Geweld van neonazi’s beantwoord met massaal protest
Zondag werd in Kärrtorp, in het zuiden van Stockholm, massaal betoogd. Het was de grootste antiracistische betoging uit de geschiedenis van het land met maar liefst 20.000 aanwezigen. Die kwamen op straat als antwoord op een gewelddadige aanval van gewapende neonazi’s op een antiracistische betoging in november.
In november ging een gewelddadige groep neo-nazi’s, SMR (Zweedse Verdedigingsbeweging), over tot activiteiten in deze buurt. Er verschenen swastika-symbolen in de buurt, migranten werden lastig gevallen en de groep dook op een pleintje op de buurt op waar aan sport kan gedaan worden.
De lokale afdeling van Rättvisepartiet Socialisterna (de tegenhanger van LSP) besprak de noodzaak van een antifascistische campagne met een zo breed mogelijke betrokkenheid van de lokale bevolking en jongeren. Anderen wilden ook campagne voeren en dus werd een netwerk opgezet. Er werd een betoging opgezet voor 15 december.
Op die betoging waren er 800 aanwezigen, een stevig lokaal antwoord op de aanwezigheid van een groepje neonazi’s. Tijdens deze vreedzame betoging kwam er een aanval door neonazi’s. Ze kwamen met een 40-tal mensen in militaire stijl op de betoging afgevlogen, ze gooiden flessen en voetzoekers, gebruikten stokken en stenen. Dat was tegen een betoging waar ook ouders met kinderen aanwezig waren.
Na de eerste schok die voor wat chaos zorgde, organiseerden de ordedienst en betogers een menselijke ketting om de betoging te verdedigen. Meteen hierna begonnen de betogers op te rukken naar de neonazi’s die de aftocht moesten blazen. Ze werden achtervolgd door de hele wijk en moesten uiteindelijk de stad verlaten en in een bos dekking zoeken.
Het was een spectaculaire overwinning. De politie kreeg harde kritiek omdat ze de betogers niet beschermde tegen de neonazi’s, maar nadien de neonazi’s wel in bescherming nam tegen de woedende betogers. Een moeder die snel haar kinderen in veiligheid had gebracht, schreeuwde naar de politie waarom de neonazi’s niet werden opgepakt. Een agent antwoordde: “Jullie zijn niet veel beter.”
De politie en sommige media probeerden het af te doen al seen rel en een confrontatie tussen twee groepen. Het duurde enkele dagen vooraleer de politie toegaf dat ze over informatie beschikte dat er een aanval zou komen en dat alle 26 arrestanten neonazi’s waren.
Het netwerk diende klacht in tegen de politie en kreeg daar enige aandacht voor. “In plaats van diegenen die flagrant geweld plegen op te pakken, werden ze beschermd door de politie”, verklaarde Ammar Khorshed van het lokale netwerk tegen racisme. Ammar is ook lid van de lokale afdeling van Rättvisepartiet Socialisterna en verscheen de voorbije dagen op tal van nationale media.
Er werd besloten om op 22 december een nieuwe antifascistische betoging te houden. Deze oproep kreeg een enorm gehoor. Via Facebook gaven 15.000 mensen aan dat ze zouden deelnemen. Lokale activiteiten zorgden ervoor dat iedereen van de betoging op de hoogte was. Er werd ook een lokale studentengroep tegen racisme opgezet.
Wat volgde was een golf van antiracisme en antifascisme. In zowat 25 steden en dorpen waren er betogingen met 3.000 aanwezigen in Göteborg, 2.000 in Umeå, 1.000 in Malmö,…
De betoging in Kärrtorp was de grootste betoging tegen racisme en fascisme uit de Zweedse geschiedenis. Plots kondigden alle partijen in het parlement, met uitzondering van de racistische ‘Zweedse Democraten’, aan dat ze zouden deelnemen. De voorzitters van de sociaaldemocraten en de linkse partij en de voorzitter van het parlement waren allen aanwezig.
Het netwerk ging in tegen de druk om deze politieke ‘bekende Zweden’ te laten spreken. Er werd voor gekozen om de lokale activisten die de campagne hadden gevoerd aan het woord te laten. Er waren ook tal van artiesten die wilden optreden om hun verzet tegen racisme en hun kritiek op het systeem te uiten.
