Tot een miljoen Britten werkt met zogenaamde 0-urencontracten. Dat zijn arbeidsovereenkomsten waarbij een werkgever even goed iemand kan laten thuiszitten en niet moet betalen, maar wel kan oproepen indien er werk is. Een uur voor het begin van het werk wordt de werknemer opgeroepen. Er is geen enkele garantie op werkuren en inkomsten. Flexibiliteit ten top gedreven dus. Deze week waren er verschillende protestacties van Youth Fight for Jobs om deze nulbescherming voor werkenden aan te klagen.
De kledingketen Sports Direct heeft 20.000 van haar 23.000 werknemers een dergelijk 0-urencontract aangesmeerd. De groep staat niet alleen, zelfs op het koninklijk paleis werden 350 tijdelijke werknemers met zo’n contract aangeworven. Deze werkenden hebben geen garantie op werk en inkomen, geen betaald verlof, geen ziektedagen en ze moeten toestemming krijgen vooraleer ze ergens anders mogen werken. Voor de werkgevers is dit bijzonder interessant, alle ‘dode’ uren worden afgeschaft en enkel op drukke momenten wordt personeel ingezet. Het ‘just-in-time’ principe wordt ook op de menselijke arbeidskracht toegepast.
Sports Direct stelt een groot deel van haar personeel op deze manier tewerk. Tegelijk worden rijkelijke bonussen (in de vorm van aandelen) betaald aan de managers en het toezichthoudend personeel dat wel een voltijds contract kreeg. Bij McDonalds werkt eveneens ongeveer 90% met een 0-urencontract, het gaat om 83.000 Britse werknemers!
Het personeel met 0-urencontracten is niet in staat een normaal leven te leiden. Er wordt gesteld dat dit stelsel werknemers zou toelaten om zelf te bepalen wanneer er meer tijd voor gezin en sociale aspecten wordt uitgetrokken. De realiteit is andersom, de totale onzekerheid ondermijnt het sociale leven van de werkenden.
De regering moest erkennen dat meer dan 200.000 mensen met zo’n stelsel werken, in de helft van de gevallen gaat het om jongeren tussen 16 en 24 jaar oud. Een nieuw onderzoek heeft het over 1 miljoen 0-contracten. Alleszins staat vast dat het aantal dergelijke contracten snel toeneemt. Het versterkt niet alleen de flexibiliteit maar het vormt ook een uitstekend wapen om een sfeer van terreur op de werkvloer in te voeren. Wie niet braafjes aan de leiband loopt, wordt meteen afgestraft en krijgt minder of geen uren.
Een jonge 0-urenarbeider uit het zuiden van Londen vertelde aan weekblad The Socialist: “Het ergste is dat het onmogelijk is om een weekplanning op te maken. Het is niet mogelijk om af te spreken, ook al omdat je niet weet hoeveel geld je zal hebben. Het is onmogelijk om in het stelsel van uitkeringen te komen, dat is immers beperkt tot mensen met een vast inkomen. Als 0-urencontractueel weet je niet hoeveel je zal verdienen.”
Het ongenoegen tegenover deze handelswijze is groot en leidt ook tot verzet. De campagne Youth Fight for Jobs trok de afgelopen dagen naar verschillende vestigingen van Sports Direct om te protesteren tegen de 0-urencontracten. De woordvoerder van de campagne, Ian Pattison, verklaarde: “We zullen geen degelijke contracten afdwingen door het lief te vragen. We zullen aan verschillende winkels van Sports Direct actie voeren en het personeel aanspreken over de wijze waarop ze de strijd voor een betere bescherming en degelijke contracten kunnen aangaan.”
