Juli 2014. Om de klimaatverwarming te bestrijden verspreiden regeringen een chemisch product in de atmosfeer. Maar het effect is te verregaand en de temperatuur daalt zienderogen. 17 jaar later, terwijl de wereld in een nieuwe ijstijd is verwikkeld, draait er een gigantische trein rond wereld.
De ‘Snowpiercer’ circuleert sinds de ecologische Apocalyps op een wereldnetwerk en vormt een gesloten ecosysteem en dat onuitputtelijke energie verwekt. Terwijl de trein ettelijke keren per jaar door hetzelfde desolaat landschap raast woedt de klassenstrijd in alle hevigheid.
De trein werd opgedeeld in klassen met vooraan de uitvinder Wilford, die alles bezit van de trein tot het beslissingsrecht over leven en dood van wie erop zit. Achteraan op de trein zit het uitschot, de miserabelen zitten er op een veel te kleine oppervlakte opeen gestapeld. De miserie is onhoudbaar en er breekt opnieuw een opstand uit. De film toont het epos van deze opstand.
Recente Science Fiction films zoals Elysium van Neill Blomkamp (2013) maken ook ruimte voor opstanden wat natuurlijk een afspiegeling is van het huidige verzet tegen het globaal kapitalisme. Dat is natuurlijk geen toeval in de context van kapitalistische crisis en massale revoltes.
Het meest frappante aan Snowpiercer – en in deze verschilt de film duidelijk van andere anticipatie-films zoals Time Out (Andrew Niccol, 2011) – is de scherpe analyse van de klassenmaatschappij, het onderdrukkingssysteem en hoe dit berust op de controle en het bezit van de productiemiddelen (de locomotief).
Het collectief revolutionair proces is ook nadrukkelijk aanwezig, zelfs meer dan in het oorspronkelijk stripverhaal van 1982. Curtis (Chris Evans), de leider van de opstand, is helemaal geen eenzame held die zo uitzonderlijk is dat hij de wereld kan redden. De opstand is maar een succes dankzij de offers, de gebetenheid én de creativiteit van alle opstandelingen. De keuze tussen hervorming en revolutie is ook aanwezig gezien zij ofwel betere levensvoorwaarden afdwingen ofwel doorstoten tot de locomotief. Ten laatste is er de waarschuwing dat elke poging om de klimaatcrisis te bedwingen via geo-engineering en technische remedies de catastrofe kunnen versnellen.
De film bespeelt op indrukwekkende wijze een sterk thema en hoewel ik het einde minder geslaagd vind blijft het een unieke prent. De acteurs zijn briljant. Tilda Swinton speelt een soort Thatcheriaanse eerste minister en John Hurt de peetvader van de revolte. De Zuid-Koreaanse regisseur Bong Joonh bevestigt zijn talent op de internationale scene, nadat hij met The Host (2007) een reeds uitmuntende SF-thriller had gemaakt. Kortom, Snowpiercer is een must.
Dit artikel door Nicolas Croes verscheen eerst in het Frans op socialisme.be. Het werd naar het Nederlands vertaald door Rood! voor de Volksgazet.
