Verslag door Sebastian Forster (Duitsland) en Elin Gauffin (Zweden)
Afgelopen weekend kwamen vierduizend antifascisten uit heel Europa bijeen in Athene. Het doel was om ervaringen van de strijd tegen extreemrechts, neofascisten en de kapitalistische crisis uit te wisselen. De meeste aanwezigen betuigden hun algemene steun en namen deel aan de concerten, theaterstukken en filmvoorstellingen. Een duizendtal aanwezigen nam actief deel aan de werkgroepen, commissies en plenaire meetings.
Activisten uit 20 verschillende landen en vertegenwoordigers van 32 verschillende organisaties naast 30 lokale groepen uit Athene en Piraeus waren op de bijeenkomst aanwezig, waaronder ook een vertegenwoordiger van Blokbuster uit ons land. Ze kwamen samen om hun solidariteit en steun aan de strijd tegen racisme, fascisme en het besparingsbeleid in Griekenland te betuigen, waarbij nadruk werd gelegd op de strijd tegen Gouden Dageraad. Maar de aanwezigen benadrukten ook de nood aan Europese coördinatie van de strijd tegen racisme en extreemrechts in het volledige continent.
Het idee om deze strijd te verbinden met de strijd tegen het kapitalistische systeem was heel het weekend sterk aanwezig. Er waren belangrijke verslagen van activisten uit landen als Frankrijk, Hongarije en Oekraïne waar de strijd tegen extreemrechts zich sterk stelt.
Veel discussies toonden de ernst van de activisten en een doorgaans hoog politiek niveau. Militanten van Xekinima uit Griekenland waren de eersten om het idee van dit initiatief te vestigen, ze deden dat een jaar geleden op een antiracistisch festival in Athene. Onze internationale organisatie hielp om het idee van een internationale coördinatie te verspreiden. Er waren militanten uit verschillende landen, waaronder het Ierse parlementslid Joe Higgins die op de centrale meeting op zaterdagavond een groot applaus kreeg.
Er werd voorgesteld om in heel Europa gecoördineerde acties van antifascisten op te zetten in een ‘Europese dag van actie en solidariteit’ rond zaterdag 8 en zondag 9 november. Er werd ook gesuggereerd om herdenkingen te houden voor de activisten die het voorbije jaar door neonazi’s werden vermoord: Clément Méric in Frankrijk (5 juni) en Pavlos Fyssas uit Griekenland (18 september). Tenslotte was er ook het voorstel voor een internationale (Europese) website.
De discussies maakten duidelijk dat de antifascistische beweging in Griekenland een belangrijke rol speelt. Zonder die antifascistische strijd zouden de fascisten wellicht in staat geweest zijn om de straten te domineren. De arbeidersstrijd tegen het besparingsbeleid zit wat in een dipje waardoor de antifascistische beweging een centrale strijdbeweging is geworden die bovendien een snelle verspreiding door het land kent. Er zijn wel nog andere bewegingen bezig, zoals de bezetting bij Vio.Me waar vaak naar werd verwezen in de discussies. De arbeiders van Vio.Me beslisten twee jaar geleden om de bedrijfssluiting niet te aanvaarden en de productie zelf over te nemen waarbij deze op ecologische wijze werd gereorganiseerd. De arbeiders van Vio.Me hadden een stand op de antiracistische bijeenkomst waarbij ze hun producten verkochten, milieuvriendelijk geproduceerde schoonmaakproducten voor particulieren.
Antifascistische comités
Nikos Kanellis, een lid van Xekinima en leidinggevende figuur in de antifascistische beweging in de stad Volos en de region Magnesia, legde uit hoe de antifascistische comités werden opgebouwd. Het begon met het opzetten van een netwerk van partijen, groepen en individuen die iets wilden doen tegen extreemrechts. Er werd bewust geprobeerd om de vaak voorkomende fout van de Griekse linkerzijde – iets ‘spontaan’ op gang trekken en er vervolgens niets meer mee doen – te vermijden. Er werd een consistente interventie uitgebouwd met regelmatige activiteiten in de wijken.
Er werden festivals en betogingen georganiseerd, maar ook concrete solidariteit voor de armsten waarbij voedsel werd opgehaald en verdeeld onder de gezinnen in de grootste nood. Op die manier werd verhinderd dat deze mensen naar Gouden Dageraad trekken. Bovendien was het een middel om deze laag van de bevolking bij de strijd te betrekken. Er wordt ook nadruk gelegd op het organiseren van studenten en scholieren. Het antifascistische comité van Volos organiseert blokkades om extreemrechts van de straten te houden. Het is een van de meest succesvolle voorbeelden in het land en bijgevolg ook redelijk bekend. Ze slaagden erin om Gouden Dageraad uit de stad te verjagen toen die partij probeerde om er een partijkantoor te openen.
