De besparingstrein is nog maar vertrokken

Eindstation: het verlies van wat rest van onze naoorlogse verworvenheden

De 11,3 miljard euro besparingen voor de begroting 2012, de 2,4 miljard euro van de laatste begrotingscontrole en de 800 miljoen euro besparingen bij de regio’s zijn nog maar het begin. Het begin van enkele jaren van superbesparingen en van nog enkele decennia van verlies aan levensstandaard voor grote delen van de bevolking.

Artikel door Anja Deschoemacker

Op naar nieuwe besparingen

De Hoge Raad voor Financiën acht de begrotingsinspanningen die de komende jaren moeten gebeuren op 5 miljard in 2013, 8 miljard in 2014 en 11 miljard euro in 2015. Tegen 2015 moeten alle overheden een begrotingsevenwicht hebben. De regio’s betalen mee doordat bij de overheveling van bevoegdheden slechts 75 à 80% van de middelen volgen. Dit zou de regio’s verplichten een kleine 4 miljard euro te besparen (bovenop de inspanningen om hun begrotingstekort tot nul terug te brengen).

Dat komt bovenop decennia van schuldafbetaling waarvoor vooral de werkenden en de uitkeringsgerechtigden moesten opdraaien. Het resultaat: toename van de armoede, het ontstaan van “werkende armen”, het feit dat gezinnen vandaag twee lonen nodig hebben om de levensstandaard te genieten die een gezin 30 jaar terug met één loon bekwam. Al die geleverde inspanningen werden in een weekend tenietgedaan toen de regering besloot de casinokapitalisten van de banksector te redden. Er komt nu een nieuwe ronde schuldafbouw. Hebben we binnen 10 à 20 jaar drie lonen per gezin nodig om rond te komen?

Enorme tekorten

Nochtans hoef je de krant maar open te slaan om te zien wat de realiteit nu al is. Zou de agressie tegen het personeel van de MIVB of De Lijn zo’n proporties aangenomen hebben indien in bus en tram nog steeds twee personeelsleden aanwezig waren? Zou het gevangenispersoneel dagelijks voor zijn fysieke welzijn en leven moeten vrezen indien er niet jarenlang geweigerd werd meer personeel in te zetten en alternatieven uit te werken voor al die mensen die niet in de gevangenis thuishoren?

Dit zijn slechts de twee sectoren met een gebrek aan middelen en een te hoge werkdruk die het meest in de kijker stonden de laatste weken. Eens je gelijk welke openbare of openbaar gefinancierde dienst of voorziening bekijkt, merk je dat het verhaal overal hetzelfde is. Van een oplossing van de steeds schrijnender sociale problemen zal niets terechtkomen – in plaats van extra middelen zullen nieuwe besparingen worden opgelegd.

Doe de armen de crisis betalen

Waar ze die exact zullen zoeken, is nog onduidelijk. Wel duidelijk is dat de besparingsrondes van de huidige regering, net als de besparingen van de laatste 30 jaar, niet gebeurden op kap van hen die écht boven hun stand leven – de grote aandeelhouders, bankiers en topmanagers die de samenleving steeds meer leegzuigen – maar op de kap van de grote meerderheid van gewone werkende mensen, uitkeringsgerechtigden en andere armen.

Niets doet vermoeden dat bij de regeringspartijen ineens berouw komt – het is veel waarschijnlijker dat achter alle “sociale” retoriek van de sociaaldemocratische en in mindere mate de christendemocratische partijen het aloude afleidingsmanoeuvre zit, waarbij men een peulschil gaat zoeken bij de allerrijksten om vervolgens de miljarden in de zakken van de 99% niet-allerrijksten te zoeken.

Welke politieke oppositie?

Ook van de parlementaire oppositie valt niets te verwachten. N-VA wil zoals bekend een nog veel harder besparingsbeleid. De groene partijen bewijzen wel lippendienst aan een aantal sociale maatregelen en een aantal aanvallen op de superrijken, maar ook zij blijven netjes binnen al bij al neoliberale lijnen. Zo wil Groen geen aanval op de index, maar vindt toch dat de kosten voor arbeid omlaag moeten. Maar minder belastingen op de lonen, betekent ook minder inkomsten voor de overheid en dus nieuwe besparingen. Nochtans toont de ervaring van de laatste decennia ondubbelzinnig dat een daling van de loonkosten niet maakt dat er ook tewerkstelling wordt gecreëerd.

De enigen in België die de burgerlijke politici en hun besparingspolitiek een halt kunnen toeroepen, zijn de vakbonden. Een principiële strijd waarbij vastberaden wordt doorgevochten om de aanvallen te stoppen, vereist dat de vakbonden zich los maken van de partijen waarmee ze tot nu toe verbonden zijn. Linkse syndicale militanten moeten de discussie stimuleren in de vakbonden over wat een echte politiek ten voordele van de arbeiders zou zijn en welke instrumenten de arbeidersklasse daarvoor nodig heeft: strijdbare en democratische vakbonden, een strijdbare en democratische brede arbeiderspartij!