Officiële oppositie profiteert echter niet…
TOEN VERHOFSTADT enkele maanden geleden stelde "Dit land staat er weer", had hij wellicht iets anders anders voor ogen. De Tewerkstellingsconferentie voor 200.000 jobs was nog niet helemaal begonnen of de Ford-directie kondigde al 3.000 afvloeiingen aan. Sindsdien regent het faillissementen en herstructureringen. De werkloosheid stijgt aan een duizelingwekkend tempo. Hoe Verhofstadt dat hoopt te bestrijden met dienstencheques en alweer een cadeau van 850 miljoen euro aan het patronaat is een raadsel.
Eric Byl
Dalend vertrouwen
Veel vertrouwen heeft de bevolking er niet in. Het vertrouwen in de federale regering is – volgens een peiling van La Libre Belgique, Het laatste Nieuws, VTM en RTL – sinds de verkiezingen met 7 procent afgenomen, van 40% naar 33%. Enige troost voor Verhofstadt: de Vlaamse regering van partijgenoot Bart Somers doet het nog slechter. Ze geniet slechts het vertrouwen van 25% van de ondervraagden, terwijl ze door 37% helemaal niet wordt vertrouwd.
Het effect van de belastingsverlaging om de economie aan te zwengelen, is uitgebleven. Het kon moeilijk anders. Verhofstadt heeft de kosten doorgeschoven naar lagere overheden, die op hun beurt de rekening presenteerden aan de belastingplichtigen. In de plaats van een schouderklopje kreeg de regering internationaal een standje. Ons land hoort bij de uitzonderingen waar de belastingdruk de afgelopen jaren is gestegen.
Voor een partij die zich profileert als de "anti-belastingspartij" komt dat aan. Alsof dat niet volstond kraakt de Raad van State de regeling omtrent fiscale amnestie af. De rechtervleugel binnen de VLD mort.
De verruimde VLD: een krabbenmand
Voor de VLD de partij van de burger werd, was de liberale familie vrij homogeen. Sindsdien rijfde Verhofstadt één na één afvalligen van de CVP (nu CD&V) en de Volksunie binnen. Zere tenen van oude, liberale krokodillen werden daarbij niet ontzien.
Resultaat: het is voor Verhofstadt wellicht gemakkelijker om de eenheid in de regering te bewaren, dan in zijn partij. Coveliers, Margriet Hermans, Van Krunkelsven en Vandecasteele zetten hun strijd binnen de Volksunie gewoon verder in de VLD. Het gefilibuster van Coveliers en co omtrent migrantenstemrecht heeft vooral het Blok en Dewinter stemmen opgeleverd. De VLD heeft er slechts bij verloren.
Met het ontslag van Coveliers als fractieleider in de Senaat is de zaak verre van afgehandeld. De rechtse drukkingsgroep Nova Civitas, met onder meer de Gentse prof Boudewijn Bouckaert, en de Antwerpse afdeling scharen zich achter Coveliers. De VLD-top opteert voor een offensief en wil nog in het voorjaar 2 congressen organiseren omtrent "een grootschalige vernieuwing van het programma". Dat én de gesprekken met de als "links-liberaal" paraderende Vivant-leider Duchâtelet moet bij de rechtervleugel klinken als een oorlogsverklaring.
Zwakke oppositie
De grootste oppositiepartij, de CD&V, slaagt er niet in voordeel te halen uit de moeilijkheden van de regering. Zelfs Geert Bourgeois (NVA), wiens formatie op sterven na dood is, kan ze niet overtuigen.
Intussen dreigt de VLD op haar rechterflank af te brokkelen. Binnen die rechterflank zijn er heel wat die het Cordon Sanitaire willen begraven. Ward Beysen van het Liberaal Appel werd alvast door Dewinter verzocht om nog niet aan te sluiten bij het Blok. Zijn Liberaal Appel, wellicht in een kartel, is nodig om de drempel om op het Vlaams Blok te stemmen te verlagen.
Als "onafhankelijke" is Beysen beter geplaatst om te onderhandelen met dissidenten uit de VLD. Op die manier hoopt Dewinter wellicht op een conservatieve meerderheid in Antwerpen tegen de gemeenteraadsverkiezingen van 2006, waarom niet met Coveliers als kandidaat-burgemeester?
SP.a/PS: "linkse pool" voor het patronaat
Op het Blok na, hoeft enkel SP.a-Spirit zich weinig zorgen te maken over de komende verkiezingen. De sociaal-democratie wordt nu in beide landsdelen de eerste politieke formatie, voor de liberalen. Met haar voormalige Volksunie-leden heeft de SP.a veel minder last dan de VLD. Ze zijn met minder, zitten niet in de partij, maar in een kartel en het stemmenkanon zit ertussen.
Doordat Groen! onafhankelijk naar de stembus trekt, kan SP.a-Spirit zich verheugen op de groene kiezers zonder het groene apparaat erbij te moeten nemen. Straks heeft de SP.a hen helemaal niet meer nodig.
Het grootste groeipotentieel voor de SP.a is echter het ACW. De oppositie van de CD&V is zodanig rechts, zodanig zwak ook, dat er voor het ACW straks niets anders meer opzit dan toenadering te zoeken tot de SP.a. Enkel de band van de SP.a met het ABVV houdt hen voorlopig tegen. Het is niet uit te sluiten dat de SP.a die band wat losser maakt om een grotere toenadering met het ACW mogelijk te maken. De partij zou dan beide vakbonden af en toe tegen elkaar kunnen uitspelen om haar rechtse politiek erdoor te krijgen.
Zonder tegenslag zal de regering de komende verkiezingen winnen. Niet omwille van haar "sociale beleid", maar wegens de zwakte van de oppositie en als "dam tegen rechts". Velen zullen stemmen op de sociaal-democratie als minste kwaad.
De marge links van de sociaal-democratie zal de komende verkiezingen marginaal zijn. Het zal massale gebeurtenissen en industriële strijd vereisen om dat te veranderen. Toch wil LSP in Vlaanderen zowel een Europese lijst als een Oost-Vlaamse lijst indienen, in Wallonië willen we met MAS eveneens proberen een Europese lijst in te dienen, het is echter nog niet zeker of we er daar in zullen slagen de 5.000 vereiste handtekeningen op te halen. De bedoeling van onze deelname? LSP/MAS beter bekend maken en versterken.