De conferentie werd enkel ’s nachts bewaakt door een ordedienst. Gouden Dageraad beschikt immers niet over het zelfvertrouwen om grote bijeenkomsten van de linkerzijde aan te vallen. Ze blijven zich richten tegen individuen, vooral tegen migranten. Net voor de conferentie was er nog een aanval in de buurt waar Pavlos Fyssas woonde. Extreemrechtse militanten haalden alle herdenkingstekens voor Fyssas weg.
Extreemrechts bestrijden
De Griekse regering ging in de herfst over tot een offensief tegen Gouden Dageraad. Dat was na de moord op Pavlos Fyssas. Er zijn onder de Griekse activisten echter geen illusies dat de regering van Samaras, die overigens een sterke extreemrechtse vleugel kent, de strijd tegen de fascisten ernstig zal nemen.
Er moet ter linkerzijde samengewerkt worden. Het feit dat links weigert om gezamenlijk strijd te voeren, zelfs niet tegen het gevaar van fascisme, biedt de rechterzijde een enorm voordeel.
Sprekers uit Frankrijk, waaronder Alain Krivine van de NPA, hadden het over verontrustende ontwikkelingen in dat land met honderdduizenden aanwezigen op homofobe betogingen en tegen vrouwenrechten, met geweld tegen LGBT-mensen en tegen vrouwen, moslimvrouwen in het bijzonder. Het gebrek aan een strijdbare linkse oppositie tegen het besparingsbeleid versterkt dit.
Op de conferentie werd uitgelegd hoe Rättvisepartiet Socialisterna in Zweden voorbereid was om extreemrechts te bestrijden. Toen er in 2013 een fascistische aanval kwam in Karrtorp, Stockholm, werd meteen gereageerd. Het antwoord bestond uit de grootste antiracistische betoging ooit in Zweden met 20.000 aanwezigen in Stockholm en nog eens 20.000 andere betogers in 30 andere steden. In Malmö waren er begin maart 10.000 betogers tegen een moordpoging door fascisten. Er zijn nu doorheen het land tal van antiracistische activiteiten. Een aanwezige uit Denemarken vertelde dat 300 Deense antiracisten naar Malmö trokken om aan het protest deel te nemen.
Een spreker van Sozialistische Alternative (Duitsland) herinnerde de conferentie aan de ervaring van de strijd tegen het nazisme in het interbellum. Honderdduizenden sociaaldemocratische en communistische arbeiders waren bereid om de strijd aan te gaan, maar hun leiders weigerden een gezamenlijke strijd te organiseren. Tijdens de conferentie werd via skype een verbinding gelegd met een gelijktijdige conferentie in Berlijn met een honderdtal aanwezigen. Een vertegenwoordiger van de antifascistische ‘tegentop’ verklaarde steun te geven aan het idee van een gemeenschappelijke actiedag.
Vertegenwoordigers
Er waren verschillende organisaties uit Turkije, Cyprus, Portugal, Italië en Oost-Europese landen vertegenwoordigd. In Bulgarije wordt nationalisme breed aanvaard, fascisten kunnen er op straat patrouilleren, controleren identiteitskaarten en domineren voetbalwedstrijden. In Hongarije ging de neofascistische Jobbik in de laatste verkiezingen van 17 naar 23% met een brede steun onder middenklassejongeren en op het platteland. Oekraïense vertegenwoordigers van de organisatie Borotba hielden een specifieke werkgroep over de situatie in dat land (we hopen daar later op terug te komen).
Er waren tien verschillende werkgroepen op de conferentie. Van de strijd tegen Fort Europa en de nood om de verschrikkelijke vluchtelingenkampen te sluiten tot het verzet tegen racisme in het voetbal en de omgang met de media. Er was een werkgroep over seksisme, homofobie en transfobie die druk werd bijgewoond met heel wat discussie over persoonlijke ervaringen. Deze elementen werden veralgemeend in een plenaire sessie.
Lenny Shail van ‘Youth Fight for Jobs’ in Coventry en lid van de Socialist Party in Engeland en Wales benadrukte het belang om de strijd ook op politiek vlak te voeren. In Coventry is er een traditie van een socialistisch parlementslid en nadien socialistische gemeenteraadsleden die een politiek alternatief naar voor schoven. Dat maakte het voor fascistische en racistische groepen zoals de BNP, NF en EDL totnutoe onmogelijk om zich in deze regio uit te bouwen.
Conclusie
Leden van Xekinima die mee de conferentie organiseerden waren tevreden met de resultaten. Door de verkoop van goedkoop maar degelijk voedsel en drank werden de kosten gedekt. De Griekse antifascistische activisten hebben een sterke beweging uitgebouwd. Ze waren in staat om direct na de moord op Pavlos Fyssas betogingen in 20 steden en 16 verschillende delen van Athene te organiseren. Ze strijden niet alleen tegen Gouden Dageraad maar ook tegen de verschrikkelijke sociale en economische crisis die nog erger wordt door de dictaten van de trojka.
Dit was een bijzonder nuttige internationale bijeenkomst. We moeten racisme en fascisme steeds met internationalisme beantwoorden. Antiracisten en socialisten in Europa zullen voorstellen van de organisatoren bespreken om in het kader van hun geplande activiteiten samen te werken.