Op 22 december kwamen er duizenden betogers, in de buurt zelf was de opkomst overweldigend. De enorme opkomst toont de sterke steun voor antiracisme en de woede tegenover het fascistisch geweld. Veel betogers waren ook erg tevreden dat het initiatief van onderuit kwam en dat karakter benadrukte.
De betogers verzamelden onder het geluid van de drums van Riot Samba, Sambomban en Yakumbe. Er volgde een sterke mars naar het sportterrein. Daar werden de betogers verwelkomd door Enzo Costa van de studentenbeweging tegen racisme en Zandra van Linje 17, het lokale netwerk tegen racisme.
“We staan nu op het sportterrein waar we voor het eerst activiteiten van neonazi’s in de buurt opmerkten. Ze trainden hier op militaire marsen en brachten de Hitlergroet op dit terrein. We nemen het terrein terug in. En we zullen het blijven innemen en fascisme geen enkele ruimte geven”, verklaarde Enzo Costa onder luid applaus.
De eerste spreker was Petri Myllykoski, een lid van Rättvisepartiet Socialisterna en verantwoordelijk voor de ordedienst. “De neonazi’s vielen ons aan in een gewapende en geplande aanval. Het waren wij – alle betogers samen – die de nazi’s weg dreven. Dat was een enorme overwinning”, zei Petri.
Hij ging ook in op de kritiek op de politie naar aanleiding van de betoging een week eerder: “Jullie weten dat we een klacht hebben ingediend hebben tegen de politie. Die had het gevaar onderschat, trad niet op toen ze over informatie beschikte en beschermde uiteindelijk de neonazi’s. We willen nu een antwoord van de politie en het gerecht: zullen de nazi’s gestraft worden? Dat 23 van de 26 arrestanten meteen werden vrijgelaten, is geen goed teken. Dat ze vervolgd worden voor relschoppen terwijl het een moordpoging was al evenmin.”
De volgende spreker was Lena Ezelius van de lokale afdeling van de vakbond van gemeentepersoneel. Lena had het over hoe racisme wordt gebruikt om onrechtvaardigheid onder de mat te vegen. “Het is niet de schuld van migranten dat kinderen in armoede leven en dat de ongelijkheid in Zweden toeneemt. Het zijn niet de migranten die Zweedse bedrijven hebben aangezet om goedkopere buitenlandse arbeidskrachten aan te trekken onder slechtere omstandigheden. Het zijn niet de migranten die ervoor zorgen dat er onvoldoende middelen zijn voor de scholen en de ouderenopvang terwijl ons belastingsgeld in de zakken van de grote bedrijfseigenaars verdwijnt.”
Er waren tal van sprekers van het lokale netwerk Linje 17 en jongeren tegen racisme. Er volgde muziek van bekende hiphopartiesten als Little Namo, Carlito , Amsei Brown, Mohammed Ali, Ison & Fille Dani M, Sebbe Staxx, Adam Tensta, Adam Ray, Dida, Nebay Meles, Large, Linda Pira en Labyrinth. Andere bekende artiesten waren Jenny Wilson en Hoffmaestro.
Petri Myllykoski sloot de dag af met een samenvatting van de betoging: “Kärrtorp heeft aangetoond dat antiracisme van onderuit komt, van de gewone mensen. Velen zagen in dat het belangrijk is om ons in heel het land lokaal te organiseren tegen neonazi’s en tegen racisme. Om racisme en neonazisme te stoppen, moeten we samen strijden tegen onrechtvaardigheid en tegen alle pogingen om de gewone bevolking te verdelen.”
Op de betoging verkochten we 400 exemplaren van ons weekblad ‘Offensiv’ en 25 abonnementen. Veel leden waren betrokken bij de praktische organisatie en de ordedienst. Er was een grote interesse in onze ideeën omdat iedereen weet dat onze lokale afdeling de campagne tegen de neonazi’s van Kärrtorp is opgestart en een cruciale rol speelde in de betoging. Enkel een rechtse journaliste schreef nadien dat ze de betoging “angstig en teleurgesteld” verliet omdat er zo’n linkse atmosfeer was.
De betogingen in de rest van het land wijzen erop dat er een mogelijkheid is om een nieuwe brede antiracistische beweging op te zetten, gericht tegen zowel de Zweedse Democraten als de neonazi’s en op basis van een campagne die regelrecht ingaat tegen het neoliberale beleid dat een voedingsbodem voor racisme creëert.
