Minister van Leefmilieu Joke Schauvliege meldde recent dat de Limburgse Reconversie Maatschappij, opgericht om de Limburgse “maakeconomie” om te vormen tot “een innovatieve en technologische economie” samen met de Australische firma Dart Energy, 10 miljoen euro verzamelde voor eventuele proefboringen naar onconventioneel gas. Komt het controversiële ‘fracken’ zo binnenkort ook naar België?
Artikel door Jeroen (Gent) uit de novembereditie van ‘De Linkse Socialist’
What the frack?
Onconventioneel gas (zoals schaliegas of steenkoolgas) is gas dat zich in harde bodemlagen bevindt. Om het te kunnen winnen wordt een techniek gebruikt die men ‘hydraulic fracturing’ (letterlijk: hydraulisch kraken) of ‘fracking’ noemt. Diep ondergronds worden horizontale boringen uitgevoerd, soms kilometers lang. Vervolgens wordt een mengsel van water en chemicaliën in de gangen gepompt en zo wordt de druk opgevoerd tot breuken ontstaan in het gesteente waarlangs vervolgens het gas kan ontsnappen.
Deze vorm van fracking werd eind jaren ’90 ontwikkeld in de VS. De regering zette er sterk in op fracking om onafhankelijker te worden in haar energievoorziening en de prijzen te drukken. Wereldwijd is fracken aan een sterke opmars bezig door de hoge olie- en gasprijzen en de crisis. In verschillende Europese landen wordt vandaag al gefrackt, zoals het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Polen en Denemarken; in andere landen, zoals Frankrijk en België, wordt het sterk overwogen.
Ramp voor het milieu
De effecten van frackingoperaties op het milieu zijn desastreus te noemen. Het water dat gebruikt wordt, wordt gemengd met gigantische hoeveelheden chemicaliën, waarvan verschillende erg schadelijk zijn voor de mens. Slechts 10 tot 40%, afhankelijk van het gesteente waarin men werkt, van de gebruikte vloeistof komt terug aan de oppervlakte. Het bevat dan veel schadelijke chemicaliën, kankerverwekkende stoffen, corrosieve zouten en radioactief materiaal.
De zuivering van dit goedje kost veel tijd, kennis en geld, allemaal dingen die de multinationals hier liever niet aan spenderen. Wat achterblijft in de bodem wordt verondersteld daar te blijven, maar er zijn sterke aanwijzingen dat de vloeistof migreert, en niemand kan zeggen waar het op langere termijn terechtkomt.
Het gas dat vrijkomt bij het breken van steenlagen kan ook niet steeds allemaal opgevangen worden en komt soms in het grondwater terecht. In de Amerikaanse staat Pennsylvania kwamen onderzoekers tot de vaststelling dat het grondwater in regio’s waar aan fracking gedaan werd tot 17 keer meer methaangas bevat dan normaal. Er zijn zelfs gedocumenteerde voorbeelden van mensen die het water uit hun kraan kunnen doen ontbranden.
Daarnaast is er nog een gevaar op aardbevingen (zoals gebeurd bij de Britse stad Blackpool), het enorme waterverbruik (tot 13 miljoen liter per boring), het gevaar op ongevallen, de impact op het landschap, het gas dat ontsnapt in de atmosfeer,…
Investeren in alternatieven
LSP verdedigt een compleet verbod op onconventionele gasontginning en massale investeringen in duurzame, alternatieve energieproductie. Om dit mogelijk te maken moet beslag gelegd worden op de enorme hoeveelheid middelen die multinationals in deze ‘hype’ pompen (de Belgische chemiereus Solvay gaf recent 1 miljard euro uit aan één enkele overname). LSP verdedigt daarom de (her)nationalisatie van de energiesector onder democratische controle.
