De officiële linkerzijde had op 14 oktober niet veel te vieren in Vlaanderen. De SP.a verloor Antwerpen aan de N-VA, in Mechelen werd ze door het OpenVLD-Groen kartel buitenspel gezet, de partij ging zwaar in het rood in Hasselt, Oostende,… en de afdeling Aalst ging ondanks het advies van de partijleiding in coalitie met de N-VA en oud VB’er Karim Van Overmeire. Enige lichtpunten bleken het burgemeesterschap voor Renaat Landuyt in Brugge en vooral de absolute meerderheid van het SP.a-Groen kartel in Gent.
Artikel door Michael B uit de december/januari-editie van ‘De Linkse Socialist’
De Gentse SP.a profileert zich al langer als een buitenbeentje (ondanks de aanwezigheid van Freya Van den Bossche e.a.), Termont noemt zichzelf een ‘linkse socialist’ en binnen Groen! wordt wel eens beweerd dat de Gentse afdeling de meest linkse zou zijn. De aankondiging dat SP.a en Groen samen naar de verkiezingen zouden trekken, creëerde het perspectief op een absolute meerderheid.
Dat werd het ook met 45,5% van de stemmen en 26 van de 51 zetels. Met het kartel kon Termont zijn linkse flank afdekken en zag Groen de kans om eindelijk deel te nemen aan het lokale beleid. De ambitie is om van Gent een ‘sociale ecostad’ op mensenmaat te maken. Maar wat schuilt achter de vaagheid, wollige taal en algemeenheden?
Stem voor een socialer en linkser beleid
De 45,5% stemmen voor SP.a-Groen waren in hoofdzaak stemmen die de hoop op een socialer en linkser beleid vertaalden. PVDA en ROOD! haalden daarnaast nog eens 6.000 stemmen of 3,9%. In een kartel, waarvoor ROOD! en LSP vragende partij waren, had dit minstens één zetel opgeleverd. Die 6.000 stemmen drukten het wantrouwen uit dat de klassieke partijen tot een fundamenteel ander beleid kunnen komen.
Voor en onmiddellijk na de verkiezingen liet Termont duidelijk verstaan dat hij verder wilde gaan met de Open VLD waar SP.a nu reeds 24 jaar samen mee bestuurt. Nochtans wilden vele kartelkiezers net een absolute meerderheid om de Open VLD onnodig te maken. De coalitie geeft aan dat het water tussen sociaaldemocraten en liberalen ook in Gent niet diep is. Meteen beschikt Termont over een excuus voor het niet realiseren van de verkiezingsbeloften, er moesten immers compromissen met de liberalen gesloten worden.
Het bestuursakkoord in Gent toont alle kenmerken van een compromis. Het bevat 117 pagina’s en meer dan 800 maatregelen. Vele daarvan blijven vaag en zijn dikwijls niet meer dan intentieverklaringen zonder engagementen. Er werden ‘ideetjes’ overgenomen uit de campagnes van PVDA en ROOD! Er zou misschien een Gents Energiebedrijf komen, de belangrijkste eis van de PVDA. De kritiek van ROOD! op het liberale afvalbeleid komt op een vervormde manier terug. En ook rond huisvesting, armoedebestrijding, kinderopvang en onderwijs, milieubeleid, de uitbreiding van het openbaar vervoer,… zijn er allerhande beloften.
Hoe de beloften betalen?
Hoe zullen die beloften betaald worden? Het bestuursakkoord lijkt er geen antwoord op te formuleren. Hoewel, de liberale eis om geen enkele belastingverhoging in te voeren werd overgenomen door het progressieve kartel. De instrumenten waarover de stad beschikt om de industrie en banken te laten meebetalen worden niet benut. Uiterlijke vormen van rijkdom zullen niet worden belast.
Het akkoord vormt evenmin een breuk met het beleid van prestigeprojecten en neoliberale citymarketing. Is het toeval dat de kandidaten van de beleidspartijen voor hun kiescampagne steun kregen van private projectontwikkelaars? De families achter projectontwikkelaar Matexi bijvoorbeeld stortten 5.000 euro voor de persoonlijke campagne van Termont en ook 2.500 aan Siegfried Bracke. Kwestie van toch niet alle eieren in één en dezelfde mand te leggen.
Progressieve repressie…
Het meest opvallende is de “voor wat hoort wat”-ondertoon van het bestuursakkoord. In ruil voor de “sociale inspanningen” van de coalitie zal de hardleerse Gentenaar extra moeten boeten. Dit betekent dus verhoogde prijzen voor de vuilniszakken, om te parkeren, boetes tegen sluikstorters, een belasting voor studenten die samenwonen in gezinswoningen en het uitbreiden van de GAS-boetes,…
Wellicht zal het bestuur een kans krijgen van de Gentenaar. Termont zal echter snel moeten bewijzen dat zijn beleid effectief anders is dan dat in andere steden of dat van de afgelopen zes jaar. Maar hoe zal hij armoedebestrijding doen rijmen met besparingen? Hoe zal hij een sociaal eiland creëren in een zee van sociale afbraak waar zijn partij op Vlaams en federaal niveau aan meewerkt?
Enkel een partij die bereid is in te gaan tegen de logica van de vrije markt is in staat om een fundamenteel ander en socialer beleid te voeren. Dat zien we deze coalitie niet doen. ROOD! engageert zich om op korte termijn alle noodzakelijk stappen te zetten om een sterke, verenigde linkse oppositie te creëren in de stad. LSP zal daar volop aan meewerken.
