Michelle Bachelet verkozen als eerste vrouwelijke president van Chili

De verkiezing van Michelle Bachelet als eerste vrouwelijke president van Chili kon op heel wat media-aandacht rekenen. De nieuw verkozen president was reeds op jonge leeftijd een militant van de Socialistische Partij (Partido Socialista – PS). Ze was de dochter van een linkse generaal uit de luchtmacht die na de militaire staatsgreep van 1973 in de gevangenis omkwam na martelingen.

Patricio Guzmán, Socialismo Revolucionario, Santiago, Chile

Michelle en haar moeder werden eveneens gemarteld en moesten het land ontvluchten. Als ongehuwde moeder moest Bachelet haar kinderen alleen opvoeden. Dat is overigens ook het geval in zowat 30% van de Chileense huishoudens. Haar achtergrond liet haar toe om heel wat steun te verkrijgen. Dat werd onder meer duidelijk bij de vele feestvierders na haar verkiezing.

Er zijn heel wat verwachtingen in de nieuwe regering. Er wordt gehoopt dat deze vierde Concertación-regering (een coalitie van de Christendemocratische Partij, de Partij voor Democratie, de Radicaal Sociaaldemocratische Partij en de Socialistische Partij) er in zal slagen om een progressief beleid te voeren.

Maar er is een ander onderdeel van de politieke achtergrond van Bachelet waaruit duidelijk wordt welke richting de nieuwe regering zal inslaan: dezelfde richting als de vorige neoliberale coalitieregering. Bachelet was voorheen minister van defensie en minister van gezondheidszorg. Vanop die ministerposten slaagde ze er niet in om in te gaan tegen het neoliberale beleid van Ricardo Lagos, de vorige president en leider van de Socialistische Partij. Haar partij heeft de afgelopen jaren een scherpe bocht naar rechts genomen, maar Bachelet was niet bij de zeldzame critici van die ontwikkeling.

De opeenvolgende coalitieregeringen hebben steeds geprobeerd om zichzelf sociaal voor te doen, terwijl tegelijk de concentratie van rijkdom bij een kleine minderheid steeds groter is geworden. Deze regeringen hebben de grote bedrijven gesteund en hebben toegelaten dat oligarchen de controle verwierven over alle belangrijke sectoren van de economie. Van de mijnbouw tot de banken en de handel.

De multinationals hebben een grotere impact gekregen op de Chileense economie. Als gevolg hiervan is de kloof tussen rijk en arm bijzonder groot. In Latijns-Amerika is de kloof tussen rijk en arm enkel groter in Brazilië. 20% van de Chileense bevolking krijgt 60% van alle rijkdom.

Het neoliberaal model van kapitalistische accumulatie dat werd ingevoerd onder de militaire dictatuur van Pinochet werd verdergezet door de Concertación-regeringen. Daarbij moet worden benadrukt dat niets in het programma van Bachelet erop wijst dat het neoliberaal sociaal en economisch model in vraag zou worden gesteld. Integendeel, Bachelet heeft de Chileense en internationale patroons al duidelijk gemaakt dat het “spel” verder zal gespeeld worden zoals dit voorheen het geval was.

Het patronaat wijst er trouwens op dat het economisch programma van de coalitieregering erg liberaal is, wat het vertrouwen versterkt. Bovendien bleek het vertrouwen op internationaal vlak eveneens groot te zijn. De internationale beurzen, zoals Wall Street, reageerden amper op het resultaat van de verkiezingen.

Op kort termijn kan het beleid van de nieuwe regering ertoe leiden dat heel wat mensen ontgoocheld of gefrustreerd raken. De verkiezingen hebben aangetoond dat de arbeiders niet over een eigen politieke vertegenwoordiging beschikken. Alle partijen die zichzelf vroeger voorstelden als verdedigers van de arbeiders en armen, kenden een leegloop van activisten. De Socialistische Partij is een verkiezingsmachine geworden waarin voorname figuren een centrale rol spelen en zichzelf verrijken via geprivatiseerde bedrijven of via het staatsapparaat zelf.

Die partijen hebben hun actieve basis verloren en leggen geen onafhankelijke partij-activiteiten meer aan de dag. De Communistische Partij daarentegen is nog slechts een schim van de massapartij die het ooit was. De oproep van de leiding van de CP om Bachelet te steunen in de tweede ronde van de verkiezingen, toonde bovendien aan dat deze partij niet bereid is om de strijd tegen het kapitalisme aan te gaan. Voor het eerst in decennia heeft de electorale positie van de CP-leiding bovendien geleid tot een crisis binnen de partij, in het bijzonder in de jongerenvleugel.

Om te vermijden dat de ontgoocheling na de verkiezing van Bachelet enkel leidt tot frustratie, apathie en politieke demoralisatie, is het nodig om te bouwen aan een nieuwe arbeiderspartij. Zo’n organisatie zou een democratisch socialistisch programma naar voor kunnen brengen dat ingaat tegen de coalitieregeringen die de afgelopen jaren het land hebben bestuurd.

Delen:
Printen:

Steun ons: plaats uw boodschap in onze mei-editie!

Voorpagina van De Linkse Socialist

Uw boodschap in onze mei-editie