Delhaize. Personeel in de uitverkoop, aandeelhouders vieren feest

Dossier uit de zomereditie van maandblad ‘De Linkse Socialist’

Foto: http://www.collectif-krasnyi.be/
Foto: http://www.collectif-krasnyi.be/

Om de aanval op het personeel in te zetten, werd het management van Delhaize herschikt. Een aantal topmanagers moest vertrekken. CEO Pierre-Olivier Beckers vertrok met een gouden handdruk van 7,6 miljoen euro. Er werd gekozen voor een topman, Frans Muller, die volgens de zakenkrant De Tijd “minder emotioneel” was en bovendien minder betrokken bij het personeel. Hetzelfde gebeurde bij Delhaize-België waar Denis Knoops in stelling werd gebracht. Het doel was duidelijk: een sociaal bloedbad met voorbedachten rade.

Niet alleen worden 2.500 jobs bedreigd, waarvan honderden in 14 winkels die met sluiting bedreigd zijn, ook het overblijvende personeel moet inleveren. De directie wil overal afdanken en zowel aan de lonen als aan de pauzes knabbelen. Minder collega’s, minder loon en minder pauzes (twee keer een kwartier op een dag), dat is wat de directie voor het personeel in de aanbieding heeft. Na jarenlange trouwe dienst wordt een groot deel van het personeel bij het grof vuil gezet en de rest wordt als vuil behandeld.

De directie verwijst naar de loonkosten en de dalende winsten. De afgelopen twee jaar kwamen er in de hele groep in ons land 31 winkels bij waardoor er in totaal 852 zijn. Die haalden een omzet van 5,071 miljard euro, een stijging met 3% tegenover 2012. In dezelfde periode nam het personeelsbestand met 1% af tot 16.227. De bedrijfswinst zakte van 242 miljoen tot 187 miljoen euro. Met minder personeel en meer winkels werd een grotere omzet gedraaid, maar een beperktere winst. De dalende rendabiliteit wordt op de kap van het personeel afgeschoven. Een detail: met de miljoenen die aan vertrekkende topmanagers werden betaald had de daling van de bedrijfswinst fors lager gelegen. De daling van de bedrijfswinst weerhield Delhaize er niet van om de aandeelhouders wat extra toe te stoppen: het dividend liep vorig jaar op tot 1,56 euro bruto per aandeel of 11% meer dan een jaar eerder.

Wat wil de directie? Er wordt verwezen naar het ‘goedkopere’ personeel van Albert Heijn dat bijvoorbeeld geen zondagvergoeding krijgt. Er wordt ook gepleit voor franchisebedrijven, waarbij de supermarkt zogezegd een zelfstandig bedrijf is dat enkel de producten en logo’s van Delhaize overneemt maar zelf beslist over het personeel. Door alle personeel op te delen, is het moeilijker om hen te verenigen en samen op te komen voor betere arbeidsvoorwaarden en lonen. Verdeel-en-heers in naam van de winsten.

Met deze aanslag op de werkgelegenheid en de arbeids- en loonvoorwaarden wil de directie van de supermarktketen een lageloonsector maken. Het aantrekken van voormalig de postbaas Johnny Thijs als ‘onafhankelijk’ lid van de raad van bestuur van Delhaize geeft de richting aan, ook bij bpost kwamen er voorstellen voor bijvoorbeeld bijzonder laag betaalde postbezorgers in plaats van postbodes die al niet veel verdienen. Als het bij Delhaize lukt, zal dit door andere ketens aangegrepen worden om nog verder te gaan. Cora kondigde al aan dat het personeel het met minder moet doen. Terwijl de topmanagers zichzelf miljoenen toekennen, eisen ze van ons een nooit eindigende neerwaartse spiraal. De enige manier om dat te stoppen, is door er samen tegenin te gaan.


Samen voor behoud van jobs opkomen!

  • Opschorting van de plannen van de directie: voor het behoud van iedere job, handen af van de lonen!
  • Voor betere arbeidsvoorwaarden en de uitbouw van syndicale delegaties in de franchise-winkels! Harmonisatie naar boven van de arbeidsvoorwaarden en lonen in de hele sector!
  • Voor een actieplan met een nationale actiedag en betogingen waarvoor wordt gemobiliseerd door personeel en klanten (bijvoorbeeld gecombineerd met een petitie- en affichecampagne) voorafgegaan door een nationale bijeenkomst van personeelsleden en sympathisanten en als stap naar een 24-urenstaking in de volledige sector!

