Tijd om ons gezamenlijk te verzetten tegen de bezuinigingen van de EU en de Trojka! Voor een Europese algemene staking van één dag en mobilisatie van vakbondsstrijd deze herfst.
Verklaring van het Comité voor een Arbeiders Internationale (Committee for a Workers International, CWI), vertaald door Socialistisch Alternatief (Nederland)
De eerste weken van de herfst hebben laten zien wat eraan zit te komen. Kapitalistische politici zijn van hun vakanties teruggekomen om met nieuwe kracht opnieuw de aanval in te zetten op werkende mensen, jongeren en werklozen. In Portugal, Griekenland, Engeland, Frankrijk en elders zijn nieuwe bezuinigingspakketten aangekondigd. De afgelopen week alleen al zijn er megabezuinigingen aangekondigd in Spanje en Griekenland. Deze zorgen voor een verdere draai in de spiraal van ellende en verstikking van economieën die al in een depressie zitten. Dit zijn de laatste klappen in een serie dreunen zonder eind voor de levensstandaard en de welvaartsvoorzieningen voor de meerderheid van de bevolking, het zijn nieuwe stappen in het proces om ons te laten bloeden in een poging om de crisis van het kapitalisme te overwinnen.
Maar deze pogingen mislukken. Economische gegevens laten zien hoe diepere recessies en groeivertragingen (tot nulgroei) niet alleen de perifere economieën in Europa raken (de PIIGS landen, Portugal, Ierland, Italië, Griekenland en Spanje, maar ook de groei vertragen in de zogenaamde kernlanden, zoals Frankrijk en Duitsland. Op de achtergrond is er sprake van een vertraging in de groei van de wereldeconomie die de levensstandaard van tientallen miljoenen mensen bedreigen. Terwijl deze economische ramp zich voltrekt, hebben de heren bestuurders van dit systeem geen idee van hoe ze de crisis op moeten lossen of beheersen. Ze zijn ook verdeeld over hoe ze verder moeten gaan. De onvermijdelijkheid van een Griekse uitstap uit de Eurozone en de speculatie over de positie van andere landen, zijn daar voorbeelden van. Regeringen en het bedrijfsleven in Europa proberen uit alle macht zo’n afbraak van de Eurozone te voorkomen, maar ze zien geen duurzame manier om het voor elkaar te krijgen en proberen zich tegelijkertijd voor te bereiden op afsplitsingen. Het kapitalistische systeem is niet in staat om groei en stabiliteit in Europa te bewerkstelligen. Het wordt alleen geregeerd door de chaos en de hebzucht van het winstsysteem en de dictatuur van de markt. Dit drijft het hele continent in de richting van een economische puinhoop.
Herfst start met dreun in Zuid-Europa
De herfst is begonnen met een grote dreun van massaal verzet en strijd. Miljoenen mensen over heel Europa komen tot de conclusie dat arbeidersstrijd de enige manier is om verzet te bieden en een puinhoop te vermijden. Begin september waren er op de zaterdag explosies van protest in Spanje en Portugal terwijl tienduizenden mensen in Parijs de straat op kwamen. In Portugal vond op 15 september de grootste demonstratie sinds de Anjerrevolutie van 1974 plaats en deed de tot dan toe ‘stabiele’ regeringscoalitie wankelen en maakte het politieke voortbestaan ervan onzeker. Op de demonstratie volgde een wake van vijf dagen bij de Portugese Raad van Staat met de eis van de val van de regering. Op 29 september kwamen er honderdduizenden bij het protest van de Portugese vakbonden en in de straten van Lissabon klonk de roep voor het verdrijven van de ‘Trojka’ (IMF, ECB en EU) en om een algemene staking om het kabinet te laten vallen nu het zwak staat.
Deze fantastische strijd van de werkende mensen in Portugal heeft ons de eerste overwinning in de strijd tegen de bezuinigingen gegeven van deze herfst. De regering zag zich gedwongen om het voorstel in te trekken dat inhield dat werknemers één maandsalaris per jaar moesten inleveren, terwijl de bazen nieuwe belastingvrijstellingen kregen. Dit resultaat verdient de aandacht in Europa, al is het maar een tijdelijke en beperkte overwinning. Het is de eerste keer dat een regering in Europa echt een nederlaag heeft geleden bij een grootscheepse aanval. Het is een passend antwoord op de mensen die zeggen dat de dictaten van de markt en de grote bedrijven onaantastbaar zijn. Het is een waarschuwing aan alle Europese regeringen. De veenbrand van woede en verbittering in Europa zijn zo groot dat elke maatregel aanleiding kan geven tot massaal verzet.
