Frankrijk. Nationalisatie van ArcelorMittal in Florange? Regering liegt ons voor…

De Franse president Hollande bevestigde dat hij zijn verantwoordelijkheid nam voor de toekomst van de site van ArcelorMittal in Florange. Hij herhaalde het dreigement van minister Montebourg om de site van Florange tijdelijk te nationaliseren indien Mittal geen alternatieven op de sluiting voorstelde. De site van Florange is een erg winstgevend geïntegreerd staalbedrijf met een koude en warme fase.

Door Leïla Messaoudi, Gauche Révolutionnaire (Frankrijk)

Topman Lakshi Mittal dreigt al meer dan twee jaar met de sluiting van de vestiging. Mittal wil vooral af van de minst winstgevende onderdelen van de vestiging, meer bepaald van de warme fase. De koude fase wil hij behouden. Het gaat om de zoektocht naar maximale winsten door een deel van het personeel op straat te zetten.

De Franse regering reageerde met de dreiging om de vestiging tijdelijk te nationaliseren. Daarmee bedoelt ze dat de vestiging onder publieke controle wordt geplaatst maar dan wel om ze nadien te verkopen aan een potentieel geïnteresseerde overnemer.

Dit is geen overheidstussenkomst die onoverkomelijk is voor de kapitalisten. Eerder werd op dezelfde manier overgegaan tot het redden van de banken met publiek geld en werden er zelfs een aantal genationaliseerd. Dergelijke nationalisatie dient om de winsten veilig te stellen.

De dreiging van de regering en de president werd door een deel van de kapitalisten en hun vertegenwoordigers (de politieke rechterzijde van de UMP en de werkgeversfederaties MEDEF en Parisot) meteen afgeschoten. Ze vreesden immers dat deze dreiging een reactie was op de eisen van de werknemers wiens job bedreigd is. De arbeiders eisen de nationalisatie om jobs te redden. Een tijdelijke nationalisatie kan het idee wekken dat enkel een nationalisatie een garantie op het behoud van de tewerkstelling kan vormen en dat de gemeenschap kan tussenkomen in het industriële beleid van een groep.

Hollande is echter bijzonder discreet verder gegaan. Hij benadrukte dat het ging om een dreigement, een tijdelijke nationalisatie waarbij de overheid contact had met een onbekende private investeerder die geïnteresseerd was in een overname van de vestiging tegen gunstige voorwaarden. Dit is geen nationalisatie zoals Mitterand in 1981 doorvoerde toen hij enkele sleutelsectoren onder publieke controle plaatste. Maar ook Mitterand ging over tot het saneren van die sectoren om ze vervolgens te privatiseren.

Voor Hollande is ook het imago van belang. Als hij slaagt, al is het maar gedeeltelijk, dan doet hij beter dan Sarkozy. Het idee van een uitzonderlijke nationalisatie geeft Hollande bovendien een links imago van een staatsman die erin slaagt om industriële projecten van grote kapitalisten als Mittal te stoppen. Het kan Hollande toelaten om de bittere pil van het competitiviteitsplan te verzachten, met dat plan wordt een frontale aanval op de lonen en arbeidsvoorwaarden ingezet. Montebourg speelt een centrale rol in deze discussie, maar het gaat om een voorstel dat op ieder ogenblik de mist kan ingaan.

De regering kreeg overigens steun van rechtse figuren zoals Guaino of Dupont-Aignan. Zij steunen het dreigement op nationalistische basis en om in te gaan tegen buitenlandse kapitalisten. Net als Hollande en Montebourg zwijgen ze in alle talen over de mogelijkheid van een nationalisatie als er collectieve afdankingen door Franse patroons zijn, denk maar aan Peugeot of Total. Dit soort figuren probeert van het drama in Florange gebruik te maken om hun nationalistische ideeën te promoten, alleszins staan ze niet aan de kant van de arbeiders.

