Op zaterdag 26 november vond er in Winterslag een interessante meeting plaats met Jef Sleeckx, de gewezen SP.a parlementair. Sleeckx kwam de laatste weken in het nieuws met striemende kritiek op de SP.a-top. In interviews met Knack en de Financieel Economische Tijd toonde hij het volledige plooien van de SP.a voor de neoliberale politiek aan. Sleeckx verwijt de leiding niet meer aan de kant van werkende mensen te staan. Tegen de wil van de vakbondsbasis in proberen Vande Lanotte en consoorten het Generatiepact door te drukken.
Peter Delsing
De meeting vond plaats op uitnodiging van een aantal delegees uit de regio, onder meer van Ford en Sappi. Het waren de mensen die ook mee achter de opgemerkte protestactie aan het recente SP.a Congres in Limburg stonden, toen honderden ABVV-ers demonstratief hun rug keerden naar de liberaal en blauw geworden SP.a.
Op de meeting waren er een 20-tal aanwezigen, voornamelijk delegees. Qua politieke organisaties waren PVDA en LSP aanwezig. Sleeckx toonde op een gedreven manier de sociale achteruitgang van de neoliberale politiek aan. “Nadat de mensen de afgelopen 15 jaar harder moesten werken, wordt hen nu ook gevraagd om langer te werken. En dat in een totale werkonzekerheid.” De Lissabon-strategie en de EU-Grondwet, stelde Jef, dwingen ons in een neoliberaal keurslijf, waardoor de armoede groeit en steeds meer arbeidersgezinnen met minder moeten rondkomen.
Jef stelde terecht dat het vinden van geld voor het opvangen van de “vergrijzing” een politieke keuze is. Het is perfect mogelijk om een deel van de economische groei de komende jaren hiervoor vrij te maken. Maar daarvoor moet het geld wel worden gezocht waar het zit: niet bij de gewone loontrekkenden, maar bij een kleine groep rijken. Dit moet volgens de dwarsliggende, en nog steeds krasse, SP.a-er gekoppeld worden aan een vermogensbelasting en een betere controle op belastingfraude en -ontduiking.
Sleeckx stelde dat hij het initiatief SP.a Rood had ondertekend (een kleinschalig initiatief om de SP.a voor een linkse politiek te winnen), maar lijkt vandaag tot de conclusie te komen dat pogingen in die zin weinig zullen opbrengen. “Het carcan van de partijleiding is moeilijk te doorbreken.” Jef stelde dan ook dat hij een oproep zal verspreiden naar de “duizenden mensen” die lokaal al actief zijn, maar geen vertegenwoordiging vinden in het parlement. De vakbonden, die verguisd worden door commentatoren uit de middenklasse, moeten opnieuw een politieke steun krijgen.
Jef stelt terecht in zijn brede oproep “Met rechts in het vizier en steun van de basis in de rug… AAN HET WERK!”: “Extreemrechts is al die jaren slapend rijk geworden. Het VB is in de ogen van vele arbeiders, bedienden, jongeren en intellectuelen hoe spijtig dat wij dat ook mogen vinden, in hun ogen, een uitweg om hun proteststem te verheffen, hun diepe politieke frustraties en hun verzet politiek te uiten.” En hij gaat verder: “Tientallen mensen hebben mij aangesproken op de betoging van 28 oktober met : ‘Jef, gij moet met iets nieuws beginnen, een beweging of iets dergelijks waarin de mensen zich terug thuisvoelen. Een beweging die linkse standpunten durft verdedigen en er ook met volle overtuiging voor gaat. De enige kans, Jef, om de arbeiders terug een krachtige stem te geven, die ze al lang verloren zijn bij de klassieke partijen, en dit Jef is de enige manier om terug proteststemmen van het VB terug te winnen. De klassieke partijen gaan daar niet meer in lukken, die hebben bij zeer velen bijna alle krediet verloren. Alleen een duidelijk geprofileerde linkse beweging of eventueel een linkse partij is daartoe in staat, maar dan wel een beweging waarin het hoge woord door de basis wordt gevoerd.”
