Toen de Vlaamse Regering bij monde van onderwijsminister Pascal Smet in februari dit jaar aankondigde de uitstapregeling TBS 58 + voor leerkrachten (56+ voor kleuteronderwijzers) af te schaffen, lanceerden de vakbonden een actieplan. Na één week werd het plan, inclusief het informeren van de werkvloer, door de leiding afgeblazen. Onderhandelen werd de boodschap. Vele leerkrachten hadden toen al in de mot dat een eenvoudige afschaffing van de TBS-regeling geen realistische optie was voor de regering en dat de zogenaamde toegevingen door middel van onderhandelingen reeds vooraf ingecalculeerd waren als pasmunt voor het afblazen van de acties.
Na maanden absolute stilte over de onderhandelingen kwam exact één week na het statutair congres van ACOD-Onderwijs op 11 mei de fameuze persmededeling over het akkoord. En zoals verwacht komen er inderdaad enkele overgangsmaatregelen voor personeelsleden die op de vooravond stonden van hun TBS. De oorspronkelijke maatregel van de regering verschafte enkel nog personeelsleden die 57 jaar werden vóór 1/1/2012 het recht om op TBS te gaan, maar tegen maximum 40% van hun laatste wedde. Ook zij die reeds recht hadden op TBS, maar nog geen aanvraag indienden, konden nog tegen de nieuwe ongunstige voorwaarden uitstappen. Voor hen hebben de “onderhandelingen” opgeleverd dat ze toch nog tegen de oude gunstiger voorwaarden kunnen uitstappen. Voor de groep die 55 jaar werd in 2011 blijft er alsnog een mogelijkheid tot TBS maar dan tegen minder gunstige betalingsvoorwaarden (tussen de 75 en 82% van de vroegere berekende uitkering).
Over de andere beloofde maatregelen om de eindeloopbaan te verlichten, moet er nog verder onderhandeld worden. Over de beperking van het aantal ziektedagen tot 120, geen woord. Een zeer voorspelbaar pover resultaat van onderhandelingen waar geen enkele opbouw van krachtsverhoudingen aan vooraf ging. Voor de overgrote meerderheid van het onderwijzend personeel zal TBS niet meer bestaan en in combinatie met de nieuwe federale pensioenwetgeving betekent dit 4 jaar langer werken(pensioen vanaf 62 jaar mits loopbaan van 40 jaar, over studiebonificatie in de persmededeling geen woord!). Dat dit resultaat het voorwerp is van een akkoord tussen vakbonden en regering roept bij velen ongeloof en verontwaardiging op.
Dat langer werken een fataliteit is en geen echte politieke keuze, de mantra van de gevestigde media, wordt nu schijnbaar ook bijgetreden door de bonden. Een gemiste kans voor de strijd tegen deze neoliberale ideologie. Laten de bonden zich hier op sleeptouw nemen door hun neoliberale bevoorrechte partners, SP.a en CD&V? Op militantenvergaderingen werd gesuggereerd een oproep te doen aan lokale kandidaten voor de gemeenteraadsverkiezingen om zich publiek te distantiëren van de regeringsmaatregelen, als voorwaarde voor een stem. Een wanhopig actievoorstel waarvan je het resultaat sterk kan betwijfelen. Maar nu de bonden zelf het akkoord verdedigen, kunnen ze zelfs dit actiemiddel niet meer benutten.
De manier waarop dit akkoord door de strot wordt geramd van de basis en zelfs van de nationale besturen, staat in contrast met de raadplegingen die er normaal gebeuren in het kader van CAO’s en IPA’s. De basis kreeg deze keer niet de kans om zich uit te spreken. Een persmededeling stelde ons voor voldongen feiten. De nederlaag (zonder strijd) die het personeel nu incasseert, zal voor vele leerkrachten enorme problemen opleveren. Door het veranderend onderwijslandschap, de toenemende planlast, de evaluatieprocedure en de structurele besparingen neemt het aantal leerkrachten met burn-out en depressies nog steeds toe. Het VN-rapport over de jeugd wijst aan dat scholieren in Vlaanderen enorm schoolmoe zijn. Het blinde besparingsbeleid gaat voorbij aan deze realiteit.
De verdere ondermijning van het personeelsstatuut en aanhoudende onderfinanciering, zal het beroep niet aantrekkelijker maken. Door de stijgende populatie scholieren dreigt er de komende jaren een aanzienlijk tekort aan leerkrachten. Veel leerkrachten, jong en oud, zien het niet meer zitten, 40% van de jonge leerkrachten stopt binnen de 5 jaar, oudere leerkrachten zoeken dikwijls een vlucht in vervroegde pensionering. De vakbonden hebben nog maar eens een kans laten liggen om jong en oud te verenigen in de strijd voor beter loon- en arbeidsvoorwaarden voor iedereen. Enkel strijdbare vakbonden met een politieke vertolking kunnen het onderwijs leefbaar maken voor leerkrachten en jongeren.
Lees ook:
- Afbouw pensioenrechten stoppen zal consequente strijd vereisen (12 maart 2012)
- SP.a-minister wil onderwijspersoneel vier jaar langer laten werken (2 maart 2012)
- Onderwijs getroffen door chronische onderfinanciering (24 oktober 2011)