Tijdelijke nationalisatie betekent niet dat de vestiging wordt gered

Het idee van een tijdelijke nationalisatie werd ondersteund door de vakbonden en een groot deel van de bevolking. Er vallen immers iedere dag opnieuw aankondigingen van afdankingen en sluitingen. Tegenover de kapitalisten, de sluitingen en de afdankingen, wil een meerderheid van de arbeiders en jongeren collectief reageren. Dat speelde mee in de bredere steun voor Hollande bij de verkiezingen, maar nu verwachten die kiezers ook resultaten. De houding van veel syndicalisten om niet af te geven, is eerder een uitdrukking van wantrouwen in de regering dan van de hoop dat de regering kan overtuigd worden om een links beleid te voeren.

Het tijdelijke karakter van de voorgestelde nationalisatie en het perspectief van een private overnemer zijn niet bepaald geruststellend. Was Hollande overigens echt bereid om zijn dreigement uit te voeren? Of was hij eerder uit op een akkoord met Mittal om het deel van de vestiging te redden dat Mittal sowieso wou behouden… Voor de arbeiders in de warme fase is er geen enkele garantie dat hun job de komende maanden niet zal bedreigd worden. Het voorstel van een tijdelijke nationalisatie zou enkel als doel hebben om de vestiging recht te houden tot aan een overname, zodat de overnemer de site in optimale omstandigheden zou kunnen overnemen. Hierna zou de onzekerheid gewoon doorgaan.

Voor een echte nationalisatie onder arbeiderscontrole en –beheer, zonder schadeloosstelling

De enige manier om het behoud van alle jobs te garanderen, is door de controle van de kapitalisten op onze tewerkstelling weg te nemen. We moeten hen onteigenen zonder schadeloosstelling, ze hebben de afgelopen jaren al genoeg miljardensteun gekregen van de overheden en superwinsten kunnen boeken op de rug van de arbeiders.

Om Florange te redden, is er een echte nationalisatie nodig. De vestiging behoort toe aan wie er werkt en aan de gemeenschap in het algemeen, dit betekent dat het bedrijf moet gesocialiseerd worden. Wie anders dan de arbeiders van de vestiging weet het beste hoe de ovens werken en hoe er het beste kan geproduceerd worden? In samenspraak met de rest van de bevolking kan de aanwezige kennis en knowhow ingezet worden als onderdeel van een planmatige aanpak van de productie. Door de productiemiddelen te nationaliseren onder de controle en het beheer van de arbeiders zelf, kan het behoud van alle jobs gegarandeerd worden en is sociaal nuttige productie mogelijk.

Wachten op een andere private overnemer, nieuwe bestellingen,… betekent dat de onzekerheid in stand wordt gehouden. Dat is de onzekerheid die de arbeiders van de raffinaderij van Petroplus kennen of de scheepsherstellers van Saint-Nazaire. Het volstaat niet als antwoord.

In met sluiting bedreigde bedrijven, moet de kwestie van overname door de overheid en nationalisatie worden gesteld. Om werk en lonen te verdedigen, in een context van diepe kapitalistische crisis, moeten de vakbonden en de krachten die aan de kant van de arbeiders staan de eis van de nationalisatie onder arbeiderscontrole en –beheer centraal plaatsen in de strijdbewegingen.

Uiteindelijk zien we bij Peugeot, Arcelor, Petroplus,… de strategie van de grote industriële groepen: om hun winstgevendheid te behouden, wordt niet geaarzeld om productie te stoppen of over te plaatsen naar andere landen.

Om dat te stoppen, hebben we nood aan een echte linkse regering die bereid is om de confrontatie aan te gaan met de grote kapitalisten. De ontgoocheling van de arbeiders tegenover de weigering om de verantwoordelijken voor de crisis aan te pakken, zal enkel toenemen en de basis vormen voor een echte revolte van onderuit tegen de onrechtvaardigheid van een systeem dat de arbeiders naar beneden trekt om de grote patroons en aandeelhouders te beschermen. Om dat systeem in stand te houden, kunnen de kapitalisten steeds rekenen op de bereidwillige medewerking van de opeenvolgende regeringen van leugenaars.

Delen:
Printen:

Steun ons: plaats uw boodschap in onze mei-editie!

Voorpagina van De Linkse Socialist

Uw boodschap in onze mei-editie