Alle partijen zijn enthousiast over het voorstel van SP.a om de loopbaanvereiste voor pensioen op te trekken tot 42 jaar en meteen alle stelsels van vervroegd pensioen af te schaffen. De SP.a staat al langer vooraan in het aanvoeren van de aanvallen op de pensioenen en brugpensioenen. De partij wil nu campagne voeren met een strenger voorstel dan wat destijds voor het Generatiepact werd voorgesteld.
Om de pensioenen en brugpensioenen aan te pakken, wordt steeds discussie gevoerd over zowel de leeftijd als de loopbaanvereiste. In 2005 kwam minister Freya Van Den Bossche (SP.a) in de nota ‘Actief Ouder Worden’, de voorloper van het Generatiepact, met het voorstel om vervroegde pensionering pas mogelijk te maken na een loopbaan van 40 jaar. De aanvallen op het brugpensioen leidden tot grootschalig vakbondsprotest. Vandaag stelt Bruno Tobback voor om alle stelsels van vervroegde pensionering af te schaffen en de loopbaanvereiste voor pensioen op 42 jaar te brengen. Kortom, er wordt nog een stap verder gegaan in de aanval op onze pensioenrechten.
De loopbaanvereiste wordt doorgaans gebruikt om te verbergen dat de pensioenleeftijd van 65 jaar eigenlijk aan de kant wordt geschoven. Om te vermijden dat de pensioenleeftijd voor iedereen op hetzelfde ogenblik wordt opgetrokken, wordt naar de loopbaanvereiste gegrepen. Het doel is hetzelfde: een algemene verhoging van de pensioenleeftijd. Maar er wordt gehoopt dat een optrekking ervan via de loopbaanvereiste algemeen protest wat kan afzwakken.
Alle gevestigde partijen pleiten voor een dergelijke aanval op de pensioenen. Zo pleit CD&V voor een loopbaan van 45 jaar. Dan kan enkel wie voor zijn twintigste werk vond en steeds bleef werken op 65 jaar op pensioen. De liberaal Luc Coene (VLD’er en gouverneur van de Nationale Bank) stelde onder applaus van N-VA al voor om werklozen geen pensioenrechten meer te laten opbouwen. Als SP.a vandaag pleit voor een loopbaanvereiste van 42 jaar, en vanaf 2030 ‘wellicht’ 43 jaar, is het een verslechtering van de bestaande regeling en een wel erg flauwe poging om de nog asocialere voorstellen van de neoliberale collega’s wat af te zwakken.
Het is geen toeval dat alle gevestigde partijen positief reageerden op het voorstel van Bruno Tobback. Ook Groen deed dit, die partij pleitte eerder al voor een loopbaanvereiste van 42 jaar maar wel met het behoud van de wettelijke leeftijd van 65 jaar. Minister van Pensioenen De Croo stelde dat het belang van de loopbaanduur nu al toeneemt. Kortom, hij bevestigde dat het voorstel van de SP.a verder bouwt op het asociale beleid dat eerder door onder meer SP.a in gang werd gezet.
Voorzitter Bruno Tobback wil met het oog op de verkiezingen een aantal voorstellen doen voor de hervorming van de sociale zekerheid. Er wordt daarbij zelfs verwezen naar de campagne die zijn vader in 1995 voerde, toen de SP naar de kiezer trok met de slogan ‘Uw sociale zekerheid’. Waar de SP 20 jaar geleden zich op hypocriete wijze probeerde op te werpen als de verdedigers van het bestaande stelsel van sociale zekerheid, wordt dit vandaag zonder enige gêne overboord gegooid en wordt de campagne gekoppeld aan voorstellen om de sociale zekerheid af te bouwen.
De SP.a stond mee vooraan in het doorvoeren van het Generatiepact, een aanval op onder meer het brugpensioen. De afgelopen jaren is fors gesnoeid in de mogelijkheden van vervroegd pensioen, van het onderwijs over de ambtenaren in het algemeen tot de private sector, overal werd de leeftijd voor vervroegd pensioen opgetrokken. Deze aanval werd gekoppeld aan het optrekken van de loopbaanvereiste. In plaats van na 35 jaar werken op 60 jaar recht te hebben op vervroegd pensioen, wordt dit straks pas mogelijk na 40 jaar werken en vanaf 62 jaar. Voor statutairen werd de loopbaanvereiste eerst naar 38 jaar opgetrokken en wordt het binnenkort 40 jaar. Het voorstel dat SP.a nu doet is een verdere aanval op het brugpensioen. Alle stelsels van vervroegd pensioen moeten voor de partij verdwijnen, met enkel voor zware beroepen specifieke uitzonderingen.
Tobback erkent meteen dat zijn voorstel een besparingsoperatie is: “Voor zover je dat kan berekenen, gaat het om 1 à 1,5 procent van het bbp minder stijging van de pensioenkost in de komende jaren.” Het doel is volgens minister De Coninck om mensen langer aan de slag te houden. Het Generatiepact zorgde voor een grote kloof tussen vakbondsmilitanten en partij, vandaag wil SP.a campagne voeren met de belofte van een nog asocialere versie van het Generatiepact. Dat alle andere neoliberalen er positief op reageren, is een teken aan de wand. Langs de linkerzijde zal het de ruimte groter maken, de roep naar een linkse vertegenwoordiging in het parlement zal er luider door worden.
Tegelijk moeten de voorstellen van Tobback tot waakzaamheid in syndicale kringen leiden. Als de grote partijen het voor de verkiezingen al eens zijn over het feit dat er aanvallen komen en de discussie zich beperkt tot hoe ver die aanvallen zullen gaan, dan mogen wij niet wachten om de verdediging te organiseren. Of laten we ons nogmaals in slaap wiegen en tijd verliezen met argumenten als het ‘minste kwaad’?
