De afgelopen dagen werd eens te meer een media-offensief gevoerd tegen de stakende spoorarbeiders. Het was ongehoord dat die aan het begin van de vakantie het werk neerlegden, klonk het bijna unaniem in alle gevestigde kranten. Wie als reiziger niet op zijn of haar bestemming raakte en daar erg ontevreden mee was, moest al veel doen om niet in de media te geraken. Wie de staking steunde, was uiteraard geen seconde mediatijd waard. De retoriek bestond eens te meer uit de grijsgedraaide plaat van stakers die de bevolking ‘gijzelen’ en bijgevolg onverantwoord zijn.
Dat een pleidooi van een werkgeversfederatie, met name Unizo, voor een politieke crisis net op dezelfde dag kwam, leidde in geen enkele gevestigde krant of nieuwsuitzending tot vragen over wie nu eigenlijk ‘onverantwoordelijk’ is. Oproepen om het land in politieke crisis te werpen, behoort blijkbaar tot wat aanvaardbaar is. Actie voeren om achterstallige verlof- en compensatiedagen te kunnen opnemen, is daarentegen compleet onaanvaardbaar.
Maar terug naar de vakantie. We hopen dat alle lezers van deze site kunnen genieten van een welverdiende vakantie. En dat ze daarbij niet vergeten dat betaald verlof er niet gekomen is door het vriendelijk te vragen aan het patronaat. De werkgevers zagen op het begin van de 20ste eeuw betaald verlof als een regelrechte aanslag op de loonkosten en de concurrentiepositie van de bedrijven. Het was een grote stakingsbeweging in 1936 die tot de invoering van het betaald verlof leidde.
De staking van 1936 vond plaats tegen de achtergrond van een beperkte economisch heropleving na de recessie van begin jaren 1930. Het ongenoegen sluimerde al jarenlang en kwam na een incident waarbij twee linkse militanten werden vermoord door fascisten tot uitbarsting met op het hoogtepunt een half miljoen stakers. Bovendien was er in deze staking de eerste grote bedrijfsbezetting in ons land, meer bepaald bij FN in Herstal. De burgerij was bang van de uitbarsting van woede waarover ook de socialisten en christendemocraten geen vat kregen. Het leidde tot grote toegevingen in de vorm van een arbeidsduurvermindering tot 40 uur per week in sectoren met zware arbeid, loonstijgingen met 7% tot 8%, de invoering van een minimumloon en zes dagen betaald verlof.
Voorheen was het enkel in grote bedrijven waar de vakbonden sterk stonden dat betaald verlof al was afgedwongen. Zo werd in 1925 acht dagen vakantie afgedwongen bij de spoorwegen. Maar het was pas in 1936 dat het recht op betaald verlof voor iedereen gold. Voor kleine ondernemingen met minder dan tien werknemers werd dit pas in 1938 ingevoerd. De druk van het massale arbeidersprotest en de radicalisering na de Tweede Wereldoorlog leidde tot een verdubbeling van het vakantiegeld. Onder druk van de opstandige en revolutionaire algemene staking van 1960/61 werd in 1963 een derde vakantieweek ingevoerd.
Iedere verworvenheid die we als gewone werkende kennen, is er niet zomaar gekomen. Het is op basis van strijd en stakingen dat we zaken afgedwongen hebben. Daarbij hebben de werkgevers op ieder ogenblik geklaagd over de stakers die de bevolking en de economie zouden ‘gijzelen’ en zich onverantwoord opstelden. Als we de werkgevers laten doen, dan zouden we geen enkele sociale bescherming kennen. Dan zouden ze onze werkloosheid en miserie organiseren, onze koopkracht kelderen en wie daar iets over durft te zeggen, meteen repressief de mond snoeren.
Aan het begin van deze vakantie denken wij aan de strijd van onze overgrootouders die niet toegaven aan de patronale chantage en de hysterische retoriek van de gevestigde media en de politici. Dankzij de strijd van onze overgrootouders kunnen wij genieten van welverdiende vakantie. En zeg nu zelf, na een jaar hard werken is er niets onverantwoord aan vakantie.
Reacties zijn gesloten.