Vakbonden moeten niet over achteruitgang onderhandelen, maar het verzet organiseren!
De standpunten over de pensioenen liggen zodanig ver uiteen dat de geplande onderhandelingen op 10 maart niet konden van start gaan. Het patronaat haalt de vergrijzing en de lage activiteitsgraad aan om o.a. de afschaffing van het brugpensioen te bepleiten. De vakbonden stellen terecht dat de lage participatiegraad enkel kan worden opgelost met meer jobs. De arbeiders mogen in geen geval worden gedwongen langer te werken op een moment dat meer dan 600.000 werklozen, waaronder veel jongeren, een job zoeken. De regering wil de pensioenen afbouwen, maar zit met een heilige schrik voor mogelijk massale bewegingen.
Anja Deschoemacker
Voor die bewegingen heeft ACV-voorzitter Luc Cortebeeck de regering gewaarschuwd. Elke afbouw van het brugpensioen, zal leiden tot “zware acties”, mogelijk zelfs een “algemene staking” (De Standaard, 10/03). De vakbonden hebben alternatieve voorstellen. Ze zien het opkrikken van de werkgelegenheid onder vooral jongeren als dé manier om de sociale zekerheid te behouden. Wie, behalve het patronaat, kan daar nu iets tegenin brengen? Daarnaast willen ze echter het eindeloopbaandebat ook koppelen aan de alternatieve financiering van de sociale zekerheid, door de invoering van een algemene sociale bijdrage (ook op niet-arbeidsinkomens).
En daar gaan we een gevaarlijke richting uit. Alternatieve financiering van de sociale zekerheid komt neer op het aanvaarden van de uitholling van het systeem door het verlagen van de zogenaamde patronale bijdragen. Veranderingen aanbrengen in het huidige stelsel van sociale zekerheid zal een moeizame procedure van onderhandelingen vergen waarin de vakbonden betrokken zijn. Een rechtse regering kan echter naar believen de ASB (algemene sociale bijdrage) optrekken of doen dalen. Het onderhandelen over een ASB kan op het eerste gezicht een oplossing betekenen, maar kan op langere termijn leiden tot het afschaffen van de sociale zekerheid als het solidariteitsstelsel met verworven rechten dat we vandaag kennen. Zo halen regering en patronaat toch de buit binnen.
De sociale zekerheid is een verworvenheid van strijd, waarbij opeenvolgende gevechten van de arbeidersklasse steeds verdergaande rechten hebben afgedwongen. Sinds de val van de Muur staat dit stelsel onder steeds grotere druk. Maar de sociale zekerheid heeft een breed draagvlak in de maatschappij en er is een grote actiebereidheid tegen iedere aanval.
De vakbonden moeten die actiebereidheid en de brede steun in de publieke opinie voor een weigering van afbraak mobiliseren en het patronaat de oude afspraken, verworvenheden en rechten in het kader van de sociale zekerheid doen respecteren. Het zijn niet de arbeiders die eisen om minder aan de sociale zekerheid bij te dragen, maar de patroons. In feite leggen ze daarmee een stevige verlaging van het loon op. En dat moeten we in alle geval resoluut weigeren. Geen verlenging van de arbeidstijd, noch van de loopbaan, maar de afschaffing van alle nepstatuten en het dwingen van het patronaat om vaste en voltijdse jobs aan te bieden! Geen aanvaarding van de liberalisering van de post en het spoor en een brede werkcreatie in bestaande en nog op te zetten openbare diensten! Geen “softe”, maar tegelijkertijd slechtbetaalde jobs voor ouderen (zoals vrouwen vandaag), maar een arbeidsduurvermindering zonder loonsverlies. Voor een einde van de uitputtende superflexibiliteit die maakt dat enkel superfitte jonge mannen nog aan een goedbetaalde (maar uitputtende) job geraken!