Helaas is de Portugese regering nu weer in het offensief gegaan met de aankondiging van wat het kabinet zelf “enorme” belastingverhogingen noemt om het niet doorgaan van de verhoging van de sociale premies te compenseren. Dit is een nieuwe uitdaging voor de beweging in Portugal. Jammer genoeg heeft de grootste vakbond de CGTP pas een algemene staking uitgeschreven voor 14 november, pas nadat er in het parlement over de begroting zal zijn gestemd. Het gevecht tegen deze aanvallen vraagt om meer dan symbolische protestacties. Het eist een serieuze strategie met als doel het aftreden van regeringen die de bezuinigingen van het kapitalisme opleggen.
Op het moment van de protesten in Portugal, schudde Madrid op zijn grondvesten door een uitbarsting van woede tegen de regering Rajoy. Tienduizenden omsingelden het parlement en eisten het aftreden van de regering. Dit was al de tweede ‘omsingeling’ van het parlement in vijf dagen. Dit is het laatste protest in het midden van een intense periode van mobilisaties, met een half miljoen vakbondsdemonstranten op 15 september en een algemene staking in Baskenland op 26 september. Het weekend daarna protesteerden 40.000 mensen in zes Duitse steden, terwijl er in Parijs 50.000 de straat op gingen tegen het bezuinigingsverdrag van de EU dat nationale staten verplicht om te snijden in de uitgaven.
In Griekenland gingen arbeiders op 26 september de straat op. De Griekse arbeiders staan helaas in de voorste linies als het gaat om het vernietigen van hun levens en hun levensstandaard onder de laars van de bezuinigingen en de Trojka. Zij begroetten hun nieuwe protrojka regering met één van de krachtigste uitdrukkingen van verzet van de afgelopen periode, een kolossale algemene staking. Ook buiten deze landen die nu het centrum vormen van het verzet in Europa, begint een nieuwe en stormachtige fase. De beslissing van de Engelse vakbondsfederatie om een algemene staking te overwegen is daar een signaal van. Het zou de eerste keer zijn in 80 jaar.
Vakbonden moeten een brede Europese strijd organiseren! Voor een Europese actiedag van algemene stakingen en protest deze herfst!
Tegen deze achtergrond roept het Comité voor een Arbeiders Internationale de Europese arbeidersbeweging en alle krachten op links op tot eenheid voor een verenigd strijdprogramma om deze brede Europese opstand tegen het bezuinigingsbeleid om te zetten in een Europees breed georganiseerde dreun voor de kapitalistische regeringen, de Trojka, de markt en de speculanten. Het is bij verschillende gelegenheden al voorgekomen dat het Europees Congres van Vakbonden (ETUC) onder druk Europese acties hebben georganiseerd en initiatieven hebben genomen, waaronder Europese protesten in Brussel en Boedapest waar tienduizenden aan hebben deelgenomen. Maar deze acties hadden grotendeels een symbolisch karakter en betekenden geen werkelijke coördinatie van de strijd van arbeiders en jongeren op het Europese continent.
De ETUC komt in Spanje bijeen op 17 oktober. Dat is een belangrijke gelegenheid. De grootste Spaanse vakcentrales, de CCOO en de UGT hebben het voorstel gedaan van gecoördineerde stakingsactie in het Zuiden van Europa, met op zijn minst één staking op het Iberisch schiereiland op 14 november. Dat zou een belangrijke stap vooruit betekenen; arbeidersactie op een hoger niveau dan tot dusver. Maar het potentieel bestaat om verder te gaan. Met een vastberaden strijd van arbeiders militanten in Griekenland, Italië, Engeland en andere landen kan er druk worden uitgeoefend op de vakbondsleiding voor een algemene staking en brede protesten op deze datum. Als dit serieus wordt aangepakt, is het een belangrijke stap vooruit.
Er zijn helaas al paar gemiste kansen geweest, zoals in mart 2012 toen krachtige algemene stakingen zich voordeden in Spanje en Portugal, binnen 7 dagen van elkaar. En op 15 oktober 2011 toen honderdduizenden jonge mensen, in beweging door de ‘indignados’ en de ‘occupy’ bewegingen in heel Europa en de VS de straat op gingen. Een vakbondsleiding die het organiseren van internationaal verzet serieus neemt, zou vrij gemakkelijk de Spaanse en Portugese algemene stakingen van maart op dezelfde dag hebben kunnen laten plaatsvinden. Zo’n actie zou ook naar Griekenland doorgetrokken kunnen zijn, waar een nieuwe radicalisering op gang was gekomen en Italië waar veel vakbondsactivisten zich hebben ingezet voor een algemene staking als antwoord op het offensief van het kapitalisme. Internationale actie op deze schaal zou inspirerend hebben gewerkt en de situatie volledig hebben kunnen doen veranderen. Het zou de kracht van de arbeidersbeweging zichtbaar maken en het zelfvertrouwen enorm hebben vergroot. Het zou de Griekse arbeiders uit hun isolement hebben getrokken.
