Seattle is de eerste grote Amerikaanse stad die een minimumloon van 15 dollar per uur invoert. Zowat 100.000 werkenden zullen hierdoor uit de armoede geraken en miljoenen anderen doorheen de VS en de rest van de wereld zullen inspiratie opdoen uit deze overwinning.
Op 29 mei besliste het comité van de gemeenteraad die bevoegd is voor het minimumloon om de norm in Seattle op te trekken tot het hoogste niveau in het hele land. Op 2 juni wordt hierover in de gemeenteraad gestemd.
Het voorstel houdt in dat vanaf 1 april 2015 alle werkenden in grote bedrijven zoals McDonald’s, Starbucks, Macy’s en Target een onmiddellijke verhoging tot 11 dollar per uur krijgen en tegen 2025 zullen alle werkenden een minimum van 18 dollar per uur krijgen.
Er wordt geschat dat alle bedrijven in Seattle hun personeel in totaal 3 miljard dollar extra loon zullen betalen in de komende tien jaar. Het toont aan dat strijd loont, dat gewone mensen de grootste bedrijven ter wereld kunnen aanpakken en winnen, als we georganiseerd zijn en de strijd aangaan.
De beweging van de fastfoodarbeiders, die inspiratie haalden bij Occupy, heeft de eis van 15 dollar per uur in heel het land op de agenda gezet. Het werd versterkt in Seattle toen de arbeidersbeweging in november vorig jaar in Seat Tac, een kleine stad buiten Seattle, een referendum over 15 dollar per uur won. De verkiezing van Kshama Sawant afgelopen herfst was beslissend in het creëren van een politiek momentum voor de 15 dollar in Seattle. Die eis stond centraal in de campagne van Sawant en zorgde voor een grootschalig debat in de stad. Met bijna 100.000 stemmen raakte ze in november 2013 verkozen.
Op Al Jazeera America schreef Arun Gupta: “De overwinning van Sawant toont aan dat socialist zijn niet langer een nadeel is bij verkiezingen. Bovendien leverde de campagne voor 15 dollar per uur een model op voor democratie van onderuit die ingaat tegen het door de grote bedrijven gecontroleerde politieke proces. Waarnemers verwachten dat de wet tegen eind mei zal passeren. Als dit gebeurt, zal de overwinning – zelfs indien het geen volledige overwinning is – de benadering van Socialist Alternative bevestigen, die organisatie versterken en meer ruimte creëren voor een socialistische politiek in de VS.” (21 mei 2014)
Socialist Alternative en Sawant gebruikten de verkozen positie in de gemeenteraad om de strijd van onderuit te versterken. In tegenstelling tot de gevestigde politici gebruikte Sawant haar positie en de mediabelangstelling ervoor om te bouwen aan een krachtige beweging van onderuit. Vlak na de verkiezingen van november werd de campagne 15Now opgezet om de druk op te voeren. Er werden 11 actiegroepen in wijken doorheen de stad opgezet om te mobiliseren en publieke bijeenkomsten te houden. Met de actiegroepen en democratische conferenties waren het de activisten zelf die de strijd voor 15 dollar in handen namen.
De publieke positie van Kshama Sawant maakte het mogelijk om de propaganda in de gevestigde media te beantwoorden en om in te gaan tegen de pogingen van de grote bedrijven om de 15 dollar af te zwakken door zich achter de kleine bedrijven te verschuilen. Tegen de beweringen dat verkozen posities enkel leiden tot het recupereren van bewegingen in, toonden wij aan dat een verkozen positie ook kan gebruikt worden om bewegingen op te bouwen en te versterken. Socialist Alternative slaagde er met 15Now en de arbeidersbeweging in om voldoende druk van onderuit op te bouwen om 15 dollar af te dwingen. Dat is een historische verwezenlijking.
