De regering, de media en de werkgevers zijn het roerend eens: actievoeren tegen het besparingsbeleid is onverantwoord. Ze doen er alles aan om het ongenoegen af te doen met de stelling dat er geen alternatief mogelijk is: we moeten nu eenmaal besparen, zoniet zetten we de toekomst van onze kinderen en volgende generaties op het spel. Wij zijn het daar niet mee eens. In dit dossier antwoorden we op enkele veel gehoorde argumenten.
Wat de regering voor ons in petto heeft:
- Zwaksten eerst getroffen. Jongeren die op de arbeidsmarkt komen, oudere werknemers die op brugpensioen willen, werklozen, vrouwen,… Zij worden eerst getroffen door de regering Di Rupo.
- Werklozen zullen voortaan sneller hun uitkering zien dalen en mogelijk verliezen. Ze zullen om het even welke slecht betaalde flexibele job moet aanvaarden en dit in een straal van 60 kilometer rond hun woonplaats (en dat terwijl ook de brandstofprijs niet bepaald goedkoper wordt).
- Jongeren moeten langer wachten vooraleer ze recht hebben op een werkloosheidsuitkering: de wachttijd gaat van 9 naar 12 maanden.
- Vervroegd pensioen wordt moeilijker, de leeftijd wordt opgetrokken tot 62 jaar en de loopbaanvereiste tot 40 jaar. Een aantal uitzonderingen wordt afgeschaft.
- In de gezondheidszorg wordt 2,3 miljard euro bespaard. Het is een illusie te denken dat dit kan zonder dat de patiënten en het personeel het zullen voelen of zonder het afbouwen van de dienstverlening
- Ook andere diensten moeten besparen, zo wil de regering tegen 2014 263 miljoen euro besparen op de overheidsdotatie voor de NMBS. Dat is meer dan 10% van de dotatie.
- De mogelijkheid van tijdskrediet wordt beperkt en het opnemen ervan wordt nadeliger voor de pensioenberekening
- De regering laat ons meer betalen voor kosten zoals bij een notaris of voor het isoleren van huizen en andere energiebesparende maatregelen
- Er wordt ons gezegd dat de besparingen ‘evenwichtig’ zijn omdat ook de notionele intrestaftrek en de fiscale fraude worden aangepakt. Dat zijn net twee elementen waarvan volgens Europees Commissaris Olli Rehn de budgettaire impact werd overschat…
We leven langer, logisch toch dat we langer werken?
In 1960 werden we gemiddeld 70 jaar oud, in 2007 bijna 80. We werkten in 1960 jaarlijks 2.289 uur, tegen 1.611 in 2007, bijna 30% minder. Maar tegelijk produceerden we in dollars van 2007 dat jaar elk uur gemiddeld 53,18 $ aan waarde, tegenover 11,89 $ in 1960. Dat komt door technische verbeteringen, hogere scholingsvereisten en vooral een fors hoger arbeidsritme. Samen met de toename van het aantal werknemers, van 3,5 naar 4,3 miljoen, zorgde die productiviteitsstijging voor een bijna verviervoudiging van de totale jaarlijks geproduceerde waarde (van 97,5 $ naar 371,5 miljard $).
De forse daling van de levensstandaard van de gewone Griekse bevolking en de aanvallen op de gezondheidszorg in dat land zouden wel eens snel tot een daling van de levensverwachting van de werkende bevolking kunnen leiden. Zullen diegenen die pensioenleeftijd enkel koppelen aan levensverwachting dan pleiten voor het verlagen van de pensioenleeftijd?
Ouderen profiteren ten koste van de jongeren?
Actievoeren tegen de besparingen zou volgens sommigen de toekomst van de jongeren op het spel zetten. Het is vreemd om van de verdedigers van dit systeem dat van de jongeren een “verloren generatie” maakt dat argument te horen. Het is ook vreemd dat ze ervan uitgaan dat iedereen langer laten werken in het belang van de jongeren zou zijn. Hoe langer ouderen aan de slag blijven, hoe minder werk er is voor jongeren.
De kapitalisten erkennen overigens dat de huidige gang van zaken jongeren een toekomst ontzegt. Het Wereldeconomisch Forum publiceert ieder jaar een rapport over de “wereldwijde risico’s” en stelde vast dat “kiemen van dystopie” vandaag het grootste gevaar vormen. ‘Dystopie’ staat voor het tegenovergestelde van utopie en is synoniem voor uitzichtloosheid en gebrek aan toekomstperspectieven. Het gevaar dat jongeren dit niet aanvaarden en in verzet gaan, zien de bedrijfsleiders en toplui als een bedreiging voor hun systeem.
Staken haalt niets uit?
De sociale zekerheid en sociale bescherming zoals de afschaffing van de kinderarbeid of de invoering van de achturendag zijn niet uit de lucht komen vallen. Ze zijn ook niet het resultaat van een plotse vlaag van vrijgevigheid vanwege werkgevers. Iedere sociale verworvenheid is bekomen op basis van strijd. Zelfs voor onze democratische rechten, zoals algemeen stemrecht, hebben we moeten strijden. Wie de strijd aangaat, kan verliezen. Maar wie niet strijdt, is op voorhand verloren.