Er moeten niet meer gelegenheden verloren gaan. Het Comité voor een Arbeiders Internationale (CWI) is keer op keer opgekomen voor de noodzaak van breed Europees verzet, voor het coördineren van stakingen en demonstraties over de grenzen heen en om als horizon een Europese algemene staking te stellen. Wij hebben ook geprobeerd dit in actie om te zetten door middel van internationale initiatieven die de steun hebben gekregen van Europees links en binnen de arbeidersbeweging. Paul Murphy van de Socialist Party in Ierland en lid van het Europees Parlement (Groep Verenigd Links, GUE) heeft deze ideeën uitgedragen. Maar we blijven benadrukken dat zulke internationale actie om de levensstandaard te verdedigen niet een alternatief of substituut moet zijn voor sterke landelijke acties tegen de bezuinigingen. Het moet geen afleidingsmanoeuvre zijn. Voor het Comité voor een Arbeiders Internationale gaan internationale en nationale actie hand in hand.
Wij doen een beroep op vakbondsleden, arbeiders en jongeren die vechten voor hun rechten om druk uit te oefenen op de leiders van de ETUC om deze benadering te kiezen en een serieus plan van gezamenlijk verzet op te stellen, met als uitgangspunt de strijd die in verschillende landen al plaatsvinden. Zoals het voorbeeld van Engeland al heeft laten zien met het National Shop Stewards Network, kan georganiseerde oppositie vanaf de basis zelfs de meest conservatieve vakbondsbureaucratie nog in beweging brengen. Een internationale dag van strijd deze herfst, mogelijk op 14 november, zou algemene stakingen in Spanje, Portugal, Griekenland, Italië en elders als onderdeel kunnen hebben, met massale solidariteitsdemonstraties en acties in alle andere landen. Terwijl het Europese kapitalisme wegkwijnt in chaos en crisis, zou zo’n dag een sterk signaal zijn van de kracht en vastberadenheid van een gezamenlijke beweging van de arbeidersklasse.
Maar in tegenstelling tot het beleid van de grote meerderheid van vakbondsleiders die geen alternatief voor het kapitalisme zien, moet de strijd geïnspireerd worden door een socialistisch alternatief voor de aanvallen en de ellende die wordt opgelegd door de kapitalistische EU. Dit zou het vooruitzicht van een volledige algemene staking in Europa, om de kracht van de arbeidersbeweging te mobiliseren op de schaal van het hele continent, binnen bereik brengen.
Weg met de kapitalistische EU! Voor een democratisch en socialistisch Europa!
Arbeiders en jongeren zullen zich blijven verzetten tegen het vooruitzicht van een sociale nachtmerrie van massale werkloosheid en groeiende verarming. Die bedreigen ook de middenklasse. Vooral de jongere generatie voelt de druk hiervan, met jeugdwerkloosheid op massale schaal (meer dan 50% in Griekenland en Spanje) en de massale emigratie die zijn kop weer opsteekt in landen zoals Portugal en Ierland. De belofte van een betere toekomst, of van een korte periode met ‘opofferingen’ met economische groei daarna, worden dagelijks de grond ingeboord. Dit is de reden dat regeringen die op deze basis gekozen zijn, snel in crisis raken. Regeringen in Ierland, Spanje, Portugal, Frankrijk en Engeland bleken zwak, geconfronteerd met de chaos van de crisis en de explosieve druk van beneden af. In Frankrijk en Portugal kreeg het idee van hun val massale steun. Regeringen in Frankrijk en Nederland staan nu ook op de lijst van regeringen die het niet gehaald hebben.
Bij de laatste twee voorbeelden zagen we ook voorbeelden van massale radicalisatie en een zoektocht naar politieke alternatieven voor de bezuinigingsdictatuur, de opkomst (en terugval) van de Socialistische Partij in Nederland en het Front de Gauche in Frankrijk. Dit gebeurde na de verbazingwekkende opkomst van Syriza in Griekenland dat bijna aan de macht kwam bij de verkiezingen in juni. In Portugal scoren de partijen van antikapitalistisch links (Links Blok en de Communistische Partij) samen 25% in de opiniepeilingen. Dit maakt een strijd om de macht mogelijk, op basis van een verenigd front. Deze ontwikkelingen betekenen belangrijke stappen vooruit voor de strijd van de arbeidersklasse en jongeren voor een andere route voor de samenleving dan kapitalistische ellende.
