Het verhaal van deze film past bijzonder goed bij de huidige periode. Panem, waar de brutale jaarlijkse Hongerspelen plaatsvinden, is een dictatoriale staat en staat symbool voor een dystopisch toekomstbeeld. In tegenstelling tot de eerste film op basis van de boeken van Suzanne Collins is er in Catching Fire wel aandacht voor de politieke en ideologische elementen uit de boeken.
De decadentie in het rijke Capitol lijkt onbegrensd te zijn. Er zijn feestjes, luxe en glamour. Alles is kleurrijk en spannend, luxe en geld zijn alom aanwezige basisgoederen. Het staat in een schril contrast met de enorme armoede van de omliggende districten en de grijze industriële zones waar de gewone mensen wonen.
Klassenpolitiek
Centraal in de trilogie vinden we de strijd tussen verschillende klassen. De verhouding tussen de elite en diegenen onderaan de sociale ladder in Panem is een weerspiegeling van de realiteit onder het moderne kapitalisme. De staat wordt geleid door president Snow en heeft een sociale basis in de hoogste klassen die in Capitol leven.
Maar deze elite heeft de arbeidersklasse nodig. De wijk Capitol en Panem als geheel kan enkel functioneren omwille van de arbeidersbuurten. Het maakt dat de staat en de klassensamenleving fragiel zijn. Het kapitalisme heeft met de ontwikkeling van de arbeidersklasse eveneens haar eigen ondergang gecreëerd. President Snow verklaart dat geen enkele kracht sterker dan de staat kan zijn, maar de rebellie die tot de creatie van de Hongerspelen aanleiding gaf zorgde er wel bijna voor dat Capitol ten val kwam. Nu begint een nieuwe golf van opstanden in de districten.
De film eindigt met het beeld van de hoofdfiguur Katniss die teneergeslagen is als ze verneemt dat haar huis werd gebombardeerd en vernield. Maar het verdriet slaat snel om in woede en vastberadenheid. Ze is klaar om de strijd aan te gaan.
Het revolutionaire bewustzijn dat zich doorheen de film opbouwt, leidt tot een revolutie tegen de heersers in Capitol. In de eerste film probeerde Katniss zelfmoord te plegen tijdens de Spelen in een poging om te vermijden dat Capitol haar als overwinnaar kan claimen en met de eer gaat lopen.
Het was een eerste sprankel van rebellie. De overwinning van Katniss leidt tot rellen in bijna alle districten, er breekt geweld uit tegen de staatsagenten.
De uiteindelijke symbolische rebellie blijkt op de ceremonie voor de 75ste Hongerspelen. Katniss moet een jurk dragen die haar trouwjurk had moeten zijn. De jurk vat vuur en wordt een zwarte jurk met vleugels. Katniss komt op een revolutionair standpunt en in het laatste boek neemt ze het voortouw van de revolutionaire beweging.
Maar de revolutie is breder dan slechts één persoon. Capitol probeert afstand te creëren tussen Katniss en de gewone bevolking. Er wordt gehoopt dat dit ertoe zal leiden dat de revolutionaire sfeer zal verdwijnen, maar bewegingen die zich baseren op de kracht van de arbeidersklasse kunnen niet zomaar gebroken worden.
Het bewustzijn van de burgers in de districten gaat verder dan individuele strijd en wordt een algemene bevrijdingsstrijd. De bevolking wordt aangemoedigd om zichzelf te bevrijden door deelname aan de revolutie.
Niet enkel fictie…
Door in solidariteit samen te werken, is het voor de werkende bevolking mogelijk om de kapitalistische machthebbers aan de kant te schuiven.
Revolutie is niet iets dat tot fictie beperkt is. De recente golf van opstanden in het Midden-Oosten en Noord-Afrika maakte duidelijk dat een massale opstand in een revolutie kan overgaan en dictatoriale regimes die onaantastbaar geacht werden ten val kan brengen. In Brazilië volgde afgelopen zomer een massaal protest, onder meer tegen de dure vervoersprijzen. In Turkije waren er massale betogingen en bezettingen na politiegeweld bij protest tegen het verdwijnen van een park.
In de ergste crisis sinds de Grote Depressie worden de tegenstellingen van het systeem groter en zichtbaarder. De ongelijkheid neemt toe. De rijken worden rijker en de armen armer. Uiteindelijk kan dit niet blijven duren. Deze film is een aanmoediging voor al wie in de reële wereld de strijd voor een socialistisch alternatief aangaat.
Acteur Donald Sutherland speelt president Snow in de film. Hij verklaarde in de media dat de film wil bijdragen aan het creëren van een revolte, een jongerenopstand. Hij wees onder meer op de belastingcadeaus voor de grote bedrijven, racisme, het groeiende aantal Amerikanen dat van voedselbonnen afhangt of de aanvallen met drones. Redenen genoeg om tot actie over te gaan aldus Sutherland.
