Equal Pay Day. Verslag van Gents debat over loonkloof

Verslag door Thomas K

Meer foto's van het debat
Meer foto’s van het debat

De organisatie van Equal Pay Day op 18 maart 2014, was voor LSP Gent vorige week vrijdag een aanleiding tot debat met syndicale inslag over de loonkloof tussen mannen en vrouwen. Er waren bijna dertig aanwezigen onder wie een aantal delegees en militanten van de vakbonden.

De leden van het paneldebat waren Bart Leybaert, gewestelijk secretaris van de socialistische bediendenvakbond BBTK Waasland, Sofie De Graeve, coördinatrice bij het Vrouwenoverlegcomité (VOK), en Anja Deschoemacker, die kwam spreken als lid van de vrouwencommissie van LSP. Ilke Jaspers van het ACV kon niet aanwezig zijn op het paneldebat.
Volgens het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen, dat zijn resultaten baseert op cijfers van onder meer het Federaal Planbureau en andere overheidsinstellingen, bedraagt de totale loonkloof tussen mannen en vrouwen 23%. Equal Payday, een organisatie van Zijkant en het ABVV, is symbolisch op die dag in 2014 gesitueerd waarop vrouwen evenveel hebben verdiend als hun mannelijke collega’s in heel 2013.

Op de vraag hoe vooruitgang kan worden geboekt in de gelijke behandeling van vrouwen en mannen op de arbeidsmarkt, antwoordde Bart Leybaert dat veel afhankelijk is van de houding en inzet van de vakbonden. Uit studie over de recente economische ontwikkelingen komt naar voren dat de verschillen tussen arm en rijk enkel maar toenemen en dat na de mannen uit de klassieke industrie nu ook veel vrouwen het slachtoffer worden van de crisismaatregelen.

Sofie De Graeve had het onder meer over een noodzakelijke mentaliteitswijziging op alle niveaus van de maatschappij – zowel politiek, economisch als sociaal. Vrouwen verdienen niet enkel minder dan mannen, ze zien sneller hun carrière gefnuikt en lijden in veel gevallen onder een hoge werkdruk die het moeilijk maakt om persoonlijke keuzes te maken. In die zin is de loonkloof niet enkel een syndicaal probleem maar een bredere, maatschappelijke kwestie.

Anja Deschoemacker koppelde de campagne voor een gelijk loon aan de een oproep voor een breder programma van sociale hervormingen. Vrouwen maken in meer dan de helft van de gevallen geen “vrije” keuze als ze een deeltijds betrekking aannemen of hun baan opgeven om het huishouden te kunnen doen. De onderwaardering van vrouwen en zogenaamde “vrouwenjobs” of –sectoren (waar de mannen die er tewerkgesteld zijn vaak ook minder verdienen dan hun collega’s in “mannensectoren”) is systematisch en roept om systeemverandering.

De themadag Equal Payday komt ook geregeld in de pers aan bod. Redacties publiceren soms spectaculaire cijfers over de dichting van de loonkloof. Is er vooruitgang geboekt? Volgens Bart Leybaert kan wie dat wil met het begrip “vooruitgang” goochelen. Het verschil op de uurlonen is bijvoorbeeld gedaald, maar uit studies komt naar voren dat de lonen van veel mannen gedaald zijn door besparingen. Vooruitgang is er maar heel beperkt, vond ook Sofie De Graeve.

Het blijft volgens haar een gevecht om het thema op de agenda te zetten. Door hun relatie met neoliberale partijen die niet de gelijkheid en solidariteit maar de vrije markt vooropstellen, hebben ook bepaalde vrouwenorganisaties een dubieuze houding. Anja Deschoemacker vond het de taak van de vakbonden om socialistische keuzes te maken. Solidariteit met de arbeidsklasse, niet opdat de kloof zou dichten door mannen die op hun loon inleveren, maar door alle inkomens op te trekken en iedereen van een degelijke job te voorzien.

Verscheiden opvattingen waren uit de zaal te horen over de rol van de vakbonden in dit debat. Hoewel binnen de vakbonden het potentieel duidelijk aanwezig is om het thema van gelijk loon voor gelijk werk op de agenda te zetten, zijn er ook tegengestelde tendensen aanwezig die eenduidige actie bemoeilijken. Zo heeft de sp.a bijvoorbeeld nog altijd veel invloed over het ABVV, maar levert zij wel de minister van werk in de federale regering die geregeld met de eisen van de vakbond botst.

Ook is er nog steeds nood aan de opleiding en ondersteuning van vrouwelijke militanten en delegees, vooral in de kleine bedrijven waar veel vrouwen werken maar waar vakbonden minder sterk staan. Bart Leybaert verdedigde het werk van de vakbonden, ook al vond hij ook dat zij nog heel wat werk aan de winkel hadden.

Sofie De Graeve zei dat het debat in de media te eenzijdig op de kloof gericht is en de bredere problematiek wat vergeet, maar was blij dat de campagne er is. Zonder Equal Payday zou de publieke opinie nog minder over discriminatie tegen vrouwen debatteren. Tot slot toont de loonkloof volgens Anja Deschoemacker een afhankelijkheidsrelatie van vrouwen aan, zij het aan mannen, hun familie of kapitalisten. Socialisme kan de loonkloof beëindigen door mensen in hun behoeften niet langer te laten afhangen van de beperkingen van een loon.

Delen:
Printen:

Steun ons: plaats uw boodschap in onze mei-editie!

Voorpagina van De Linkse Socialist

Uw boodschap in onze mei-editie