Na de transformatie van sociaaldemocratische partijen to bijna volledig prokapitalistische organisaties in de afgelopen decennia sinds de val van de Berlijnse muur, heeft het Comité voor een Arbeiders International voordurend gepleit voor de opbouw van nieuwe massa partijen voor de arbeidersklasse. Formaties zoals het Front de Gauche en Syriza zijn potentieel cruciale stappen in deze richting. De noodzaak daarvoor is nu nog duidelijker aanwezig, omdat de ernst van de kapitalistische crisis de noodzaak voor een alternatief scherp op tafel legt. Arbeiders en jongeren in verzet, die een uitdaging willen vormen voor de politiek, moeten beschikken over het alternatief van een socialistisch programma. De steun voor de “Gouden Dageraad” bij de verkiezingen in Griekenland is een teken aan de wand. Het laat het gevaar zien van fascistisch en racistisch uiterst rechts dat het vacuüm opvult wat links open laat als de arbeidersklasse niet een duidelijke uitweg toont. De opkomst van dit soort partijen in Europa moet ook actief bestreden worden.
Het Comité voor een Arbeiders Internationale gelooft dat zo’n programma zou moeten beginnen met de noodzaak om de betaling van de illegale nationale schuld af te wijzen. Het is een instrument voor kapitalistische chantage waar de rijken voor verantwoordelijk zijn, maar die proberen de schuld als een molensteen om onze nekken te hangen. Wij staan voor massale investeringen in publieke werken en banenprogramma’s, die in het begin gefinancierd moeten worden door hoge belastingen op de losliggende triljarden van de superrijken. Het doel moet zijn om prokapitalistische regeringen te vervangen door regeringen die geen instrument zijn van de elite maar die de eisen van gewone werkende mensen, gepensioneerden, jongeren en de armen uitvoeren en daar ook verantwoording aan afleggen. De nationalisatie van de banken en de belangrijke ondernemingen onder democratische controle en beheer van de arbeidersklasse, zou de enorme rijkdom aan het werk kunnen zetten voor het herstel van de nationale en de Europese economieën. Zo kunnen banen tot stand komen en kan de toekomst voor de jongere generatie worden veilig gesteld. De Euro en de kapitalistische EU zijn niet de kaders waarbinnen voor zo’n oplossing kan worden gestreden. Het voorbeeld van de het illegaal verklaren van overheidstekorten d.m.v. het fiscale stabiliteitspact maakt dat duidelijk. Een gecoördineerde strijd in heel Europa tegen de bezuinigingen van de EU en de Trojka en voor een socialistisch alternatief, zou de basis zichtbaar maken voor een alternatieve Europese democratische en socialistische confederatie van landen.
Het Comité voor een Arbeiders Internationale (CWI) roept op tot:
- Nee tegen bezuinigingen! Laat de rijken en grote bedrijven voor de crisis betalen!
- Nee tegen de ellende van massawerkloosheid! Voor een massaal programma van banen in de publieke sector, betaald uit overheidsinvesteringen!
- Nee tegen de betaling van de schulden van de speculanten, aangegaan door kapitalistische regeringen! Verwerp de “terugbetaling” en de keiharde bezuinigingsprogramma’s die ermee gepaard gaan. Weg met de Trojka!
- Voor hoge belastingen op de triljarden Euro’s in de reserves van de rijken en grote bedrijven om programma’s van openbare werken mee te betalen. Voor het invoeren van controles op kapitaalverkeer en een overheidsmonopolie op in- en export om kapitaalvlucht te voorkomen!
- Nationaliseer de banken, de financiële sector en de sleutelsectoren van de economie onder democratische controle en beheer van de arbeiders! Voor een democratische en socialistisch plan om de economie en de levensstandaard te herstellen.
- Voor onmiddellijke Europese coördinatie van de strijd tegen de bezuinigingen. Voor een Europese dag van algemene stakingen en protesten deze herfst. Op naar een Europese algemene staking van 24 uur!
- Voor democratische politieke massaorganisaties van de arbeidersklasse om op te komen voor regeringen van de arbeiders en socialistisch beleid!
- Weg met de kapitalistische EU! Voor een alternatieve democratische socialistische confederatie van de landen in Europa.
