen geschrapt – juist jongerenwerkers, klassenassistenten e.d. verdwijnen hierdoor, waardoor de sociale samenhang afgebroken wordt.

Aan de andere kant pompt de gemeente bijna 1 miljard euro in de Tweede Maasvlakte, ten gunste van de havenbaronnen. Leefbaar Rotterdam kiest consequent voor de rijken, en tegen de armen en de gewone arbeiders. Stakende brandweermannen en personeel van het stadsvervoer, kwamen bij dit college van een koude kermis thuis.

Ook in Antwerpen, waar het Vlaams Belang 20 van de 55 zetels in de gemeenteraad bezet, wordt een uiterst rechts beleid gevoerd. Afgelopen jaar zijn er 12.000 uitzettingen uitgevoerd in België en federaal/landelijk minister Dewael (VLD, te vergelijken met de Nederlandse VVD) van Binnenlandse Zaken heeft onlangs gezegd dat hij nog scherpere maatregelen wil gaan nemen: dit betekent dus nog meer uitzettingen.

In Antwerpen zijn ze al druk bezig uitvoering te geven aan deze plannen. De Antwerpse regenboogcoalitie van CD&V, Groen!, SP.A en VLD (nota bene zonder het VB dat wegens ‘cordon sanitaire’ niet in college zit) hebben groen licht gegeven voor deur-aan-deur controles om illegalen op te sporen. Bovendien is door de dienst Vreemdelingenzaken in samenwerking met de federale/landelijke politie op het Centraal Station van Antwerpen een identiteitscontrole gehouden onder mensen met een ‘kleurtje’.

Eind november 2005 was er een controle van De Lijn op zwartrijders die gepaard ging met het optreden van de DVZ en de politie. Opnieuw werden verschillende tramreizigers op basis van huidskleur van de tram geplukt voor een identiteitscontrole, geldig vervoersbewijs of niet. Op hetzelfde Conincksplein vond een razzia plaats waarbij auto’s selectief gestopt werden. De eis van het VB voor wijkrazzia’s wordt nu al uitgevoerd, volgt binnenkort ook de realisatie van de VB-eis voor een gesloten asielcentrum op een boot in de Schelde? Er zijn immers in Vlaanderen en in Wallonië al diverse gesloten centra te vinden. Het Vlaams Belang doet zich intussen steeds meer voor als een ordinaire patroonspartij. Op het economische congres van het Vlaams Belang in november 2005 is bevestigd aan welke kant het VB staat. Op dat congres werd een ontegenzeggelijk neoliberaal programma vastgelegd en in de afgelopen maanden is vanuit VB-kring steeds vaker anti-vakbondspropaganda waar te nemen geweest.

Partijen als Vlaams Belang en Leefbaar Rotterdam staan niet aan de zijde van de werkende mensen en de armen van Vlaanderen en Rotterdam. Door een verdeel-en-heers taktiek proberen dergelijke extreem-rechtse partijen de arbeidersklasse te verdelen en zodoende de strijd tegen bezuinigingen op en privatiseringen/liberaliseringen van publieke diensten, massawerkloosheid en de aanval op de leefomstandigheden van de arbeidersklasse te verzwakken. Slechts een beweging die uitgaat van gezamenlijke strijd tegen het neoliberale beleid en dit kapitalistische systeem, dat slechts om het behalen van een zo groot mogelijke winst gaat, kan een einde maken aan de afbraak van onze levensomstandigheden.

Delen:
Printen:

Steun ons: plaats uw boodschap in onze mei-editie!

Voorpagina van De Linkse Socialist

Uw boodschap in onze mei-editie