Artikel door Andros Payiatsos, Xekinima (CWI in Griekenland)
Het linkse Syriza was de grootste bij de Europese verkiezingen in Griekenland. De rechtse regeringspartij Nieuwe Democratie was pas de tweede partij. Socialistworld.net sprak hierover met Andros Payiatsos, de algemeen secretaris van Xekinima, de Griekse zusterorganisatie van LSP.
Syriza is nu de grootste partij met 3,9% voorsprong op de rechtse kapitalistische partij Nieuwe Democratie. Dit verschil komt vooral door verlies van de steun voor Nieuwe Democratie. Het stemmenaantal van Syriza is in vergelijking met de verkiezingen van juni 2012 zelfs met 138.000 stemmen afgenomen. Dat is een significant aantal, het gaat om iets meer dan 8% van de Syriza-kiezers in 2012.
Terwijl Syriza het feit dat het de grootste partij werd aan het vieren is, zijn de heersende coalitiepartners Nieuwe Democratie en PASOK (de traditionele sociaaldemocratie) opgelucht en zeggen ze dat Syriza onvoldoende steun heeft om een regering te vormen. Syriza benadrukte in de verkiezingscampagne het idee dat de regering weg moet. “Op de 25ste stemmen we, op de 26ste moeten ze vertrekken,” was de centrale slogan van de campagne. Maar het ziet er niet naar uit dat de regeringscoalitie onmiddellijk zal vallen.
De gevoelens na de verkiezingen zijn erg gemengd, zeker onder de leden van Syriza. Mensen zijn blij dat Syriza de grootste partij is en kan proberen om de regering te vormen na de volgende verkiezingen. Maar het is duidelijk dat Syriza niet sterk genoeg is om een meerderheidsregering te vormen of om de regering meteen of heel snel ten val te brengen.
Een andere factor die bijdraagt aan het matigen van het enthousiasme, ook onder de basis van Syriza, is het sterke resultaat van Gouden Dageraad dat bijna 9,5% van de stemmen haalde. En dat ondanks het feit dat aangetoond is dat Gouden Dageraad een moorddadige bende is waarvan de centrale leiding in de cel zit en waarvan door middel van tal van bewijzen aangetoond is dat het om neonazi’s gaat.
De opkomst van Gouden Dageraad is in essentie het resultaat van de diepte van de crisis en het feit dat de linkse partijen er niet in slagen om een uitweg aan te bieden. Een belangrijk element hierbij is het feit dat Syriza de afgelopen jaren naar rechts is opgeschoven terwijl de KKE (Griekse communistische partij) en Antarsya (de alliantie van ‘antikapitalistisch links’) een sectaire koers aanhouden of weigeren om samen te werken. Dat creëert een politiek vacuüm dat wordt aangegrepen door de neonazi’s.
Het gebrek aan een gedurfd socialistisch project van Syriza is ook de belangrijkste reden waarom het niet in staat is om de massa’s van de Griekse werkenden aan te trekken of te inspireren. Syriza verloor vooral steun in de arbeidersbuurten van Athene, Piraeus en Thessaloniki. De KKE en Antarsya haalden erg beperkte resultaten in de Europese verkiezingen, de KKE bleef steken op 6% en Antarsya 0,7%.
Samen met de Europese waren er ook lokale verkiezingen in Griekenland. Xekinima had daarbij net geen 20 kandidaten in verschillende steden, districten en regio’s. We kwamen niet overal op, maar namen deel aan lijsten met een militant links profiel en een “verenigende” benadering tegenover andere linkse krachten.
Een van de slogans die we vaak gebruikten, was: “Stem voor links, ga de strijd aan om de regering ten val te brengen.” We legden uit dat er nood is aan een socialistisch programma, wezen op de beperkingen van het programma van Syriza en gingen in tegen de sectaire fout van de linkerzijde die weigerde samen te werken.
In ongeveer 60% van de gevallen stonden we op lijsten van Syriza, elders werkten we samen met Antarsya en in één gemeenteraad hadden we een kandidaat met de Communistische Partij. Xekinima was de enige linkse organisatie die in verschillende kiesdistricten samenwerkte met alle linkse partijen – en dat op een ogenblik dat deze partijen weigeren om met elkaar te spreken.
Het is overbodig om op te merken dat we met Xekinima een onafhankelijke campagne voerden met ons eigen materiaal en onze eigen standpunten. De resultaten waren erg goed. De lijsten hebben tussen 38 en 70 kandidaten naargelang de omvang van het kiesdistrict. Er zijn regio’s van ongeveer 850.000 inwoners en districten kunnen tot 200.000 inwoners tellen.
Het grootste succes voor Xekinima was in Volos waar we kandidaten hadden op de lijst van Syriza en in Zografou (binnen de regio Athene) waar we kandidaten op de lijst van Antarsya hadden.
Nikos Kanellis werd verkozen in de districtsraad van de regio rond Volos en dit met een heel goede score. Hij haalde 750 voorkeurstemmen, het vierde resultaat van ongeveer 40 kandidaten. Costas Iatropoulos werd verkozen in de gemeenteraad van Volos met 650 stemmen, het tweede beste resultaat van de kandidaten van Syriza.
In die laatste verkiezingen werd Marianthi Kypridou vierde met ongeveer 470 voorkeurstemmen. De officiële resultaten zijn nog niet binnen, maar het is mogelijk dat ook zij in de gemeenteraad van Volos zal zitten.
Antarsya deed het slecht in de Europese verkiezingen, maar haalde in de lokale verkiezingen een respectabele 2,5%. In Zografou werkte Xekinima samen met Antarsaya en de eenheidslijst ‘Zografou beweging’. Die lijst haalde ongeveer 4%, een succes dat volgens heel wat linkse activisten in grote mate toe te schrijven is aan de rol van Xekinima. Ons lid Irine Ploumbidi kreeg het grootste aantal voorkeurstemmen, ongeveer 15% van de totale stemmen voor ‘Zografou beweging’ waren voorkeurstemmen voor haar. De beweging heeft een roterend stelsel voor de vertegenwoordiging in de gemeenteraad afgesproken. De lijsttrekker zal eerst zetelen en daarna zal Irine hem vervangen.
Deze verkiezingen waren voor ons een grote campagne, we verdeelden 250.000 pamfletten. Onze interventie had een impact. Onze beste resultaten zullen ook door de rest van links opgemerkt worden. We verkochten meer dan 1.200 exemplaren van onze krant, organiseerden zowat 20 publieke meetings en trokken nieuwe sympathisanten en nieuwe leden aan.