Delhaize in cijfers

  • Delhaize telt 852 winkels in ons land, waarvan 147 door Delhaize zelf uitgebaat. Er zijn 224 winkels van AD Delhaize, franchisebedrijven die zelfstandig worden uitgebaat.
  • Delhaize België had in 2013 een omzet van 5,1 miljard euro, een stijging met 3% tegenover 2012.
  • De groep Delhaize deelde vorig jaar 160 miljoen euro uit aan de aandeelhouders. Diverse vertrekpremies van topmanagers kostten het bedrijf tot 19 miljoen euro, met Pierre-Olivier Beckers die alleen al goed was voor 7,6 miljoen euro vertrekpremie.
  • In 2012 genoot de groep Delhaize fiscale kortingen van bijna 140 miljoen euro waardoor het belastingtarief daalde tot 0,15%, zo maakte de studiedienst van PVDA bekend.
  • Een voltijds werkende kassierster met 10 jaar anciënniteit verdient iets meer dan 1.400 euro netto per maand. Topman Pierre-Olivier Beckers had in 2013 een jaarloon van 3,04 miljoen euro. Frans Muller was in 2013 – hij trad aan op 8 november – goed voor 280.000 euro bruto, een bedrag waar een kassierster 140 maanden voor moet werken.

De schuld van de klanten?

Het feit dat mensen in tijden van crisis op hun uitgaven letten en al eens gemakkelijker bij discountsupermarkten inkopen doen, wordt aangegrepen om de verantwoordelijkheid voor het sociale bloedbad onder het personeel van Delhaize bij de klanten te leggen. Net zoals het argument dat het personeel te duur is, wordt de verantwoordelijkheid doorgeschoven zodat het zeker niet bij de winsthonger van de aandeelhouders wordt gelegd.

Uiteraard voelen supermarkten de gevolgen van de crisis van de afgelopen jaren en de al langer aanhoudende aanslag op de koopkracht van de meerderheid van de bevolking. Net zoals in vorige perioden van crisis is er ook nu een toename van winkels waar producten van beperkte kwaliteit aan lage prijzen worden verkocht, denk maar aan de verspreiding van de 1-eurowinkels. Als dit het geval is, komt het niet door een bewuste keuze van de consumenten om geen kwaliteit te kopen, maar wel door de daling van hun levensstandaard.

Met de neerwaartse spiraal van lonen wordt die koopkracht verder ondermijnd. Met de besparingsoperatie op de kap van het personeel draagt de directie van Delhaize hieraan bij. De diagnose is even verkeerd als de remedie.


Is er niets aan het sociale bloedbad bij Delhaize te doen?

De directie en de media willen ons doen geloven dat verzet geen zin heeft omdat deze herstructurering nu eenmaal noodzakelijk is. Er wordt zelfs gezegd dat staken contraproductief is omdat het klanten naar de concurrentie jaagt en de positie van Delhaize nog slechter maakt. Tegen het bloedbad ingaan, is niet gemakkelijk. Maar als we niets doen, zal de directie het niet bij deze aanval laten.

Het valt op aan iedere winkel waar actie werd gevoerd of op andere campagnemomenten: de steun voor het getroffen personeel is erg groot. Waar de vakbonden petities lanceerden, werd dit gretig opgenomen door klanten. Het zou nuttig zijn om een eengemaakte petitie en affichecampagne te voeren vanuit alle winkels van Delhaize. In die winkels zou het personeel om het uur of om de twee uur via de officiële micro aan de kassa toelichting kunnen geven en een oproep tot solidariteit met het personeel kunnen doen. Door enkele weken op te bouwen in de richting van een nationale actiedag, is het mogelijk om de brede sympathie om te zetten in actieve steun en betrokkenheid in de strijd.

We mogen de strijd niet winkel per winkel voeren, er is nationale coördinatie nodig. Om zoveel mogelijk klanten mee te krijgen, kan het wel nuttig zijn om lokale acties te houden, bijvoorbeeld in het kader van een nationale actiedag die voorbereid wordt op een nationale bijeenkomst van personeel en klanten waar ook over ordewoorden voor na de actiedag wordt gediscussieerd.

