Laura Nys, militante bij TegenGAS en winnaar Emile Zolaprijs met het essay "Gesluierde Vrouwen"
Na het verschijnen van de ophefmakende documentaire “Femme de la rue” in juli sprak Minister van Binnenlandse zaken en Arbeid en Gelijke Kansen Joëlle Milquet (cdH) van een hardere aanpak van vrouwendiscriminatie. Ze suggereerde onder meer de veelbesproken gemeentelijke administratieve sanctie (GAS-boete) als instrument in haar strijd tegen seksisme. Vanuit TegenGAS en LSP vinden we dit geen goed idee. TegenGAS bracht afgelopen weken via verscheidene acties en publicaties een hele reeks argumenten tegen het gebruik van GAS: het risico op machtsoverschrijding, een verstoord evenwicht tussen repressie en preventie, het creëren van rechtsongelijkheid, omkering van de bewijslast, willekeur, en last but not least: het gaat om pure symptoombestrijding.
Door seksisme in het rijtje te zetten bij andere gedragingen die gesanctioneerd kunnen worden door een GAS-boete, individualiseert Milquet niet alleen een fenomeen dat een maatschappelijk probleem is, maar reduceert ze seksisme ook tot een of andere vorm van overlast waarvoor GAS boetes doorgaans worden ingeroepen. Nochtans is seksisme diep ingebed in onze maatschappij en is repressie hiervoor geen oplossing.
Wat wél een oplossing is, is het wegwerken van de socio-economische ongelijkheid tussen man en vrouw, die aan de basis ligt van veel vormen van seksisme door de scheve machtsverhouding die hierdoor ontstaat. De fameuze brutomaandloonkloof bedroeg in 2012 maar liefst 22%, hoofdzakelijk te wijten aan het deeltijdse werk van vrouwen. Vrouwen lopen een hoger risico op armoede dan mannen, wat nog meer geldt voor alleenstaaande ouders die in meerderheid vrouwen zijn. De meerderheid blijft hangen in typische “vrouwensectoren” die vaak lage loonsectoren zijn en waarin dan bovendien de hogere functies vaak door mannen worden ingenomen. Om vrouwen toe te laten op de arbeidsmarkt een betere positie te veroveren, zou een collectieve arbeidsduurvermindering zonder loonverlies, gecombineerd met een betaalbare openbare dienstverlening inzake kinderopvang, maar ook inzake het collectief organiseren van een publiek alternatief op de huishoudelijke onbetaalde arbeid (was- en strijkateliers met een degelijk statuut en loon voor het personeel, kwaliteitsvolle maaltijden op school en op de werkplaats…) een enorme stap voorwaarts betekenen. De dubbele dagtaak van vrouwen zal zonder die maatregelen steeds hun positie op de arbeidsmarkt beperken.
Dit zijn slechts enkele problemen waarmee vrouwen worstelen. We hadden ook nog de prostituees kunnen vernoemen (waarvan uit een Frans onderzoek blijkt dat tussen de 92 en de 95% van hen de sector willen verlaten, waarin ze dikwijls terect komen als gevolg van armoede). Of partnergeweld en het gebrek aan financiële onafhankelijkheid waardoor veel vrouwen een slechte gezinssituatie niet kunnen ontvluchten. Kortom, TegenGAS en LSP zijn het absoluut akkoord met Milquet als ze zegt dat “de strijd tegen seksisme en vrouwendiscriminatie nog lang niet gestreden <is>” (DS 09/02/2013). Maar we denken niet dat dit met GAS-boetes tegen individuele gevallen van seksisme zal worden bestreden.
Bovendien valt op dat Milquet voor reclamebedrijven, die dagdagelijks een objectiverend en seksistisch beeld van vrouwen de wereld insturen, dan enkel “zelfregulering” wil opleggen. Het voornaamste is volgens ons echter de hypocrisie van Milquet en haar collega’s in de regering: enerzijds wordt met de wet op seksisme en de GAS-boetes de idee gewekt dat ze het menen met seksismebestrijding, maar anderzijds wordt een politiek van besparingen, loonmatiging en onderfinanciering van alle openbare diensten en zorg aan personen gevoerd, waarvoor zeker vrouwen een hoge prijs betalen. Symptomen bestrijden en tegelijkertijd de sociaal-economische basis voor de alledaagse uitingen van seksisme versterken, kan nooit werken! Daarom zullen tegenGAS en LSP de komende weken en maanden hun acties tegen de GAS-boetes verderzetten, evenals de strijd tegen het besparingsbeleid dat o.a. vrouwen stappen terug doet zetten op het vlak van financiële onafhankelijkheid en seksisme versterkt, evenals de strijd tegen groepen als de fout benoemde pro-lifebeweging die verworven rechten als het recht op abortus onder druk willen zetten.
