Column verschenen op blokbuster.be
Aangezien in een column de zaken al eens wat scherper mogen gesteld worden, maken we van dit stukje een column. Dan mogen we de redactie van De Morgen afzeiken en zeggen dat ze een overgesubsidieerd parochieblad uitbrengt dat schijnbaar vooral tot doel heeft om het concentratievermogen van de lezers naar het peil te trekken dat ze aan zwarte medemensen toeschrijft. Beledigingen en platte opmerkingen, daar zijn we uiteraard tegen, maar in een column moet het kunnen. Dat is immers een “vrijplaats waar ruimte moet zijn voor tegensprekelijke, controversiële en desnoods zelfs foute opvattingen,” als we chef politiek Bart Eeckhout van De Morgen mogen aanhalen.
Neen, we menen dat niet (volledig). En neen, we denken niet dat redactie van De Morgen uit racisten bestaat. En ja, het is ons ook opgevallen dat Hans Vandeweghe het allochtone talent in de Belgische ploeg heeft opgemerkt en er terecht positief over is. Oh ja, allochtoon mochten we niet meer gebruiken zeker? Laten we het dan gemakshalve maar over Afrikaanse tovenaars hebben. Het verwijt dat we De Morgen maken is dat de krant geen probleem ziet in opmerkingen die racistisch zijn en verdomd gemakkelijk mee stapt in het banaliseren van racisme. Natuurlijk is een redactie niet racistisch omdat het een standpunt van een sportjournalist laat passeren als die zegt dat Afrikanen zich geen zes weken kunnen concentreren. Evenmin is de redactie homofoob omdat dezelfde journalist beweert dat topsport niet voor mietjes is. Zelfs de blunder waarbij Obama als een aap werd afgebeeld, willen we nog door de vingers zien. Fouten gebeuren en ook andere voorbeelden van ‘satire’ in De Morgen vonden wij niet bepaald geslaagd.
Maar dat de redactie van De Morgen er niet in slaagt om zich te distantiëren van wat Vandeweghe schreef en zelfs niet wil erkennen dat die opmerking racistisch was, dat is volkomen onbegrijpelijk. Het gaat heel ver in de richting van het “relativeren” van racisme. Misschien kunnen de volgende witte konijnen van Bart De Wever uit de hoed van De Morgen getoverd worden? Het argument dat racisme “niet kan en mag gerelativeerd worden” meteen laten volgen door een waarschuwing voor “een verabsolutering van racisme”, doet denken aan het aloude argument van “ik ben geen racist, maar.” Vandaag klinkt het: “Racisme is niet relatief, maar”. Volgens De Morgen gaat het debat over wat racisme is en wat niet, waarbij wordt aangegeven dat niet iedere belediging racistisch is. Lees: de opmerking van Vandeweghe was misplaatst, maar niet racistisch.
Vanaf wanneer is een belediging volgens De Morgen dan wel erg genoeg om racistisch te zijn? Had de ‘aap Obama’ nog een banaan moeten vasthouden? Had de sportjournalist uitdrukkelijker moeten vermelden dat wij superieur zijn tegenover die Afrikaanse tovenaars? Was ook de ludieke graffiti op het huis van VRT-journalist Peter Verlinden – waar vandalen ‘neger’ op de muur kalkten – slechts een voorbeeld van fout begrepen satire?
Door zich niet van het incident te distantiëren, doet De Morgen mee aan het banaliseren van racisme. Het is hypocriet om langs de ene kant het moraliserende vingertje boven te halen om afkeurend te wijzen naar woorden als ‘allochtoon’ of om mensen met platte racistische vooroordelen voor alles wat slecht is uit te schelden, en vervolgens de eigen meer bedekte vooroordelen hoogtij te laten vieren en zelfs te rechtvaardigen.
De electorale ineenstorting van het Vlaams Belang betekent niet dat racisme is verdwenen. Racisme beperkt zich ook niet tot extreemrechts, het zit ingebakken in dit systeem. Het kapitalisme creëert tekorten en spanningen tussen bevolkingsgroepen in de strijd voor de toegang tot de voor de meerderheid van de bevolking schaarse middelen. Het establishment heeft nooit geaarzeld om racistische, seksistische of homofobe verdeeldheid te versterken als het haar positie uitkwam. De pennenlikkers van het establishment denken daar vrij van te zijn, net zoals ze menen dat ze objectief en neutraal zijn, waarna ze op pensioenleeftijd recht naar de N-VA te stappen.
Peilingen geven aan dat 47% van de Belgen liefst in een buurt zou wonen waar bijna niemand deel uitmaakt van een etnische minderheidsgroep. Alle moralistische argumenten die we de afgelopen jaren over ons heen kregen, hebben duidelijk doel gemist. Het falen van het moralistische antwoord op racisme is een feit waar de grootste verdedigers van dat antwoord het moeilijk mee hebben.
Aan een ander en beter antwoord op racisme denken ze niet, waardoor enkel het relativeren en banaliseren van racisme nog een optie is. Waaruit zou een ander en beter antwoord kunnen bestaan? Wij dachten alvast aan een gezamenlijke strijd tegen het systeem dat racisme voortbrengt. Een systeem waarin een toename van het aantal miljonairs samengaat met een toename van het aantal kinderen in armoede. Een systeem waarin mensen zich genoodzaakt voelen om have en goed achter te laten op zoek naar een toekomst (die ze doorgaans niet vinden). Een systeem waarin we aangeleerd krijgen dat niet de bankiers en speculanten voor de crisis verantwoordelijk zijn, maar de werklozen en de migranten. “You can’t have capitalism without racism”, zei Malcolm X destijds. Hoe kan je dan racisme bestrijden zonder het kapitalisme te bestrijden?