Door meteen eisen op te nemen zoals een harmonisatie van de arbeidsvoorwaarden en lonen in de volledige sector, zodat winkels niet meer tegen elkaar uitgespeeld worden, kunnen we de eenheid aan de basis versterken. Op basis van een sterke beweging bij Delhaize met steun en betrokkenheid van de klanten, wordt het dan mogelijk om te gaan naar andere acties zoals een 24-urenstaking in de volledige sector.


Reactie van een werknemer van Delhaize in Elsene

Uittreksels uit een langer interview dat op socialisme.be verscheen

“De mensen waren tevreden dat ze bij Delhaize kunnen werken. We hebben een loon met premies die niet enorm zijn, maar het is toch iets. We hebben maaltijdcheques en een dertiende maand. Het is allemaal niet veel, maar voor ons zorgen die kleine verworvenheden ervoor dat het op het einde van het jaar wat gemakkelijker is.

“En nu voelen we de onzekerheid en de angst die versterkt wordt door wat we de laatste tijd zagen, met Carrefour, ArcelorMittal,… De mensen voelen zich machteloos tegenover die herstructureringsplannen en afdankingen.

“Daartegenover kunnen we enkel in staking gaan. Is dat het enige middel? Dat denk ik niet, maar het is enige dat ik nu zie om onze stem te laten horen. Het volstaat niet dat iemand alleen voor de hoge pieten van Delhaize gaat staan en het ongenoegen uit te leggen.”

“Ik werk 14 jaar voor Delhaize en zag een aftakeling van de arbeidsvoorwaarden, maar ook een verhoging van de werkdruk. Er wordt ons gevraagd om polyvalent te zijn. Dat is tot op zekere hoogte heel goed. Er wordt ons gevraagd om tal van zaken in de winkel aan te leren, waardoor we niet altijd hetzelfde moeten doen. Maar nu wordt van ons geëist dat we overpolyvalent zijn en van de ene taak naar de andere vliegen zonder de tijd te hebben om deze taken correct uit te voeren. We halen geen voldoening meer uit ons werk en dat is erg frustrerend als je je werk goed wil doen.”


Reactie van een delegee bij Albert Heijn

Een jonge ABVV-delegee bij Albert Heijn reageerde op de aankondiging van het sociaal bloedbad bij de collega’s van Delhaize.

“Als delegee bij AH vind ik het erg wat mijn collega’s bij Delhaize boven het hoofd hangt: franchisering, sluitingen, ontslagen, meer flexibiliteit, minder loon,… Het is voor de werknemers van Albert Heijn geen goede zaak dat bij de concurrentie de arbeids- en loonvoorwaarden achteruitgaan. Bij Albert Heijn zijn er nog geen bedrijfscao’s omdat er nog maar enkele maanden een syndicale delegatie bestaat en er dus nog geen overleg hieromtrent is geweest. Hierdoor hebben wij als loon de wettelijke minima, geen zondagsvergoeding,…

“De Tijd stelde dat Albert Heijn een van de oorzaken van de operatie bij Delhaize is. Onder meer omdat wij jonge werknemers hebben die zonder morren ook op zondag open doen. Het klopt dat de werknemers van Albert Heijn een extreme flexibiliteit hebben getoond, dat we onze schouders onder het nieuwe project wilden zetten en hiervoor opofferingen willen en wilden doen. Als delegee denk ik echter dat de wittebroodsweken voor veel ‘nieuwe’ winkels nu wel achter de rug zijn en dat er in ruil voor deze flexibiliteit ook wel wat mag terugkomen. Of nog dat de zaken nu toch stilaan goed zouden moeten lopen en bijvoorbeeld de werkroosters op tijd zouden moeten uithangen.

“Dat Albert Heijn met jonge werknemers werkt, klopt niet volledig. Het is de anciënniteit die laag ligt en daardoor ook de lonen. Anciënniteit wordt door de jaren heen opgebouwd en er mag iets tegenover staan in de vorm van loonstijgingen.

“De werknemers van de andere winkelketens zijn geen concurrenten, maar onze collega’s. Een aanval op hun loon- en arbeidsvoorwaarden is een aanval op de onze. We mogen ons niet in een neerwaartse spiraal laten dwingen. Want als zij nu flexibeler en goedkoper worden, zal daarna bij ons gekomen worden voor nog verdere flexibiliteit. En dat terwijl onze arbeids- en loonvoorwaarden net omhoog moeten!”

Delen:
Printen:

Steun ons: plaats uw boodschap in onze mei-editie!

Voorpagina van De Linkse Socialist

Uw boodschap in onze mei-editie