Eigen partij van de werkenden en jongeren nodig
“De overwinning van Sawant toont aan dat socialist zijn niet langer een nadeel is bij verkiezingen. Bovendien leverde de campagne voor 15 dollar per uur een model op voor democratie van onderuit die ingaat tegen het door de grote bedrijven gecontroleerde politieke proces. Waarnemers verwachten dat de wet tegen eind mei zal passeren. Als dit gebeurt, zal de overwinning – zelfs indien het geen volledige overwinning is – de benadering van Socialist Alternative bevestigen, die organisatie versterken en meer ruimte creëren voor een socialistische politiek in de VS.” (Al Jazeera)De beweging van werkenden en socialisten bracht 15 dollar op tafel. De Democratische Partij bracht de grote bedrijven mee aan tafel om het voorstel af te zwakken.
Aanvankelijk keerden de Democratische politici in Seattle zich tegen de eis van 15 dollar. Gezien de enorme publieke steun, gooiden de twee belangrijkste Democratische burgemeesterkandidaten het in september 2013 over een andere boeg en besloten ze de eis van 15 dollar te steunen. Na de verkiezingen van november stelde burgemeester Ed Murray dat hij 15 dollar steunde, maar het wilde doorvoeren zodat het “ook voor de bedrijven zou werken.”
Er kwam een adviescomité met ondernemers en vakbondsleiders (maar vooral ondernemers) om een compromis te onderhandelen. Het establishment erkende dat het niet mogelijk was om 15 dollar te stoppen, maar ze probeerden enkele achterdeurtjes in te bouwen zoals een gefaseerde invoering over een lange periode. De bedrijven vochten tot op het laatste moment om het voorstel verder af te zwakken.
Bij de stemming op 29 mei stelde een meerderheid van de Democratische raadsleden voor om de invoering van de maatregel uit te stellen tot april volgend jaar en om lagere lonen voor tieners en “stagiairs” mogelijk te maken. Socialist Alternative en 15Now voeren actie aan de gemeenteraad van 2 juni om tegen deze toegevingen te protesteren.
De Democraten gebruiken dan wel een meer progressieve retoriek dan de Republikeinen, maar beide partijen dienen uiteindelijk de belangen van de grote bedrijven. Met één verkozene slaagden we er met Socialist Alternative in om op minder dan een jaar tijd een beweging uit te bouwen waarmee de eis van 15 dollar per uur werd afgedwongen. In die tijd hebben de Democraten er alles aan gedaan om de eis af te zwakken zodat het voor de grote bedrijven aanvaardbaar werd. Op nationaal vlak hebben de Democraten geen ernstige strijd gevoerd voor het minimumloon van 10,10 dollar per uur. Dat cijfer wordt enkel gebruikt in het kader van de verkiezingen.
Dat is waarom Socialist Alternative stelt dat de werkende bevolking een eigen politiek alternatief op de Democraten en Republikeinen moet uitbouwen. De enorme afkeer tegenover het parlement, het wantrouwen in de gevestigde politici en de noodzaak van een kracht die opkomt voor de werkende bevolking, zorgen ervoor dat zich unieke kansen beginnen te stellen voor de opbouw van een nieuwe partij van de werkende bevolking.
Het werk van Kshama Sawant en Socialist Alternative toont aan dat het mogelijk is om een onafhankelijke politieke stem uit te bouwen die ingaat tegen de twee gevestigde partijen. Dit succes kunnen we verspreiden doorheen het volledige land.
Strijdbare strategie nodig
Seattle zal het hoogste minimumloon in het land krijgen, maar de bedrijven slaagden er in om het voorstel op verschillende vlakken af te zwakken. Er is een onredelijk uitstel van 3 tot 10 jaar vooraleer de 15 dollar volledig wordt doorgevoerd (naargelang de grootte van het bedrijf waar je werkt). In de eerste tien jaar is een aftrek van fooien en van bijdragen aan gezondheidsverzekering mogelijk.