Als we de financiële haaien en werkgevers vandaag laten doen, dan werken we morgen aan Chinese lonen en arbeidsvoorwaarden. In Duitsland zijn ze al goed op weg, uurlonen van 2 of 3 euro zijn er geen uitzondering meer. Als we hen laten doen, dan is de neerwaartse spiraal niet te stoppen. Als we vandaag nog iets van sociale bescherming overhouden, dan is dat het resultaat van strijd en het bestaan van een georganiseerde arbeidersbeweging.
Het argument dat actievoeren geen zin heeft omdat het parlement de maatregelen al heeft goedgekeurd, houdt geen steek. Destijds was kinderarbeid ook wettelijk vastgelegd. Moeten we dan zomaar alles aanvaarden wat regering en parlement voorstellen? Wat als ze morgen beslissen om de indexering van de lonen te beperken? Zullen we daar ook maar tegen strijden tot op het ogenblik van de stemming in het parlement om vervolgens onverrichterzake huiswaarts te keren?
Staken is onverantwoord?
Het is maar wat je onder verantwoordelijkheid verstaat. Speculanten gokken met onze pensioenfondsen, banken geven ons spaargeld uit in casino’s en werden vervolgens gered met gemeenschapsmiddelen. Daar moeten we vervolgens voor betalen met besparingen. Wie die besparingen in vraag durft te stellen, is ‘onverantwoord’.
Het besparingsbeleid dat door Europa, het IMF en alle gevestigde partijen wordt opgelegd, leidt ons regelrecht verder de afgrond in. De besparingen vergroten de onzekerheid en ondermijnen de consumptie. In Griekenland hebben de werkenden al tot 40% van hun inkomen ingeleverd met als enige resultaat dat de crisis nog dieper wordt.
Wij denken dat het onverantwoord is om een hele generatie jongeren een toekomst te ontzeggen. In Europa zitten 22,7% van de jongeren (-25 jaar) zonder werk. Onder druk van de financiële markten en hun politieke vertegenwoordigers – het was de liberale econoom De Grauwe die de Europese Commissie een “agent van de markten” noemde – worden meer jongeren in de werkloosheid gedreven. Het is onverantwoord om het beleid af te stemmen op de belangen van het financiekapitaal van speculanten en bankiers die vooral uitkijken naar hun volgende recordbonus.
De gewone werkenden, werklozen, gepensioneerden, jongeren,… zijn niet verantwoordelijk voor de crisis en hebben groot gelijk als ze niet aanvaarden dat zij ervoor moeten betalen.
Staken hindert anderen?
Een stakingsactie heeft weinig nut als het de werkgevers geen pijn doet. Het is niet door het lief te vragen, dat we degelijke jobs aan degelijke voorwaarden zullen krijgen. De werkenden zijn een overgrote meerderheid van de bevolking, zij vormen met hun gezinnen 99% van de bevolking. Daartegenover staan 1% van superrijken en kapitalisten. De enige plaats waar we hen kunnen raken zodat het pijn doet, is in hun portemonnee. En dat kan enkel indien er geen opbrengst binnen komt, door het werk neer te leggen dus.
De werkgevers en media doen er alles aan om te laten uitschijnen dat een stakingsactie tot doel heeft om andere werkenden in de kou of de file te laten staan. Ze zijn er ook snel bij om te becijferen hoeveel een stakingsdag de ‘gemeenschap’ kost, volgens minister Van Quickenborne kost een dag spoorstaking iedere Belg 10 euro. Zo gaat dat: als een werkgever verlies leidt, komt dat aan de gemeenschap toe. Als hij winst maakt, dient het voor zijn bonus. En wie dit in vraag durft te stellen, is onverantwoord.
Staken doen werkenden niet voor hun plezier. Ze verliezen er een dagloon mee in ruil voor een beperkte stakersvergoeding van amper 30 euro per dag. Een staker verliest al gauw minstens 50 euro per gestaakte dag. Staken is een directe actie waarbij de belangen van werkgevers en werknemers regelrecht tegenover elkaar staan. De stakende werknemers tonen aan wie alle welvaart creëert en wie potentieel alle macht in handen heeft. “Gans het raderwerk staat stil, als uw machtige arm het wil”, luidde de slogan van de Nederlandse spoorstaking van 1903.
We moeten toch allemaal inleveren?
Het vermogen van de Belgische gezinnen bedraagt 1.700 miljard €, vijf keer de totale overheidsschuld. 341 miljard € zit echter bij de 1% rijkste, ruim meer dan de 235 € miljard die de 50% armste delen. Die grote vermogens werden niet met werken bijeen geharkt. In 2009 bedroeg het jaarinkomen van Albert Frère 3,9 miljoen €. Een gemiddelde werknemer doet daar 130 jaar over. Maar Frère moet het vooral hebben van dividenden, winstuitkeringen op aandelen in bedrijven. Die betalen gemiddeld slechts 11% belasting, de grootste zelfs helemaal niets, maar in 2010 keerden de beursgenoteerde bedrijven wel 4,4 miljard € aan dividenden uit. Wedden dat Frère vindt dat gewone stervelingen boven hun stand leven?