LSP deelt deze analyse. We verdedigden op de meeting de idee om toe te werken naar zo’n nieuwe partij voor werkende mensen en jongeren: een nieuwe arbeiderspartij. Op de stakingspiketten maken veel arbeiders spontaan de analyse dat de SP.a en de PS hebben afgedaan als arbeiderspartij en dat er een nieuwe partij nodig is. We zouden eerst een campagne kunnen voeren die het idee verder uittest bij een laag van arbeiders en delegees, om vervolgens naar een conferentie te gaan die de kwestie van een politieke vertegenwoordiging van de arbeiders en jongeren op tafel legt.
Zoals Jef terecht stelt zou zo’n nieuwe formatie, gebaseerd op actief verzet van de arbeiders en hun gezinnen, het Vlaams Belang – dat zich voorstelt als alternatief voor gewone mensen, maar een verderzetting van de neoliberale afbraak eiste op haar “economisch congres” – electoraal een aardige klap kunnen bezorgen. Als zo’n nieuwe formatie zich reëel baseert op een democratische werking met de meest brede vrijheid van debat, en alle protestbewegingen tracht te verenigen op een principieel en strijdbaar programma, dan kan het Vlaams Belang worden teruggedrongen.
Jef verdedigde een aantal zeer terechte sociale eisen op de meeting, tegen alle liberale eenheidsdenken in. Dit vergt vandaag politieke moed. Rond die eisen is het mogelijk om een bredere laag van vakbondsmilitanten en jongeren te organiseren: zo’n initiatief heeft duidelijk het potentieel om het enthousiasme van brede lagen van de arbeidersklasse op te wekken. Het zal de breuk vereisen van een deel van de syndicale wereld met de traditionele partijen, en de pogingen om verdeeldheid tussen Vlaamse, Waalse en Brusselse arbeiders te zaaien actief moeten bestrijden.
LSP denkt dat deze directe eisen moeten worden verbonden met een programma dat duidelijk breekt met het kapitalisme en streeft naar een democratisch geplande, socialistische economie. Enkel zo’n programma kan de levensvatbaarheid op langere termijn van een nieuwe formatie of partij volgens ons garanderen.
Jammer genoeg zag de stalinistische PVDA op de meeting niet dat een nieuwe, brede partij een geweldige stap vooruit zou zijn voor arbeiders en jongeren. Peter Mertens, van de leiding van de PVDA, dacht enkel in termen van een nieuwe electorale alliantie, van het type Debout (destijds rond de delegatie van Forges de Clabecq). Ook een aantal delegees van de PVDA stelden dat er al “een partij bestond” (de PVDA). Wij denken dat de uitbouw van een revolutionaire stroming complexer is. Deze benadering beantwoordt niet aan de vragen waar veel arbeiders vandaag mee zitten.
Zelfs al heeft een nieuwe partij in het begin misschien een reformistisch programma: een basisorganisatie voor de arbeiders zou de strijdbaarheid en het politieke bewustzijn enorm vooruithelpen. Het zou de patroons stevig in de problemen brengen. LSP zou binnen zo’n formatie opkomen voor een revolutionair programma dat breekt met het kapitalisme. We zouden ijveren voor een arbeidersregering, gesteund op arbeidersdemocratie, en socialisme. Niet alleen in België, maar wereldwijd.
De beweging tegen het Generatiepact heeft een politiek verlengstuk nodig. Vakbondsstrijd is noodzakelijk, maar niet voldoende om de samenleving te veranderen. De LSP zal de komende periode alles in het werk stellen om initiatieven die mogelijk de discussie over een nieuwe arbeiderspartij concreter kunnen maken, te versterken en verder te populariseren onder een bredere laag van arbeiders en jongeren. Zo’n ontwikkeling, indien succesvol, zou de politieke situatie in België volledig kunnen openbreken.