Dit was niet onvermijdelijk. De afgelopen maanden heeft Socialist Alternative een debat gevoerd binnen de arbeidersbeweging over de beste strategie. We vragen vakbondsmilitanten en leiders om de ervaring van deze strijd te bekijken en erover te discussiëren zodat we lessen kunnen trekken om verder vooruit te gaan.
We denken dat de strategie van de belangrijkste vakbondsleiders niet gericht was op een beweging van onderuit, maar op onderhandelingen met de burgemeester en de bedrijven. Ze dachten dat dit nodig was omdat de arbeidersbeweging het in een directe en open confrontatie met de grote bedrijven niet zou halen.
Na decennia van nederlagen is het begrijpelijk dat het zelfvertrouwen van de arbeidersklasse beperkt is. Maar Socialist Alternative stelde dat de eis van 15 dollar een enorme kans bood om nieuwe lagen van de arbeidersbeweging te betrekken en te mobiliseren. Dit zou extra druk zetten en het is een belangrijke manier om nieuwe generaties ervaring te laten opdoen om zich te organiseren, politieke lessen te trekken en op die manier de arbeidersbeweging opnieuw op te bouwen.
Het was in die context dat we voorstelden om een referendum te houden voor een sterke 15 dollar per uur. Als de grote vakbonden het dreigement van een referendum hadden ondersteund, waren er ongetwijfeld meer toegevingen mogelijk geweest. Het ophalen van 100.000 handtekeningen om een referendum af te dwingen, zou een kans bieden om brede lagen van de werkende bevolking te organiseren en te betrekken met duidelijk antwoorden op de argumenten van de grote bedrijven en de media.
De vakbonden in de VS hebben heel wat middelen en politiek gewicht. Ze hebben miljoenen dollars en miljoenen leden die in actieve campagnes voor een verhoging van het minimumloon kunnen gemobiliseerd worden. De stakingsacties in de fastfoodsector hebben een belangrijke rol gespeeld om de aandacht op de lage lonen te vestigen, maar de beweging zou veel sterker staan indien de vakbonden hun banden met de Democratische Partij zouden stopzetten en zouden overgaan tot het mobiliseren van de volledige kracht van de werkende bevolking doorheen democratische massabewegingen.
De afgelopen dertig jaar heeft de vakbondsleiding steeds geprobeerd om de grote bedrijven gunstig te stemmen in de hoop om toegevingen te bekomen. Het heeft de eisen van het patronaat enkel versterkt. We moeten hiermee stoppen.
En we moeten steeds beseffen dat geen enkele hervorming definitief is onder het kapitalisme. Grote bedrijven kunnen de verworvenheden in Seattle betwisten met een referendum of andere middelen. We moeten onze beweging daarop voorbereiden om te mobiliseren en te verdedigen wat we afdwongen.
Doe mee met de socialisten!
Op CNN.com schreven Arun Ivatury en Rebecca Smith: “Het resultaat in Seattle toont opnieuw aan wat de geschiedenis eerder bewees: als werkenden goed georganiseerd zijn en er een brede steun is voor hogere lonen, kunnen zelfs bedrijven die er zich tegen verzetten gedwongen worden om meer te betalen.” (15 mei)
Socialist Alternative steunt iedere mogelijke hervorming die onder het kapitalisme kan bekomen worden. De strijd voor 15 dollar toont aan dat we overwinningen kunnen boeken als we ons organiseren. We moeten de campagne 15Now nu nationaal verder uitbouwen.
Deze strijd toont ook aan dat de grote bedrijven in een winstsysteem steeds opnieuw harde strijd leveren om hun rijkdom en macht te beschermen. Ongelijkheid zit in het kapitalisme ingebakken. De strijd voor betere lonen, onderwijs, gezondheidszorg, huisvesting, milieu en sociale rechtvaardigheid in het algemeen is een strijd voor de socialistische omvorming van de samenleving op basis van echte gelijkheid en de noden van de meerderheid van de bevolking.
Reacties zijn gesloten.